07/06/2025

07/06/2025
07/06/2025
Cho Li Be "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" là một câu tục ngữ quen thuộc của ông cha ta, đúc kết một triết lý sâu sắc về tầm ảnh hưởng của môi trường và những mối quan hệ xung quanh đến sự hình thành nhân cách và tương lai của mỗi người. Câu nói này không chỉ đúng trong bối cảnh xã hội xưa mà còn nguyên giá trị trong cuộc sống hiện đại.
Môi trường và sự thay đổi của cá nhân
"Gần mực thì đen" là hình ảnh ẩn dụ cho việc tiếp xúc với cái xấu, những điều tiêu cực. Mực là vật liệu dùng để viết, nhưng khi chạm vào nó sẽ để lại vết bẩn khó phai. Tương tự, nếu một người thường xuyên ở gần những người có lối sống tiêu cực, đạo đức suy đồi, hoặc tiếp xúc với môi trường chứa đựng thói hư tật xấu, họ rất dễ bị ảnh hưởng, thậm chí là bị tha hóa. Sự ảnh hưởng này diễn ra một cách từ từ, đôi khi vô thức, như việc những vết mực nhỏ dần lan ra trên tờ giấy trắng. Một học sinh chơi với những bạn ham chơi, bỏ bê học hành dễ sa sút; một người trẻ kết giao với những kẻ buôn bán phi pháp dễ bị lôi kéo vào con đường tội lỗi. Môi trường tiêu cực có thể làm mờ đi những giá trị tốt đẹp ban đầu, gặm nhấm ý chí và biến đổi nhân cách con người theo hướng tiêu cực.
Ngược lại, "gần đèn thì rạng" lại mang ý nghĩa tích cực. Đèn là biểu tượng của ánh sáng, của tri thức, của những điều tốt đẹp và sự soi rọi. Khi ở gần đèn, ta sẽ được chiếu sáng, được dẫn lối. Điều này ám chỉ rằng khi chúng ta kết giao với những người tài giỏi, có đạo đức, sống có lý tưởng, hoặc làm việc trong một môi trường lành mạnh, tích cực, chúng ta sẽ được học hỏi, được truyền cảm hứng để phát triển bản thân. Một người trẻ được làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, năng động sẽ rèn luyện được kỹ năng, thái độ làm việc tốt. Một đứa trẻ được lớn lên trong gia đình có nề nếp, cha mẹ mẫu mực sẽ hình thành nhân cách tốt đẹp. Ánh sáng từ "đèn" giúp chúng ta nhìn rõ hơn con đường đi, tiếp thu kiến thức, trau dồi đạo đức và phát huy tối đa năng lực của mình, từ đó đạt được thành công và "tỏa sáng".
Tầm quan trọng của sự lựa chọn
Trong cuộc sống, mỗi cá nhân đều có quyền và trách nhiệm lựa chọn môi trường sống, bạn bè để giao du. Sự lựa chọn này đóng vai trò quyết định đến sự hình thành nhân cách và tương lai của bản thân. Việc nhận thức được tác động của môi trường là bước đầu tiên để chúng ta chủ động tìm kiếm những yếu tố tích cực và tránh xa những yếu tố tiêu cực. Chúng ta cần biết chọn bạn mà chơi, chọn thầy mà học, chọn môi trường làm việc phù hợp để phát triển. Đặc biệt, trong kỷ nguyên công nghệ số hiện nay, "mực" và "đèn" không chỉ là những mối quan hệ trực tiếp mà còn là những luồng thông tin trên mạng xã hội. Nếu chúng ta "gần" những thông tin độc hại, những nội dung tiêu cực, tư tưởng sai lệch, chúng ta cũng sẽ dễ dàng bị ảnh hưởng. Ngược lại, việc tiếp cận những kiến thức bổ ích, những câu chuyện truyền cảm hứng sẽ giúp chúng ta "rạng" rỡ hơn về trí tuệ và tinh thần.
Tuy nhiên, câu nói này không mang ý nghĩa tuyệt đối. Mặc dù môi trường có ảnh hưởng rất lớn, nhưng yếu tố nội lực, bản lĩnh và ý chí của mỗi người vẫn là quan trọng nhất. Một người có lập trường vững vàng, có đạo đức tốt sẽ không dễ dàng bị cái xấu lôi kéo, dù có "gần mực". Ngược lại, một người không có ý chí phấn đấu thì dù có "gần đèn", họ cũng khó có thể "rạng". Sức đề kháng của bản thân trước những cám dỗ và khả năng tự thân vận động để vươn lên là những yếu tố then chốt giúp chúng ta khẳng định mình.
Tóm lại, "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" là một lời nhắc nhở sâu sắc về tầm quan trọng của việc lựa chọn môi trường và các mối quan hệ. Đồng thời, câu nói cũng khẳng định vai trò của bản lĩnh cá nhân trong việc định hình số phận. Để trở thành một người tốt, có ích cho xã hội, mỗi chúng ta cần phải không ngừng rèn luyện bản thân, biết chọn lọc những điều tích cực và kiên quyết tránh xa những yếu tố tiêu cực, hướng tới một cuộc sống "rạng" rỡ hơn.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời