Hình ảnh người lính luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà văn, nhà thơ Việt Nam. Họ là biểu tượng của lòng dũng cảm, sự hy sinh và tinh thần yêu nước. Trong văn học Việt Nam, có rất nhiều tác phẩm viết về người lính, mỗi tác phẩm lại mang một sắc thái riêng, nhưng tất cả đều toát lên vẻ đẹp cao quý của họ. Nhận định "Vẻ đẹp của người lính không chỉ là lòng dũng cảm nơi chiến trường, mà còn là vẻ đẹp của tâm hồn trong đời thường" đã khẳng định rằng, vẻ đẹp của người lính không chỉ nằm ở sự gan dạ, kiên cường khi đối mặt với kẻ thù, mà còn nằm ở những phẩm chất tốt đẹp, cao quý trong cuộc sống hàng ngày. Hai tác phẩm "Đồng chí" của Chính Hữu và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vẻ đẹp ấy.
Trong bài thơ "Đồng chí", Chính Hữu đã khắc họa hình ảnh người lính nông dân với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc nhưng đầy cao quý. Những người lính xuất thân từ những vùng quê nghèo khó, họ gặp nhau trong hoàn cảnh chiến tranh, cùng chung lí tưởng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Tình đồng chí của họ được hình thành từ sự tình cờ, từ chung lý tưởng chiến đấu. Họ cùng nhau trải qua bao gian khổ, thiếu thốn nơi chiến trường, cùng nhau chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn. Tình đồng chí ấy đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh tinh thần của người lính, giúp họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
"Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!"
Những người lính trong bài thơ "Đồng chí" là những người nông dân chân chất, họ rời bỏ quê hương, gia đình để lên đường chiến đấu. Họ mang trong mình lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm giành độc lập cho dân tộc. Dù phải đối mặt với bao gian khổ, thiếu thốn nơi chiến trường, họ vẫn luôn giữ vững tinh thần lạc quan, yêu đời.
"Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính"
Bên cạnh đó, vẻ đẹp của người lính trong bài thơ "Đồng chí" còn được thể hiện qua sự hy sinh. Họ sẵn sàng bỏ lại sau lưng những gì thân thương nhất để ra trận. Họ chấp nhận đối mặt với hiểm nguy, gian khổ, thậm chí là hi sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.
"Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay"
Cả hai bài thơ đều khắc họa hình ảnh người lính với vẻ đẹp của lòng dũng cảm, tinh thần lạc quan, yêu đời và ý chí kiên cường. Tuy nhiên, mỗi bài thơ lại có những nét đặc trưng riêng, phản ánh những giai đoạn lịch sử khác nhau của dân tộc.
Như vậy, qua hai bài thơ "Đồng chí" và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính", chúng ta đã thấy được vẻ đẹp cao quý của người lính trong thời kì kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Đó là vẻ đẹp của lòng dũng cảm, tinh thần lạc quan, yêu đời và ý chí kiên cường. Vẻ đẹp ấy mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.