10/06/2025

10/06/2025
01/07/2025
Câu 1 (8,0 điểm):
Suy nghĩ về quan niệm sống của Rabindranath Tagore:
"Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương
Và đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát".
Mở bài:
Rabindranath Tagore – nhà thơ Ấn Độ đoạt giải Nobel Văn học – không chỉ nổi tiếng bởi những áng thơ sâu lắng mà còn bởi tư tưởng nhân văn sâu sắc. Trong một câu thơ giản dị nhưng thấm đẫm triết lý sống, ông từng viết:
"Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương
Và đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát."
Đó không chỉ là một lời thơ, mà là một quan niệm sống đẹp đẽ, đầy nghị lực và lạc quan: sống là biết hóa giải đau thương thành ánh sáng, biến khổ đau thành nguồn cảm hứng sống tích cực.
Thân bài:
1. Giải thích câu nói:
– “Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương”: Cuộc sống không phải lúc nào cũng dịu dàng; trái lại, nó gửi đến con người biết bao thử thách, mất mát, những nỗi buồn không thể tránh khỏi.
– “Đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát”: Thay vì oán trách hay buông xuôi, con người cần phản ứng bằng thái độ sống tích cực, lạc quan, biết chắt lọc vẻ đẹp và hy vọng ngay cả trong khổ đau.
2. Bàn luận:
– Câu nói thể hiện triết lý sống nhân văn sâu sắc: không để nỗi đau giết chết tâm hồn, mà để nó thức tỉnh sự sống bên trong, vươn lên khỏi bóng tối để chạm tới ánh sáng.
– Cuộc sống vốn chứa đựng cả nụ cười lẫn nước mắt. Đau thương là điều không thể tránh khỏi, nhưng cách ta đối diện với nó sẽ quyết định nhân cách và giá trị sống của mỗi người.
– Người sống đẹp là người không trốn chạy nỗi buồn, mà biết chuyển hóa nó thành động lực sáng tạo, như cây đàn ngân lên từ những dây đã từng rỉ máu.
– Văn học, âm nhạc, hội họa… là những minh chứng sống động cho tinh thần ấy: nhiều nghệ sĩ sáng tạo nên tuyệt tác trong chính những thời điểm đớn đau nhất cuộc đời họ.
3. Liên hệ thực tiễn:
– Người chiến sĩ vẫn hát giữa chiến trường, người mẹ mất con vẫn mở lòng yêu thương trẻ mồ côi, học sinh nghèo vẫn nỗ lực học tập… Đó chính là lời ca vươn lên từ nghịch cảnh.
– Trong đại dịch, có biết bao con người lan tỏa năng lượng tích cực bằng những hành động nhỏ bé nhưng tử tế – họ đã “hát” lên những khúc ca nhân ái giữa “nỗi đau thương” của thời đại.
4. Phê phán:
– Ngược lại với tinh thần ấy là sự bi quan, tuyệt vọng, sống tiêu cực, trốn tránh hiện thực – đó là lối sống dẫn con người tới bế tắc và tàn úa.
Kết bài:
Quan niệm sống của Tagore là một lời nhắn gửi đầy cảm hứng: dù cuộc đời có mang đến bao nhiêu khổ đau, ta vẫn có quyền lựa chọn cách đáp lại – không bằng oán hận, mà bằng tình yêu và cái đẹp. Sống như thế, con người không chỉ tồn tại, mà thực sự sống – sống xứng đáng và rạng rỡ.
Câu 2 (12,0 điểm):
“Sứ mệnh của con người là sống chứ không phải tồn tại” (W. Goethe).
Qua tác phẩm Hai đứa trẻ (Thạch Lam) và Chí Phèo (Nam Cao), hãy làm rõ ý kiến trên.
Mở bài:
Nhà văn Đức W. Goethe từng nói:
“Sứ mệnh của con người là sống chứ không phải tồn tại.”
Câu nói như một lời cảnh tỉnh về giá trị đích thực của cuộc đời. Sống không chỉ là hiện diện về mặt thể xác, mà là vươn tới những giá trị tinh thần cao đẹp, là khẳng định nhân phẩm, khát vọng và bản lĩnh con người. Quan niệm ấy được thể hiện rõ nét trong hai tác phẩm tiêu biểu của văn học hiện thực Việt Nam hiện đại: Hai đứa trẻ của Thạch Lam và Chí Phèo của Nam Cao – nơi người đọc bắt gặp hai hình ảnh con người hoàn toàn đối lập: người sống trong chờ đợi mòn mỏi và người vùng lên khẳng định quyền được sống làm người.
Thân bài:
1. Giải thích ý kiến:
– “Tồn tại” là sự sống về mặt sinh học, ăn, ngủ, thở… nhưng vô hồn, vô định.
– “Sống” là sự hiện hữu mang ý nghĩa, có lý tưởng, cảm xúc, khát vọng và nhân cách.
→ Con người cần sống như một chủ thể có giá trị chứ không phải chỉ cầm cự để không chết.
2. Phân tích trong Hai đứa trẻ – Thạch Lam:
– Không khí bao trùm: buồn tẻ, tối tăm, tù đọng; cuộc sống nơi phố huyện như đang chìm dần vào bóng đêm.
– Những con người “tồn tại”: Mẹ con chị Tí, bác phở Siêu, bà cụ Thi – tất cả đều sống lặp lại một cách vô nghĩa, không có tương lai, không có khát vọng.
→ Họ hiện diện vật lý, nhưng tinh thần gần như bị thui chột – là biểu tượng của những kiếp người chỉ tồn tại chứ không sống.
– Tuy nhiên, vẫn le lói một khát vọng sống thật sự: ánh mắt Liên nhìn đoàn tàu – biểu tượng cho ánh sáng, sự đổi thay, văn minh – cho thấy một niềm mơ ước vượt lên bóng tối.
→ Thạch Lam không chỉ ghi nhận hiện thực mà còn gieo hy vọng về một tương lai sống đúng nghĩa.
3. Phân tích trong Chí Phèo – Nam Cao:
– Chí Phèo ban đầu là một con người hiền lành, lương thiện → bị tha hóa bởi xã hội thực dân phong kiến → trở thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại”.
– Suốt nhiều năm, hắn sống theo bản năng: ăn – uống – chửi – rạch mặt – đó là kiểu tồn tại vật lý, vô hồn.
→ Hắn bị tước đoạt quyền làm người – không còn danh tính, không ai công nhận tư cách làm người của hắn.
– Bước ngoặt khi gặp Thị Nở: lần đầu tiên trong đời hắn cảm nhận được sự yêu thương và khao khát sống lương thiện.
“Trời ơi! Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao!”
→ Đó là phút bừng tỉnh: từ tồn tại sang sống – từ bản năng sang ý thức – từ thú vật sang con người.
– Nhưng xã hội đã không cho hắn cơ hội làm lại. Kết thúc bi kịch khi Chí giết Bá Kiến và tự sát là tiếng kêu dữ dội đòi quyền được làm người – được sống đúng nghĩa.
4. So sánh và đánh giá:
– Cả hai tác phẩm đều nói về con người trong xã hội cũ, nơi đời sống vật chất nghèo nàn và tinh thần bị bóp nghẹt.
– Nếu Hai đứa trẻ là bản nhạc buồn da diết, lặng lẽ thì Chí Phèo là tiếng thét đau đớn, dữ dội.
– Thạch Lam nhẹ nhàng thức tỉnh con người về một khát vọng sống ẩn sâu, còn Nam Cao là lời buộc tội xã hội đã hủy hoại quyền sống của con người.
– Dù khác phong cách, hai nhà văn đều gửi gắm chung một thông điệp: con người không thể chỉ sống để kéo dài sự tồn tại – mà phải sống để làm người đúng nghĩa, có tự do, nhân phẩm và tình thương.
Kết bài:
W. Goethe đã nhấn mạnh một chân lý muôn đời: sống là để khẳng định giá trị người – không cam chịu, không cúi đầu trước hoàn cảnh. Qua Hai đứa trẻ và Chí Phèo, người đọc càng hiểu rõ hơn sự mong manh của số phận con người trong xã hội cũ, đồng thời nhận ra giá trị bất biến: con người chỉ thực sự sống khi biết khát khao, yêu thương và đấu tranh vì nhân phẩm.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
14/12/2025
Top thành viên trả lời