giup voi a

Dương Quách

CÂU 1:

Trong cuộc sống, không phải ai sinh ra cũng được đặt vào một hoàn cảnh dễ dàng. Có những con người bước chân vào đời bằng đôi chân trần, với gánh nặng mưu sinh trên vai và giấc mơ chỉ dám ủ ấm trong tim. Nhưng chính từ nơi tận cùng của khó khăn, những con người ấy lại vươn lên bằng một sức sống mãnh liệt, cho thấy điều kiện quan trọng nhất để vượt qua nghịch cảnh không nằm ở hoàn cảnh mà nằm ở nội lực của mỗi người – đó là ý chí, là nghị lực, là niềm tin không bao giờ tắt.

Cuộc sống vốn không bao giờ bằng phẳng. Mỗi chúng ta đều có thể gặp những lúc tưởng như bị nhấn chìm bởi thất bại, mất mát, thiệt thòi. Nhưng chính trong gian khổ, bản lĩnh thật sự của con người mới bộc lộ rõ nét. Ý chí giúp ta đứng dậy sau vấp ngã. Nghị lực cho ta sức mạnh để bước tiếp, dù con đường phía trước vẫn còn gập ghềnh. Và niềm tin là ánh sáng dẫn lối, để ta không bỏ cuộc, không từ bỏ chính mình. Đó là điều kiện cốt lõi để vượt qua mọi bức tường của hoàn cảnh.

Ta không thể không xúc động trước hình ảnh người mẹ nghèo – chị Vích – trong truyện ngắn Đời Khó của nhà văn Nguyễn Khải. Giữa cảnh nghèo túng, lam lũ, chị vẫn một lòng cho con đi học, tin rằng: “Người không nhịn được khổ, người đó không học được đâu”. Chính sự hy sinh âm thầm, sự nhẫn nại và tình yêu thương vô điều kiện của chị đã mở ra cho con chị một cánh cửa tương lai, cũng như khơi dậy niềm tin cho người đọc vào sức mạnh của nghị lực sống.

Bài học từ chị Vích không chỉ là lời ca ngợi về tình mẫu tử, mà còn là một biểu tượng đẹp cho chân lý: khó khăn không thể cản trở những ai có khát vọng vươn lên. Trong thực tế, ta đã thấy biết bao tấm gương vượt nghèo học giỏi, khởi nghiệp từ con số 0, hay những người trẻ dấn thân vì cộng đồng dù điều kiện sống vô cùng thiếu thốn.

Vượt qua hoàn cảnh là hành trình không dễ. Nhưng nếu mỗi người biết nuôi dưỡng trong mình một trái tim mạnh mẽ, một khối óc tỉnh táo và một niềm tin vững vàng, thì chẳng có thử thách nào là không thể chinh phục.

CÂU 2:

Trong cuộc sống hôm nay, khi đất nước không còn những cuộc chiến bằng súng đạn, thì hành trình dựng xây quê hương không kém phần gian nan khi phải đối mặt với đói nghèo, lạc hậu, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, tụt hậu công nghệ,… Những thách thức ấy không thể vượt qua bằng đôi tay đơn lẻ, mà cần đến trí tuệ, tinh thần dấn thân và lòng nhân ái của biết bao con người, đặc biệt là thế hệ trẻ. Trong hành trình ấy, ba giá trị cốt lõi luôn cần được thắp sáng – đó là tri thức, nhiệt huyết và sự sẻ chia.

Trước hết, tri thức chính là nền móng đầu tiên của bất kỳ hành trình phát triển nào. Một dân tộc muốn đi xa cần phải đặt lên vai mình hành trang tri thức. Tri thức không chỉ là những con chữ học được trên ghế nhà trường, mà còn là vốn hiểu biết, kỹ năng, kinh nghiệm và tư duy sáng tạo được bồi đắp từ thực tiễn. Một người có tri thức sẽ biết cách làm nông nghiệp thông minh, tiết kiệm nước, chọn giống cây phù hợp với thổ nhưỡng; biết cách ứng dụng công nghệ để xây dựng những công trình bền vững, thân thiện với môi trường; biết cách kinh doanh, làm kinh tế để vừa phát triển kinh tế cá nhân, vừa đóng góp vào sự đi lên của địa phương. Tri thức mở ra cho con người tầm nhìn và khả năng giải quyết vấn đề – những yếu tố không thể thiếu trong hành trình dựng xây quê hương trong thời đại công nghệ 4.0 và trí tuệ nhân tạo hôm nay.

Tuy nhiên, tri thức thôi là chưa đủ. Một xã hội phát triển không thể thiếu đi sự nhiệt huyết – chính là ngọn lửa bên trong mỗi con người. Đó là tinh thần dấn thân, là đam mê hành động, là khát khao cống hiến. Một người trẻ có tri thức nhưng thiếu nhiệt huyết thì sẽ sống an toàn, khép kín, dè dặt, ngại thay đổi. Nhưng khi tri thức được dẫn đường bởi trái tim đầy nhiệt huyết, người trẻ sẽ sẵn sàng rời bỏ thành phố để về quê làm nông nghiệp sạch, lên vùng cao gieo con chữ, khởi nghiệp bằng những ý tưởng “điên rồ” vì cộng đồng. Sự nhiệt huyết tạo nên năng lượng tích cực lan toả tới những người xung quanh, khơi gợi cảm hứng sống có ích và góp phần tạo nên một cộng đồng đồng lòng vì sự phát triển chung.

Bên cạnh tri thức và nhiệt huyết, sự sẻ chia chính là giá trị nhân văn không thể thiếu để hành trình xây dựng quê hương trở nên bền vững. Trong một xã hội, không ai là một hòn đảo đơn độc. Chúng ta tồn tại trong những mối quan hệ cộng sinh: gia đình – cộng đồng – đất nước. Vì vậy, sẻ chia không chỉ là hành động cho đi vật chất mà còn là sự đồng cảm, thấu hiểu, sẵn lòng hỗ trợ nhau khi gặp khó khăn. Một người sẵn sàng hướng dẫn bạn cùng làm đề tài khoa học, một nhóm thanh niên sẵn sàng quyên góp sách vở cho trẻ em vùng cao, hay một doanh nghiệp đầu tư cải tạo vùng quê nghèo… đều là những hành động thiết thực của sự sẻ chia. Nó là chất keo gắn kết các cá nhân thành một cộng đồng, một xã hội có tình người, có trách nhiệm. Chỉ khi mỗi người biết sống vì người khác, thì quê hương mới thực sự là nơi đáng sống – không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần.

Thực tế đã chứng minh vai trò của tri thức, nhiệt huyết và sự sẻ chia trong hành trình phát triển quê hương. Ta có thể kể đến rất nhiều người trẻ đã dấn thân làm nên kỳ tích: anh Nguyễn Văn Hiếu – kỹ sư bỏ phố về quê trồng rau hữu cơ ở Lâm Đồng; nhóm sinh viên ĐH Bách khoa TP.HCM chế tạo máy lọc nước cho bà con vùng ngập mặn; những chiến dịch “Mùa hè xanh”, “Tiếp sức mùa thi”... đều là minh chứng sống động cho tinh thần ấy. Những con người ấy có thể không được nhắc đến trên truyền hình mỗi ngày, nhưng họ là những người đang góp từng viên gạch nhỏ xây nên một Việt Nam hiện đại, tử tế và bền vững.

Ngược lại, nếu thiếu tri thức, hành động dù thiện chí cũng dễ trở nên sai lệch, thiếu hiệu quả. Nếu thiếu nhiệt huyết, con người sống thụ động, chỉ nghĩ đến bản thân, bỏ lỡ bao cơ hội cống hiến. Nếu thiếu sự sẻ chia, xã hội sẽ rơi vào trạng thái vô cảm, lạnh lùng, phân hóa giàu nghèo ngày càng sâu sắc. Bởi vậy, ba giá trị trên không thể thiếu nhau – chúng như ba chân của một chiếc kiềng – giữ cho ngôi nhà quê hương đứng vững giữa sóng gió thời đại.

Thế hệ trẻ hôm nay – những người được tiếp cận với nền giáo dục hiện đại, có điều kiện tiếp xúc với thế giới, cần nhận thức rõ vai trò của bản thân đối với quê hương, đất nước. Sống có lý tưởng không chỉ là mơ mộng suông, mà là hành động cụ thể: học tốt để có tri thức, dấn thân vào những việc làm có ích để lan tỏa nhiệt huyết, biết quan tâm và giúp đỡ người khác để nuôi dưỡng lòng nhân ái. Mỗi người là một viên gạch, và khi những viên gạch biết tự mài nhẵn, biết hướng về nhau, ngôi nhà đất nước sẽ vững bền, đẹp đẽ.

Tóm lại, tri thức giúp ta biết nên đi đâu, nhiệt huyết khiến ta bước đi không mỏi mệt, và sự sẻ chia giúp ta không đơn độc trên hành trình đó. Ba giá trị ấy kết hợp sẽ tạo nên một thế hệ không chỉ “sống sót” mà còn “sống đẹp”, sống có trách nhiệm và sống để lại dấu ấn. Quê hương không đòi hỏi điều gì quá lớn lao, mà chỉ cần mỗi người trẻ biết thắp sáng ngọn lửa trong tim mình – để học, để sống, để yêu thương và dựng xây.