1. Nhân hóa trong ca dao:
Ví dụ:
"Tre xung phong vào xe tăng đại bác
Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín."
- Phân tích:
- Nhân hóa: "Tre xung phong", "Tre giữ" → Gán hành động của con người (chiến đấu, bảo vệ) cho cây tre.
- Liệt kê: "giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín" → Nhấn mạnh vai trò đa dạng của tre.
- Tác dụng:
- Làm nổi bật sự kiên cường, anh dũng của tre như một "chiến sĩ".
- Thể hiện tình yêu quê hương và lòng biết ơn với thiên nhiên.
2. Nhân hóa trong thơ (Trần Đăng Khoa):
Ví dụ:
"Ông trời nổi lửa đùng đùng
Bà sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay."
- Phân tích:
- Nhân hóa: "Ông trời nổi lửa", "Bà sân vấn khăn" → Gán hình dáng, tính cách người cho trời và sân.
- Liệt kê: Các hành động "nổi lửa", "vấn khăn" → Miêu tả sinh động hiện tượng thiên nhiên (nắng gắt, sân khô).
- Tác dụng:
- Biến hiện tượng thời tiết thành nhân vật có hồn, gần gũi.
- Tạo giọng điệu hồn nhiên, dí dỏm phù hợp với góc nhìn trẻ thơ.
3. Nhân hóa trong văn xuôi (Tô Hoài):
Ví dụ:
"Dế Mèn trịnh trọng vuốt râu, lấy điếu thuốc lá ra hút."
- Phân tích:
- Nhân hóa: "trịnh trọng vuốt râu", "hút thuốc" → Gán hành vi con người cho Dế Mèn.
- Liệt kê: Các chi tiết "vuốt râu", "hút thuốc" → Khắc họa tính cách kiêu căng, tự phụ.
- Tác dụng:
- Khiến nhân vật động vật trở nên sống động, có cá tính.
- Phê phán thói huênh hoang một cách hài hước.
4. Nhân hóa trong quảng cáo:
Ví dụ:
"Cô nàng kem dưỡng da mỉm cười: 'Hãy chọn tôi để làn bạn luôn tươi trẻ!'"
- Phân tích:
- Nhân hóa: "Cô nàng", "mỉm cười", "nói" → Gán đặc điểm người cho sản phẩm.
- Liệt kê: Các hành động → Tạo câu chuyện hấp dẫn.
- Tác dụng:
- Làm sản phẩm trở nên thân thiện, gợi cảm xúc tích cực.
- Tăng tính thuyết phục cho quảng cáo.
5. Nhân hóa trong thơ (Hồ Xuân Hương):
Ví dụ:
"Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non." (Bánh trôi nước)
- Phân tích:
- Nhân hóa: "Thân em" → Gán đại từ nhân xưng (em) cho bánh trôi.
- Liệt kê: "trắng", "tròn", "bảy nổi ba chìm" → Miêu tả số phận long đong.
- Tác dụng:
- Ẩn dụ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ.
- Kết hợp nhân hóa và liệt kê làm nổi bật vẻ đẹp và nỗi đau.