"Lá cờ thêu sáu chữ vàng" là cuốn tiểu thuyết lịch sử viết về vị anh hùng trẻ tuổi Trần Quốc Toản của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng. Tác phẩm đã tái hiện thành công hình ảnh người thiếu niên Trần Quốc Toản với lòng yêu nước nồng nàn, sẵn sàng hi sinh vì sự nghiệp đánh đuổi ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi đất nước.
Trước hết, tác giả đã tái hiện thành công không khí hào hùng của thời đại:
"Buổi chiều hôm ấy, một buổi chiều mùa thu đầy sương, gió thổi lạnh. Những ngọn cây khô gầy nghiêng ngả. Trên bậc thềm ngoài cửa, một ông già đang ngồi khâu giày. Ông mặc áo lông, đầu đội mũ trụ bằng lông cừu màu đen, lưng đeo kiếm dài, mình bọc áo choàng màu xanh. Bên cạnh ông, trên chiếc phản cũ, xếp mấy bộ quần áo mới."
Đó là buổi chiều mùa thu năm 1285, khi quân Nguyên kéo vào nước ta. Trước tình thế đó, vua Thiệu Bảo đã triệu tập hội nghị Bình Than để bàn kế sách chống giặc. Tại đây, các vương hầu, quý tộc đều tề tựu đông đủ để bàn bạc về tương lai của đất nước. Qua lời kể của các bô lão, chúng ta có thể dễ dàng hình dung ra không khí căng thẳng, sôi nổi của buổi họp mặt: "Các vương hầu đều đến cả. Các quan đại thần cũng đến cả. Có người quần áo đẹp đẽ, có người khăn áo đơn giản, có người cưỡi ngựa, có người đi xe, có người cầm gậy, có người chống tay, có người mang gươm, có người mang giáo, có người khiêng bia, vác mộc. Trong triều đường rộng rãi, chỗ ngồi không trống." Tất cả họ đều mang trong mình một trái tim nặng trĩu nỗi lo toan cho vận mệnh của đất nước. Họ hiểu rằng, trước mắt họ là một kẻ thù tàn bạo, hung hãn, nếu không đoàn kết một lòng, đồng tâm hiệp lực thì chắc chắn sẽ thất bại. Chính vì vậy, họ đã nhất trí bầu Trần Quốc Tuấn làm chỉ huy quân đội, thống lĩnh toàn bộ binh mã, chống lại quân xâm lược. Lời tuyên thệ của các tướng lĩnh nhà Trần đã thể hiện rõ tinh thần quyết tâm chiến đấu, sẵn sàng hy sinh vì tổ quốc: "Chúng tôi xin đem cái chết để đền ơn triều đình, không dám hai lòng."
Không chỉ dừng lại ở đó, tác giả còn xây dựng thành công hình tượng nhân vật tiêu biểu, đại diện cho tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam. Nhân vật chính trong tác phẩm là Trần Quốc Toản, một thiếu niên tuổi còn nhỏ nhưng đã nuôi chí lớn. Cậu bé luôn đau đáu trong lòng câu hỏi: "Sao ta lại phải cúi đầu vái lạy bọn đứa đần độn trong đám hoàng tử, lũ trọc phú trong đám bô lão và tên vương giả lắm bệnh nhiều tật kia chứ? Ta chỉ phụng sự một chủ tướng tài ba mà thôi." Câu hỏi ấy đã thể hiện rõ khát khao được cống hiến cho đất nước, được đứng lên chống giặc ngoại xâm của Trần Quốc Toản.
Để thực hiện ước mơ của mình, Trần Quốc Toản đã không ngại gian khổ, hiểm nguy. Cậu bé đã một mình vượt qua bao nhiêu rừng núi, sông suối để tìm gặp vua Thiệu Bảo. Dù bị ngăn cản, dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, cậu vẫn kiên quyết giữ vững ý chí của mình. Cuối cùng, cậu đã được gặp vua và được giao nhiệm vụ quan trọng: "Ta phong con là Tiết chế thống lĩnh các đạo quân, giao cho con binh quyền để con đánh giặc cứu nước."
Trần Quốc Toản đã không phụ lòng tin tưởng của vua cha. Dưới sự lãnh đạo của cậu, quân đội nhà Trần đã giành thắng lợi vang dội trong trận thủy chiến trên sông Bạch Đằng, đánh tan quân Nguyên Mông, giải phóng hoàn toàn đất nước.
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng ngôn từ phù hợp với bối cảnh lịch sử. Ngôn ngữ trong tác phẩm mang đậm chất cổ kính, trang trọng, thể hiện rõ nét thời đại mà tác phẩm muốn tái hiện. Ví dụ, tác giả sử dụng các từ ngữ như "hoàng thượng", "thượng đế", "tướng sĩ",... để gọi tên các nhân vật, địa danh,... Điều này giúp người đọc dễ dàng hình dung ra khung cảnh lịch sử được miêu tả trong tác phẩm.
Cuối cùng, tác giả còn khéo léo kết hợp yếu tố hư cấu và phi hư cấu trong quá trình xây dựng cốt truyện. Yếu tố hư cấu được thể hiện qua những chi tiết như giấc mơ của Trần Quốc Toản, lời tiên tri của bà cụ già,... Yếu tố phi hư cấu được thể hiện qua những sự kiện lịch sử có thật như cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông của nhà Trần, sự kiện Trần Quốc Toản bị chém đầu,... Sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố này đã góp phần làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn hơn, đồng thời cũng giúp người đọc hiểu rõ hơn về lịch sử của dân tộc.
Nhìn chung, "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" là một tác phẩm văn học thành công trong việc tái hiện lịch sử. Tác phẩm đã khắc họa thành công hình tượng người anh hùng Trần Quốc Toản với lòng yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường, bất khuất. Đồng thời, tác phẩm cũng truyền tải thông điệp ý nghĩa về tinh thần yêu nước, ý chí độc lập tự cường của dân tộc Việt Nam.