Viết bài văn bàn về thói ỷ lại

Thói quen ỷ lại đang trở thành một hiện tượng phổ biến trong xã hội, đặc biệt là ở thế hệ trẻ. Đây là một vấn nạn đáng báo động, cần được lên án và khắc phục.

Ỷ lại là dựa dẫm vào người khác, không có chính kiến và tư duy độc lập. Biểu hiện của thói ỷ lại rất đa dạng, từ những hành động nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày đến những vấn đề lớn lao hơn. Chẳng hạn, học sinh thường có thói quen không chịu làm bài tập mà chờ bạn làm rồi copy; không tự chuẩn bị sách vở, đồ dùng học tập mà đợi ba mẹ soạn sẵn; không tự giác giúp đỡ ba mẹ làm việc nhà mà chỉ ỉ lại để ba mẹ làm hết. Trong môi trường giáo dục, nhiều phụ huynh vì quá nuông chiều con cái mà luôn muốn con tập trung vào việc học tập, không muốn con phải vất vả nên đã "thay con làm tất cả". Thậm chí, có những bậc cha mẹ còn trực tiếp làm hộ bài tập về nhà của con hay làm đơn xin nghỉ học cho con khi con lười biếng.

Có hai nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ỷ lại ở thanh thiếu niên. Thứ nhất là do môi trường gia đình. Nhiều phụ huynh vì quá nuông chiều con cái mà vô tình tạo ra tấm lá chắn khiến trẻ sợ hãi mọi thứ xung quanh. Các bậc phụ huynh không cho con làm bất cứ việc gì, kể cả những việc đơn giản nhất khiến trẻ dần trở nên thụ động, không biết làm gì và chỉ biết trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Nguyên nhân thứ hai là do hệ thống giáo dục chưa hiệu quả. Chúng ta vẫn thường chạy theo bệnh thành tích, học vẹt, học đối phó... Điều này khiến học sinh, sinh viên không phát triển được kỹ năng tự lập mà chỉ biết dựa dẫm vào người khác.

Thói quen ỷ lại gây ra những hậu quả khôn lường. Khi ở trong vùng an toàn quá lâu, những người có thói quen ỷ lại sẽ trở nên hụt hẫng, mất phương hướng khi bước vào đời. Họ sẽ gặp khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề vì không có kĩ năng cần thiết để vượt qua thử thách. Những cá nhân có thói ỷ lại cũng khó có thể thành công bởi họ không chịu cố gắng, nỗ lực. Bên cạnh đó, thói ỷ lại còn ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển của xã hội.

Để khắc phục thói ỷ lại, mỗi người cần rèn luyện đức tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ. Cha mẹ không nên ngăn cản thú vui của con nhưng nên tạo điều kiện để con tự chăm sóc bản thân và tham gia những công việc phù hợp với lứa tuổi. Ví dụ, khi con mới tập đi xe đạp, cha mẹ nên tạo khoảng cách vừa phải để con tự khám phá và tìm cách xử lí khi gặp chướng ngại vật. Đối với nhà trường, thầy cô cần thay đổi phương pháp giáo dục, khuyến khích học sinh suy nghĩ độc lập, chủ động tiếp cận tri thức thay vì chép sách giải hay thuê người làm bài. Có như vậy, chúng ta mới có thể đẩy lùi thói ỷ lại, tạo ra những chủ nhân tương lai tự tin, năng động.

Tóm lại, thói quen ỷ lại là một vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết. Mỗi người cần nhận thức rõ tác hại của thói ỷ lại và chủ động thay đổi bản thân để trở thành những con người tự chủ, độc lập.