Trong tác phẩm “Rừng Xà Nu”, Nguyễn Trung Thành đã khắc họa hình ảnh Tnú với những phẩm chất đáng quý, thể hiện tinh thần bất khuất, kiên cường của con người Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Còn Chí Phèo lại là một điển hình cho số phận bi thảm của người nông dân bị áp bức, bóc lột dưới chế độ phong kiến tàn bạo. Hai nhân vật này có nhiều điểm tương đồng về quan niệm sống nhưng cũng có sự khác biệt nhất định.
Tnú là một người con của núi rừng Tây Nguyên, sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh đất nước đang chịu ách đô hộ của thực dân Pháp. Anh sớm được giác ngộ cách mạng, tham gia vào đội du kích để bảo vệ quê hương. Tnú mang trong mình lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc. Anh luôn sẵn sàng hy sinh bản thân vì mục tiêu chung, không ngại gian khổ, hiểm nguy. Khi bị bắt giam, tra tấn dã man, Tnú vẫn giữ vững khí tiết, không khai báo thông tin về cơ sở cách mạng. Sau khi thoát khỏi nhà tù, anh tiếp tục tham gia vào các hoạt động kháng chiến, góp phần giải phóng quê hương.
Chí Phèo lại là một người nông dân hiền lành, chất phác nhưng lại bị xã hội đẩy vào bước đường cùng. Anh bị Bá Kiến lợi dụng, trở thành tay sai đắc lực cho hắn, gây ra bao tội lỗi. Cuộc đời Chí Phèo là chuỗi ngày dài chìm đắm trong rượu chè, bê tha, đánh mất nhân tính. Tuy nhiên, sau khi gặp Thị Nở, Chí Phèo đã thức tỉnh, nhận ra bộ mặt thật của xã hội và khát khao được làm lại cuộc đời. Anh đã tìm đến cái chết để kết thúc cuộc sống đầy đau khổ, bất hạnh.
Về quan niệm sống, cả Tnú và Chí Phèo đều có chung một lý tưởng cao đẹp đó là mong muốn được sống trong hòa bình, tự do, hạnh phúc. Họ đều là những người con ưu tú của dân tộc, sẵn sàng hy sinh bản thân vì mục tiêu chung. Tuy nhiên, cách thức thực hiện lý tưởng của họ lại có sự khác biệt. Tnú chọn con đường đấu tranh vũ trang, trực tiếp cầm súng chiến đấu với kẻ thù. Còn Chí Phèo lại chọn con đường cải tạo bản thân, thay đổi cách nhìn nhận về cuộc sống.
Sự khác biệt này xuất phát từ hoàn cảnh lịch sử, điều kiện xã hội mà hai nhân vật sinh sống. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đấu tranh vũ trang là phương thức hiệu quả nhất để giành thắng lợi. Vì vậy, Tnú lựa chọn con đường này là điều dễ hiểu. Còn đối với Chí Phèo, xã hội lúc bấy giờ đang rơi vào tình trạng suy thoái, bế tắc. Do đó, việc cải tạo bản thân, thay đổi cách nhìn nhận về cuộc sống mới là giải pháp khả thi hơn.
Tuy có sự khác biệt về cách thức thực hiện lý tưởng, song Tnú và Chí Phèo đều là những tấm gương sáng về tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất. Họ là minh chứng cho sức mạnh to lớn của con người Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc.