Để giải bài tập này, chúng ta sẽ xem xét từng câu khẳng định và đánh giá xem chúng đúng hay sai dựa trên kiến thức về hóa học.
**Câu 54: Phản ứng nhiệt phân calcium carbonate.**
a. Phản ứng trên là phản ứng tỏa nhiệt theo chiều thuận.
**Sai.** Phản ứng này là phản ứng hấp thụ nhiệt (nhiệt phân).
b. Khi tăng nhiệt độ của hệ, cân bằng trên sẽ chuyển dịch theo chiều thuận.
**Đúng.** Theo quy luật Le Chatelier, khi nhiệt độ tăng, cân bằng sẽ dịch chuyển theo chiều hấp thụ nhiệt.
c. Khi tăng áp suất của hệ, cân bằng trên sẽ chuyển dịch theo chiều nghịch.
**Đúng.** Vì bên phải có nhiều khí hơn (1 CO2) so với bên trái (không khí), khi tăng áp suất, cân bằng dịch chuyển sang bên có ít phân tử hơn.
d. Để nâng cao hiệu suất của phản ứng nhiệt phân calcium carbonate ta cần thực hiện phản ứng ở áp suất thấp và nhiệt độ cao.
**Đúng.** Điều này giúp thúc đẩy phản ứng theo chiều thuận.
**Câu 55: Phản ứng tổng hợp amonia.**
a. Phản ứng trên là phản ứng tỏa nhiệt theo chiều thuận.
**Đúng.** Phản ứng tổng hợp amonia tỏa nhiệt.
b. Khi tăng nhiệt độ của hệ thì cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch.
**Đúng.** Tương tự như câu trên, khi nhiệt độ tăng, cân bằng sẽ dịch chuyển về phía phản ứng ngược.
c. Khi giảm áp suất của hệ thì cân bằng chuyển dịch theo thuận.
**Đúng.** Vì bên phải có ít phân tử khí hơn (2 NH3) so với bên trái (1 N2 và 3 H2), do đó giảm áp suất sẽ thúc đẩy phản ứng thuận.
d. Để phản ứng tổng hợp NH3 đạt hiệu suất cao thì người ta thực hiện ở nhiệt độ thấp và áp suất cao.
**Đúng.** Điều này sẽ thúc đẩy phản ứng theo chiều thuận.
**Câu 56: Phản ứng điều chế khí hydrogen.**
a. Khi tăng nhiệt độ cân bằng (1) sẽ chuyển dịch theo chiều thuận.
**Đúng.** Phản ứng (1) là hấp thụ nhiệt, nên khi tăng nhiệt độ, cân bằng sẽ dịch chuyển thuận.
b. Khi giảm nhiệt độ cân bằng (2) sẽ chuyển dịch theo chiều nghịch.
**Đúng.** Phản ứng (2) tỏa nhiệt, khi giảm nhiệt độ, cân bằng sẽ dịch chuyển thuận.
c. Ở phản ứng (2) nếu lượng hơi nước lấy dư nhiều lần so với khí carbon monoxide thì hiệu suất phản ứng sẽ tăng.
**Đúng.** Khi có dư hơi nước, phản ứng sẽ tiến xa hơn về phía sản phẩm.
d. Khi tăng áp suất, cả hai phản ứng (1), (2) đều chuyển dịch theo chiều nghịch.
**Sai.** Phản ứng (1) sẽ chuyển dịch theo chiều thuận khi áp suất tăng, vì bên trái có ít phân tử khí hơn.
**Câu 57: Phản ứng tổng hợp 3-methylbutyl acetate.**
a. Dùng dư acetic acid có thể làm tăng hiệu suất phản ứng.
**Đúng.** Thêm dư chất phản ứng sẽ thúc đẩy cân bằng về phía sản phẩm.
b. Tách lấy ester isoamyl acetate sẽ làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.
**Đúng.** Khi sản phẩm được tách ra, cân bằng sẽ dịch chuyển về phía sản phẩm.
c. Khi tăng áp suất cân bằng trên sẽ chuyển dịch theo chiều nghịch.
**Sai.** Bởi vì số phân tử khí không thay đổi trong phản ứng này.
d. H2SO4 đặc ngoài vai trò xúc tác còn hút nước làm tăng hiệu suất phản ứng.
**Đúng.** H2SO4 đặc có tác dụng hút nước, giúp chuyển dịch cân bằng về phía sản phẩm.
Tóm lại, các câu đúng sai như sau:
- Câu 54: a: Sai, b: Đúng, c: Đúng, d: Đúng.
- Câu 55: a: Đúng, b: Đúng, c: Đúng, d: Đúng.
- Câu 56: a: Đúng, b: Đúng, c: Đúng, d: Sai.
- Câu 57: a: Đúng, b: Đúng, c: Sai, d: Đúng.