Mùa thu luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho thi ca Việt Nam. Hai nhà thơ Anh Thơ và Tế Hanh đã góp thêm vào vườn thơ Việt Nam những bông hoa đẹp về mùa thu quê hương. Nếu Anh Thơ vẽ bức tranh chiều thu nơi làng quê Bắc Bộ yên ả, thanh bình thì Tế Hanh lại đưa người đọc về với dòng sông quê hương trong lành, dịu mát. Cảm hứng chiều thu trong hai bài thơ "Chiều Xuân" và "Nhớ con sông quê hương" được thể hiện qua những nét đặc sắc riêng, phản ánh tâm hồn và phong cách nghệ thuật của từng tác giả.
Trong bài thơ "Chiều Xuân", Anh Thơ đã khắc họa một bức tranh chiều xuân ở làng quê Bắc Bộ thật sinh động và gợi cảm. Bức tranh ấy được mở ra bằng những hình ảnh quen thuộc, bình dị: mưa bụi, bến đò vắng khách, con đê cỏ non, đàn sáo đen, cánh bướm rập rờn, trâu bò thong thả. Những hình ảnh ấy được sắp xếp theo trình tự không gian từ gần đến xa, tạo nên một bức tranh chiều xuân hài hòa, cân đối. Đặc biệt, Anh Thơ đã sử dụng rất thành công các biện pháp tu từ như từ láy, phép nhân hóa để làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh vật. Mưa bụi trắng xóa, bến đò vắng khách, con đê xanh mướt, đàn sáo đen chao liệng, cánh bướm bay lượn, trâu bò thong dong gặm cỏ,... Tất cả tạo nên một bức tranh chiều xuân êm đềm, thơ mộng, phảng phất chút buồn man mác. Qua đó, ta thấy được tình yêu thiên nhiên, cuộc sống bình dị và nỗi nhớ quê hương da diết của nữ sĩ Anh Thơ.
Còn trong bài thơ "Nhớ con sông quê hương", Tế Hanh lại thể hiện cảm hứng chiều thu qua dòng sông quê hương. Dòng sông ấy gắn liền với tuổi thơ của tác giả, là nơi lưu giữ bao kỉ niệm đẹp đẽ. Dòng sông quê hương được miêu tả qua những hình ảnh thơ mộng, trữ tình: dòng sông xanh biếc, nước trong veo, soi bóng mây trời. Dòng sông ấy cũng là nơi lưu giữ bao kỉ niệm tuổi thơ của tác giả: tắm mát, bắt cá, bơi lội,... Dòng sông quê hương là một phần máu thịt của tác giả, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn tác giả lớn lên. Hình ảnh so sánh độc đáo "dòng sông như dòng sữa mẹ ngọt ngào nuôi lớn chúng tôi" đã thể hiện tình yêu quê hương tha thiết của Tế Hanh.
Tuy cùng chung đề tài mùa thu nhưng cảm hứng chiều thu trong hai bài thơ lại mang những nét đặc sắc riêng. Trong "Chiều Xuân", Anh Thơ tập trung vào khung cảnh thiên nhiên còn trong "Nhớ con sông quê hương", Tế Hanh lại chú trọng đến những kỉ niệm tuổi thơ gắn liền với dòng sông. Điều này xuất phát từ phong cách nghệ thuật của mỗi tác giả. Anh Thơ là nhà thơ mới nhất trong phong trào thơ mới, bà thường viết về những đề tài bình dị, gần gũi với cuộc sống nông thôn. Ngôn ngữ thơ của Anh Thơ giản dị, mộc mạc, giàu hình ảnh. Còn Tế Hanh là nhà thơ tiêu biểu của phong trào thơ mới, ông thường viết về quê hương, đất nước với giọng thơ trữ tình, lãng mạn. Ngôn ngữ thơ của Tế Hanh giàu hình ảnh, ẩn dụ, so sánh.
Tóm lại, cảm hứng chiều thu trong hai bài thơ "Chiều Xuân" và "Nhớ con sông quê hương" đã thể hiện tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của hai nhà thơ Anh Thơ và Tế Hanh. Mỗi bài thơ đều có những nét đặc sắc riêng, phản ánh tâm hồn và phong cách nghệ thuật của từng tác giả. Qua đó, ta càng thêm yêu mến và trân trọng những đóng góp của hai nhà thơ cho nền văn học Việt Nam.