theo bài thơ thu điếu của nguyễn khuyến sgk ngữ văn 8 kntt

Bài thơ "Thu Điếu" của Nguyễn Khuyến đã khắc họa vẻ đẹp tinh tế và sâu lắng của mùa thu ở miền Bắc Việt Nam. Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ không chỉ đơn thuần là mô tả cảnh vật mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa, thể hiện tâm hồn nhạy cảm và tình yêu quê hương tha thiết của tác giả.

1. Sự vật:

* Ao thu: Ao thu là biểu tượng cho sự tĩnh lặng, thanh bình của làng quê. Nước ao trong veo phản chiếu bầu trời xanh ngắt, tạo nên khung cảnh hài hòa, cân đối. Hình ảnh này gợi lên cảm giác yên ả, thanh tao, như chính tâm hồn của nhà thơ.
* Thuyền câu: Chiếc thuyền câu nhỏ bé, nhẹ nhàng lướt trên mặt nước, mang theo ước mơ và hy vọng của con người. Nó là hình ảnh ẩn dụ cho khát khao tự do, thoát khỏi vòng xoay cuộc sống bon chen.
* Gàu thiếc: Gàu thiếc là dụng cụ lao động quen thuộc của người dân nông thôn, nhưng khi xuất hiện trong bài thơ lại trở thành biểu tượng cho sự cần cù, chịu thương chịu khó của người lao động.
* Trúc: Cây trúc thẳng tắp, vươn cao, tượng trưng cho khí phách kiên cường, bất khuất của con người Việt Nam.

2. Từ ngữ miêu tả:

* Miêu tả ao thu: "Nước trong veo", "bóng trăng", "lá vàng rơi". Những từ ngữ này giúp người đọc hình dung rõ nét về vẻ đẹp thanh tao, dịu dàng của mùa thu.
* Miêu tả thuyền câu: "Câu cá", "cánh buồm trắng", "nước chảy róc rách". Các từ ngữ này tạo nên hình ảnh sinh động, gợi cảm giác thanh bình, êm đềm.
* Miêu tả gàu thiếc: "Lội xuống ao", "vớt bèo", "chặt tre". Những hành động này thể hiện sự cần cù, chăm chỉ của người lao động.
* Miêu tả trúc: "Tre mọc thẳng", "tre già măng mọc", "tre giữ làng". Trúc là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, bền bỉ của con người Việt Nam.

3. Phân tích:

* Hình dáng: Ao thu có hình tròn, thuyền câu nhỏ bé, lá vàng rơi nhẹ nhàng, cây trúc thẳng tắp... Tất cả tạo nên một bức tranh hài hòa, cân đối, thể hiện sự tinh tế trong cách nhìn nhận và cảm nhận của tác giả.
* Màu sắc: Màu xanh của nước, màu vàng của lá, màu nâu của thuyền, màu xanh của trúc... Tạo nên một gam màu tươi sáng, rực rỡ, đầy sức sống.
* Âm thanh: Tiếng cá đớp mồi, tiếng gió thổi, tiếng chim hót... Âm thanh nhẹ nhàng, du dương, tạo nên không gian yên tĩnh, thanh bình.
* Chuyển động: Dòng nước chảy róc rách, lá vàng rơi nhẹ nhàng, cánh buồm trắng lướt trên mặt nước... Chuyển động nhẹ nhàng, uyển chuyển, tạo nên cảm giác thư thái, dễ chịu.

Kết luận: Bài thơ "Thu Điếu" của Nguyễn Khuyến đã khắc họa một bức tranh mùa thu tuyệt đẹp, với những hình ảnh giản dị, mộc mạc nhưng đầy chất thơ. Qua đó, tác giả thể hiện tình yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.