Viết báo cáo về sụe phân hoá thiên nhiên theo độ cao về giới thiệu chung, sự phân hoá: biểu hiện, nguyên nhân, ý ngĩa

Duongg Thii Ngocc

Sự phân hóa thiên nhiên theo độ cao là sự thay đổi về khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, thực vật, động vật theo sự thay đổi của độ cao, biểu hiện rõ rệt ở ba đai địa hình chính: đai thấp, đai trung bình và đai cao, do tác động của sự giảm nhiệt độ, tăng lượng mưa và thay đổi áp suất không khí khi lên cao. Sự phân hóa này có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy điện và bảo vệ đa dạng sinh học.

1. Giới thiệu chung về sự phân hóa thiên nhiên theo độ cao

Khái niệm: Sự phân hóa thiên nhiên theo độ cao là hiện tượng thay đổi các yếu tố tự nhiên (khí hậu, thổ nhưỡng, thực vật, động vật) theo sự tăng lên của độ cao so với mực nước biển.

Nguyên tắc: Các yếu tố tự nhiên thay đổi theo quy luật chung là càng lên cao, nhiệt độ càng giảm, áp suất không khí càng giảm, và lượng mưa thường có xu hướng tăng (tới một độ cao nhất định).

2. Biểu hiện của sự phân hóa

Sự phân hóa thiên nhiên theo độ cao thể hiện rõ qua ba đai địa hình chính:

Đai thấp (đai nhiệt đới chân núi): Nằm ở độ cao dưới 600-700m (ở Việt Nam).

Khí hậu: Nóng ẩm, nhiệt độ cao, lượng mưa lớn.

Thổ nhưỡng: Đất feralit phát triển trên đá badan, giàu chất hữu cơ.

Thực vật & Động vật: Rừng rậm nhiệt đới, cây cối xanh tốt quanh năm, đa dạng về loài.

Đai trung bình (đai ôn đới núi cao): Nằm ở độ cao từ 600-700m đến 2600m.

Khí hậu: Mát mẻ, nhiệt độ giảm dần khi lên cao.

Thổ nhưỡng: Đất feralit xám, đất mùn núi cao.

Thực vật & Động vật: Rừng hỗn hợp và rừng ôn đới, các loài thực vật đặc trưng của vùng ôn đới.

Đai cao (đai ôn đới núi cao ở vùng núi cao, hoặc đai núi cao không có thực vật): Nằm ở độ cao trên 2600m.

Khí hậu: Lạnh, có tuyết và băng giá quanh năm.

Thổ nhưỡng: Đất núi cao, ít mùn.

Thực vật & Động vật: Thực vật thưa thớt, chủ yếu là cỏ, rêu, địa y hoặc không có thực vật.

3. Nguyên nhân dẫn đến sự phân hóa

Giảm nhiệt độ theo độ cao: Đây là nguyên nhân quan trọng nhất, khiến các đai khí hậu khác nhau hình thành.

Thay đổi về lượng mưa: Lượng mưa thay đổi theo độ cao, ảnh hưởng đến sự phát triển của thảm thực vật.

Thay đổi về áp suất không khí: Áp suất không khí giảm dần khi lên cao, ảnh hưởng đến các quá trình tự nhiên.

Sự chi phối của địa hình: Địa hình núi cao tạo ra các "bức màn" địa hình, ảnh hưởng đến sự phân bố của các luồng gió và lượng mưa.

4. Ý nghĩa của sự phân hóa

Kinh tế: Tạo điều kiện phát triển các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, du lịch, thủy điện ở các vùng có độ cao khác nhau.

Bảo vệ môi trường: Góp phần bảo vệ sự đa dạng sinh học, bảo vệ các hệ sinh thái đặc thù ở các vùng núi.

Nghiên cứu khoa học: Giúp hiểu rõ hơn về các quá trình tự nhiên, xây dựng các kế hoạch sử dụng tài nguyên thiên nhiên bền vững.