viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học ( thơ song thất lục bát) tác phẩm tiếng đàn mưa

Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa Thế giới, tên tuổi của ông gắn liền với tác phẩm "Truyện Kiều" - kiệt tác số một của văn học trung đại Việt Nam, ngoài giá trị nội dung sâu sắc "Thúy Kiều" còn rất thành công về nghê thuật. Với nghệ thuật tả người qua bút pháp ước lệ tương đương, tả cảnh thiên nhiên qua bút pháp tả và hợi, nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật sâu sắc...và đặc biệt nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ chữ Nôm điêu luyện. Tiếng nói độc thoại nội tâm của Thúy Kiều trong bài "Kiều ở lầu Ngưng Bích" là một ví dụ tiêu biểu cho thấy vẻ đẹp ngôn ngữ trong Truyện Kiều.

Lời nói độc thoại nội tâm là lời nói của riêng mình với mình, lời nói bên trong hay còn gọi là độc thoại nội tâm. Trong "Truyện Kiều", Nguyễn Du đã để cho nhân vật trữ tình nhập vai thành nhân vật Thúy Kiều tự nói với mình, đó chính là hình thức ngôn ngữ độc thoại nội tâm. Đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" nằm ở phần thứ hai "Gia biến và lưu lạc". Sau khi bán mình cứu cha và em trai, Kiều rơi vào tay Mã Giám Sinh và bị hắn lừa gạt, đẩy vào chốn lầu xanh. Quá đau khổ và uất ức, nàng đã định tự vẫn nhưng bọn chúng đã lừa dối và giam lỏng nàng ở lầu Ngưng Bích. Tại đây, Kiều sống trong cô đơn, buồn tủi và nhớ thương về gia đình, Kim Trọng và cha mẹ.

Trong tám câu thơ cuối đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích", Nguyễn Du đã làm hiện lên tâm trạng cô đơn buồn tủi và tấm lòng thủy chung hiếu thảo của Thúy Kiều. Bốn cặp câu lục bát được chia làm hai phần rõ rệt:

Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.

Trước hết bốn câu thơ đầu tác giả miêu tả cảnh biển dưới ánh chiều tà:

Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

Cảnh biển vào buổi chiều hoàng hôn, khi mặt trời đã dần khuất bóng, chỉ còn lại những tia nắng yếu ớt, bầu trời mang một màu đỏ rực, phản chiếu xuống mặt biển khiến cả mặt biển như nhuộm một sắc đỏ hồng. Trên mặt biển ấy có con thuyền nhỏ bé xuất hiện, nó chỉ "thấp thoáng" xa xa, lúc ẩn lúc hiện, càng tô đậm thêm sự rộng lớn bao la của biển cả. Cảnh biển rộng lớn, hoang vắng dưới ánh chiều tà cùng với con thuyền nhỏ bé, lẻ loi càng làm tăng thêm nỗi cô đơn, trống trải trong tâm hồn của Thúy Kiều.

Hai câu thơ tiếp theo, khung cảnh thiên nhiên được miêu tả qua hình ảnh ngọn nước và cánh hoa:

Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu?

Hình ảnh "ngọn nước mới sa" giống như một tấm gương phản chiếu tâm trạng của con người. Cánh hoa mỏng manh, yếu đuối bị sóng gió cuộc đời vùi dập "man mác" lênh đênh không biết "về đâu". Hình ảnh này chính là ẩn dụ cho số phận của Thúy Kiều. Nàng cũng giống như cánh hoa kia, cũng nhỏ bé, yếu đuối và lênh đênh trong dòng đời vô định, không biết ngày mai ra sao, tương lai như thế nào. Hai câu thơ đã vẽ lên một bức tranh thiên nhiên ảm đạm, u sầu, quạnh hiu, nó chính là bức tranh tâm cảnh của Thúy Kiều.

Ở hai câu thơ cuối cùng, khung cảnh thiên nhiên được miêu tả qua hình ảnh nội cỏ và màu xanh của mặt đất:

Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

Màu cỏ ở đây không còn là màu xanh non, xanh rì mà là màu "rầu rầu" tàn úa, héo hắt. Màu xanh của đất trời nhìn xa "xanh xanh" nhưng mờ mịt, vô định. Cảnh vật ở đây dường như không còn sức sống mà nó cứ ám ảnh bởi nỗi buồn của con người. Đó chính là tâm trạng buồn tủi, chán chường của Thúy Kiều.

Như vậy, với việc sử dụng điệp ngữ "buồn trông" bốn lần trong tám câu thơ đã tạo nên một khúc nhạc buồn thương, ai oán. Qua đó khắc họa nên tâm trạng cô đơn buồn tủi và tấm lòng thủy chung hiếu thảo của Thúy Kiều.

Với bút pháp tả cảnh ngụ tình đặc sắc, Nguyễn Du đã khắc họa nên một bức tranh thiên nhiên chứa chan bao cảm xúc. Thông qua đó giúp ta hiểu hơn về tâm trạng của Thúy Kiều khi ở lầu Ngưng Bích. Đồng thời qua đoạn trích này đã góp phần tô đậm thêm giá trị nhân đạo của tác phẩm.

Qua đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" nói riêng và tác phẩm "Truyện Kiều" nói chung, chúng ta càng thấu hiểu hơn những đắng cay, chua chát mà người phụ nữ trong xã hội cũ phải gánh chịu. Càng trân trọng hơn những giá trị tốt đẹp trong tâm hồn họ.