KHÓC DƯƠNG KHUÊ*(Nguyễn Khuyến)Bác Dương thôi đã thôi rồi,Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta,Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước,Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau,Kính yêu từ trước đến sau,Trong khi gặp gỡ kh...

câu 3. <>
Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến sử dụng thể thơ song thất lục bát, một thể thơ truyền thống của Việt Nam. Đặc trưng của thể thơ này là sự kết hợp giữa hai câu bảy chữ và một câu sáu - tám chữ, tạo nên nhịp điệu uyển chuyển, du dương.

* chữ: Thể hiện cảm xúc dồn nén, ngắn gọn nhưng sâu sắc. Ví dụ: "Ai chẳng biết chán đời là phải", "Sao vội vàng đã mải lên tiên".
* chữ: Tạo sự cân bằng, hài hòa cho bài thơ, đồng thời mở rộng ý nghĩa, tạo không gian cho suy tưởng. Ví dụ: "Rượu ngon không có bạn hiền", "Không mua không phải không tiền không mua".
* chữ: Kết thúc mỗi khổ thơ, tạo sự khép kín, trọn vẹn cho cảm xúc. Ví dụ: "Không mua không phải không tiền không mua", "Giường kia treo những hững hờ, Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn".

Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là nỗi buồn da diết, tiếc nuối trước sự ra đi đột ngột của người bạn thân thiết. Tác giả thể hiện sự bàng hoàng, hụt hẫng khi mất đi người tri kỷ, qua đó bộc lộ tình cảm sâu nặng, gắn bó với bạn bè. Ba chi tiết giúp nhận ra tâm trạng của tác giả là:

* "Bác già, tôi cũng già rồi": Câu thơ khẳng định sự già nua của cả hai người, gợi lên nỗi buồn về sự chia ly, về việc không còn được gặp lại bạn bè.
* "Chợt nghe, tôi bỗng chân tay rụng rời": Câu thơ miêu tả trực tiếp nỗi đau đớn, bàng hoàng khi nhận tin bạn mất.
* "Tuổi già hạt lệ như sương/ Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan": Câu thơ thể hiện sự kìm nén cảm xúc, cố gắng giữ bình tĩnh để bày tỏ nỗi đau xót.

Các biện pháp tu từ trong đoạn thơ:

* So sánh: "Ai chẳng biết chán đời là phải" so sánh cái chết với sự tất yếu của cuộc sống, nhấn mạnh sự bất lực trước quy luật tự nhiên.
* Nói quá: "Vội vàng sao đã mải lên tiên" phóng đại mức độ nhanh chóng của cái chết, thể hiện sự tiếc nuối, ngỡ ngàng trước sự ra đi đột ngột của bạn.
* Liệt kê: "Rượu ngon không có bạn hiền, không mua không phải không tiền không mua" liệt kê những thứ vô nghĩa khi thiếu vắng bạn bè, tăng cường hiệu quả biểu đạt, khiến người đọc cảm nhận rõ ràng sự trống trải, cô đơn.

Qua việc phân tích thể thơ, tâm trạng và biện pháp tu từ, chúng ta thấy bài thơ "Khóc Dương Khuê" là một tác phẩm giàu cảm xúc, thể hiện tình bạn sâu sắc, đồng thời phản ánh triết lý nhân sinh sâu sắc về giá trị của tình bạn trong cuộc sống.

câu 4. Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến được viết theo thể thơ song thất lục bát. Đặc điểm của thể thơ này là mỗi khổ gồm bốn dòng, hai dòng bảy chữ và một dòng sáu chữ, kết thúc bằng một dòng tám chữ. Cách gieo vần trong thể thơ này rất linh hoạt, tạo nên âm điệu du dương, trầm bổng, phù hợp để diễn tả nỗi buồn, tiếc nuối, xót xa.

Tâm trạng của tác giả trước sự ra đi của người bạn được thể hiện qua những chi tiết cụ thể:

- Sự bất ngờ: "Bác Dương thôi đã thôi rồi", "Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta". Tác giả bàng hoàng, sững sờ khi hay tin bạn mất đột ngột. Nỗi đau đớn, tiếc nuối được thể hiện rõ nét qua cách sử dụng từ ngữ mạnh mẽ, dứt khoát.
- Sự tiếc nuối: "Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước", "Kính yêu từ trước đến sau". Tác giả nhớ lại những kỷ niệm đẹp đẽ giữa mình và bạn, từ thời còn là sinh viên cho đến khi trưởng thành, luôn giữ gìn tình cảm kính trọng, yêu mến.
- Sự cô đơn: "Trong khi gặp gỡ khác đâu duyên trời?", "Cũng có lúc chơi nơi dặm khách". Tác giả cảm thấy trống vắng, cô đơn khi thiếu vắng người bạn tri kỷ. Những kỷ niệm xưa cũ trở nên vô nghĩa khi bạn đã ra đi mãi mãi.

Từ "thôi" trong câu thơ "Bác Dương thôi đã thôi rồi" mang nhiều ý nghĩa:

- Nghĩa gốc: Thôi là dừng lại, chấm dứt. Trong trường hợp này, nó ám chỉ việc bạn Dương Khuê đã qua đời.
- Nghĩa chuyển: Thôi là buông bỏ, giải thoát. Tác giả hiểu rằng cái chết là sự giải thoát khỏi những đau khổ, phiền muộn của cuộc sống trần gian.

Qua đó, chúng ta có thể thấy được tâm trạng phức tạp của tác giả trước sự ra đi của người bạn thân thiết. Bài thơ không chỉ là lời tiễn biệt mà còn là lời khẳng định về giá trị của tình bạn, về sự trân trọng những khoảnh khắc bên nhau.

câu 5: Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến sử dụng thể thơ song thất lục bát. Đặc điểm của thể thơ này là mỗi khổ gồm bốn dòng, với hai dòng bảy chữ và một dòng sáu chữ, một dòng tám chữ. Cách gieo vần độc đáo tạo nên âm điệu du dương, trầm bổng, phù hợp để diễn tả nỗi buồn, tiếc nuối, xót xa.

Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là sự bàng hoàng, tiếc nuối, xót xa trước sự ra đi đột ngột của người bạn thân thiết. Tác giả cảm thấy hụt hẫng, trống vắng khi mất đi một người bạn tri kỷ, đồng thời cũng tự trách mình vì không kịp nói lời tạm biệt cuối cùng. Ba chi tiết thể hiện rõ tâm trạng này là:

- Câu thơ mở đầu: "Khóc Dương Khuê" - tiếng khóc nghẹn ngào, đầy tiếc nuối.
- Hình ảnh "Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta" - gợi lên nỗi buồn mênh mang, da diết.
- Cụm từ "Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước" - nhắc nhở về quãng thời gian dài gắn bó, tình bạn thắm thiết.

Thông điệp sâu sắc nhất mà em rút ra từ bài thơ là giá trị của tình bạn. Tình bạn là thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý, cần được trân trọng và gìn giữ. Khi mất đi một người bạn thân thiết, chúng ta sẽ cảm thấy vô cùng hụt hẫng, trống vắng. Vì vậy, hãy luôn dành thời gian cho những người bạn của mình, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, cùng nhau vượt qua khó khăn thử thách.