phân tích nguyễn khuyến 6907695ac2a2237fa940ded6

02/11/2025

Trợ lý học tập AI - Câu trả lời này chỉ mang tính tham khảo

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là chùm thơ thu. Thu điếu là bài thơ hay về mùa thu làng cảnh Việt Nam, đặc biệt là khung cảnh mùa thu ở đồng bằng Bắc Bộ.

Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối buông cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

Trong bài thơ, khung cảnh mùa thu hiện lên với chiếc ao thu trong veo, chiếc thuyền câu bé tẻo teo, sóng biếc, lá vàng, tầng mây lơ lửng, trời xanh ngắt,... Đó là những hình ảnh rất đỗi quen thuộc, bình dị của làng quê Việt Nam. Nhà thơ đã sử dụng những màu sắc tiêu biểu cho mùa thu: màu xanh của trời, nước, lá cây; màu vàng của lá; màu trắng của mây. Bằng tất cả các giác quan: thị giác, xúc giác và thính giác, tác giả đã cảm nhận được vẻ đẹp rất riêng của mùa thu. Không gian được mở rộng về bề rộng và chiều cao. Trên mặt ao, sóng biếc chỉ hơi gợn, nhẹ nhàng mơ hồ khó bắt. Trên mặt nước ấy là chiếc lá vàng đang xoay tròn, rơi nghiêng theo làn gió nhẹ. Màu xanh của trời hoà lẫn cùng màu xanh của nước tạo nên một màu xanh trong veo, dịu nhẹ. Màu xanh ấy dường như đã phủ lên khắp mọi nơi, từ mặt nước đến không trung. Trong cái nền xanh mát mẻ ấy, những gợn sóng biếc và chiếc lá vàng trở nên thật nổi bật. Những đám mây không trôi mà lơ lửng. Trời trong trẻo, cao vút, thăm thẳm. Ngõ trúc quanh co, vắng lặng, không một bóng người qua lại. Cảnh thu thật đẹp, thật yên bình nhưng cũng hoang vắng và đượm buồn.

Nhà thơ đã sử dụng một hệ thống những từ láy gợi hình, gợi cảm để miêu tả cảnh vật thiên nhiên: lạnh lẽo, trong veo, bé tẻo teo, gợn tí, khẽ đưa vèo, lơ lửng, xanh ngắt, quanh co, quanh co. Đặc biệt, cách sử dụng từ láy "lạnh lẽo" gợi cảm giác buốt lạnh, "trong veo" gợi sự trong lành, không vướng bụi bẩn, "bé tẻo teo" gợi sự nhỏ bé, mong manh, "khẽ đưa vèo" gợi sự nhẹ nhàng, không gây ra tiếng động,... Nhờ vậy, bức tranh mùa thu trở nên sinh động hơn. Nghệ thuật lấy động tả tĩnh tài tình càng giúp tô đậm sự tĩnh lặng của không gian.

Bài thơ còn thể hiện tâm trạng của nhà thơ. Ông ngồi câu cá nhưng dường như không chú tâm đến việc câu cá mà đang đắm chìm trong dòng cảm xúc về quê hương, đất nước. Điều này được thể hiện qua câu thơ cuối:

Tựa gối buông cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

Tư thế tựa gối buông cần gợi ra dáng vẻ ung dung, thong thả của nhà thơ. Nhà thơ đang đợi chờ gì? Đợi một bóng hình xưa cũ hay đợi chờ sự thay đổi của lòng mình. Cụm từ "chẳng được" gợi ra tâm trạng buồn bã, thất vọng. Bài thơ đã thể hiện tình yêu quê hương đất nước thầm kín của nhà thơ.

Có thể nói, Thu điếu là một bài thơ đặc sắc cả về nghệ thuật lẫn nội dung. Qua bài thơ, ta hiểu thêm về vẻ đẹp của quê hương, đất nước.

0 bình luận

Bình luận

Tram Tran

02/11/2025

ginal OriDưới đây là bài phân tích **Nguyễn Khuyến – một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỷ XIX**:

---

### **Phân tích Nguyễn Khuyến**

**1. Giới thiệu chung**

Nguyễn Khuyến (1835–1909) là nhà thơ nổi tiếng cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, được coi là một trong những danh sĩ lớn của nền văn học Việt Nam thời cận đại. Ông nổi bật với **tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, thương dân, giàu lòng tự trọng và tinh thần Nho học**. Ông được biết đến nhiều qua **thơ chữ Hán và thơ Nôm**, trong đó có các bài thơ trữ tình, xã hội và chính trị.

---

**2. Nội dung thơ Nguyễn Khuyến**

* **Thơ trữ tình, ca ngợi thiên nhiên, làng quê**

* Các bài thơ tiêu biểu như *Thu điếu*, *Quế Hương*, *Vịnh cúc*… thể hiện tình yêu thiên nhiên, cảnh vật làng quê yên bình, giản dị nhưng sâu sắc.

* Thơ của ông **khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên và đời sống nông dân**, đồng thời gửi gắm tình cảm yêu quê hương, thương dân.

* **Thơ phản ánh xã hội và nỗi niềm triều đình**

* Nguyễn Khuyến trải qua thời kỳ suy tàn của chế độ phong kiến, **bày tỏ nỗi buồn trước cảnh nước mất nhà tan, nỗi niềm của bậc sĩ phu trước sự tha hóa của xã hội**.

* Thơ ông vừa trữ tình vừa mang tính **phê phán xã hội**, như trong nhiều bài chữ Hán, ông gián tiếp thể hiện nỗi bất bình với sự suy vong của triều đình.

* **Thơ ca ngợi phẩm chất con người**

* Nguyễn Khuyến tôn trọng những **đức tính cao đẹp, sự giản dị, khiêm nhường, nhân hậu**, qua đó thể hiện quan niệm sống đạo đức của nhà nho chân chính.

---

**3. Nghệ thuật**

* **Ngôn ngữ giản dị mà tinh tế**: Ông sử dụng từ ngữ trong sáng, gần gũi đời sống nhưng giàu sức biểu cảm.

* **Thể thơ đa dạng**: Sử dụng thơ Nôm và thơ chữ Hán, vừa thể hiện tư tưởng Nho học, vừa phản ánh đời sống dân gian.

* **Hình ảnh thiên nhiên và đời sống nông thôn sinh động**: Thường dùng những hình ảnh quen thuộc, gắn bó với đời sống, tạo cảm giác gần gũi nhưng đầy tính biểu tượng.

* **Tâm trạng tinh tế, sâu sắc**: Thơ Nguyễn Khuyến dễ chạm đến cảm xúc người đọc, vừa nhẹ nhàng vừa sâu lắng, phản ánh tâm hồn nhà thơ.

---

**4. Giá trị và ý nghĩa**

* **Văn học**: Nguyễn Khuyến góp phần làm giàu kho tàng thơ ca Việt Nam, đặc biệt là thơ trữ tình, thơ dân gian, và thơ chữ Hán.

* **Tư tưởng – xã hội**: Thơ ông vừa thể hiện tình yêu quê hương, vừa phản ánh nỗi niềm sĩ phu thời suy vong, góp phần giáo dục lòng yêu nước, tinh thần nhân đạo.

* **Tinh thần sống**: Nguyễn Khuyến là hình mẫu của **nhà nho chân chính: thanh cao, giản dị, thương dân, yêu quê hương**, truyền cảm hứng cho các thế hệ sau.

---

**Kết luận**

Nguyễn Khuyến là nhà thơ có **tâm hồn nhạy cảm, tư tưởng nhân văn sâu sắc và nghệ thuật tinh tế**. Thơ ông vừa nhẹ nhàng, trữ tình, vừa sâu sắc, phản ánh đời sống và tâm trạng xã hội thời cận đại. Qua các tác phẩm của ông, người đọc thấy được vẻ đẹp thiên nhiên, làng quê và phẩm chất cao quý của con người Việt Nam.

---

Nếu bạn muốn, mình có thể viết **phiên bản cô đọng và dễ học thuộc về Nguyễn Khuyến**, kèm ví dụ minh họa vài câu thơ tiêu biểu. Bạn có muốn mình làm không?

0 bình luận

Bình luận