Phân phất mưa phùn sâm xẩm bay Mặc manh áo ngắn giục trâu cày Nàng dâu sớm đã deo dưa đó Bà lão chiều còn sớm đậu đây Mía cạnh dậu tre đang nảy ngọn Khoai trong đám cỏ đã xanh cây Điền viên nghĩ thật n...

Bài thơ "Cảnh ngày hè" của Nguyễn Trãi là một tác phẩm tiêu biểu trong tập Quốc âm thi tập, được viết bằng chữ Nôm vào thế kỉ XV. Bài thơ này thể hiện rõ nét tình yêu thiên nhiên và cuộc sống bình dị qua lăng kính của nhà thơ.

Mở đầu bài thơ, Nguyễn Trãi đã miêu tả khung cảnh thiên nhiên mùa hè đầy sức sống:

> "Rồi hóng mát thuở ngày trường,
> Hòe lục đùn đùn tán rợp giương."

Hình ảnh cây hòe với tán lá màu lục, đùn đùn lên thành nhiều tầng, tạo nên một bóng râm rộng lớn, che phủ cả một vùng trời. Cảnh tượng này khiến ta liên tưởng đến một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống.

Không chỉ dừng lại ở đó, Nguyễn Trãi còn khéo léo lồng ghép tâm trạng của mình vào bức tranh thiên nhiên:

> "Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
> Hồng liên trì đã tiễn mùi hương."

Hoa lựu đỏ rực như những đốm lửa lập lòe giữa vòm lá xanh mướt. Hương sen nồng nàn, lan tỏa khắp không gian, tạo nên một bầu không khí thanh tao, dễ chịu. Qua đó, ta thấy được tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên của nhà thơ.

Bên cạnh vẻ đẹp của thiên nhiên, Nguyễn Trãi còn thể hiện nỗi niềm trăn trở về cuộc sống của nhân dân:

> "Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
> Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương."

Dù ở ẩn, nhưng Nguyễn Trãi vẫn luôn quan tâm đến sự hưng thịnh của đất nước. Ông mong muốn có cây đàn của vua Ngu Thuấn để mang lại hòa bình và hạnh phúc cho nhân dân.

Như vậy, bài thơ "Cảnh ngày hè" không chỉ là bức tranh đẹp về thiên nhiên mà còn thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và khát vọng cống hiến của nhà thơ.