i:
câu 1. Thể thơ tự do
câu 2. Những hình ảnh khắc họa sự thay đổi của thiên nhiên sau khi "anh cắt hàng rào" là:
* Cánh cò: Hình ảnh này gợi lên sự tự do, bay bổng, tượng trưng cho khát vọng hòa bình, độc lập của dân tộc Việt Nam. Cánh cò bay cao, bay xa, mang theo hy vọng về một tương lai tươi sáng, không còn chiến tranh.
* Gió: Gió được miêu tả như một sức mạnh vô hình, nhưng đầy uy lực, thể hiện sự thay đổi lớn lao mà hành động của "anh" mang lại. Gió thổi đi những điều cũ kỹ, lạc hậu, mở đường cho một cuộc sống mới tốt đẹp hơn.
* Đất: Đất được ví như một sinh vật sống, biết "nối lại những cành cây", biểu thị sự hồi sinh, tái tạo sau chiến tranh. Đất mẹ luôn dang rộng vòng tay chào đón những đứa con trở về, xây dựng lại quê hương.
* Nước: Nước là nguồn sống, là biểu tượng của sự thanh khiết, tinh khôi. Dòng sông bị cắt đứt nay lại chảy, tượng trưng cho sự đoàn kết, thống nhất của dân tộc.
* Bong bóng mưa: Bong bóng mưa là hình ảnh ẩn dụ cho niềm vui, hạnh phúc, sự khởi đầu mới. Mưa mang theo hy vọng về một tương lai tươi sáng, tràn đầy niềm tin và hi vọng.
* Con cá nhảy: Con cá nhảy tượng trưng cho sự sống, sự phát triển, sự vươn lên. Nó cũng là biểu tượng của sự tự do, thoát khỏi cảnh tù túng, nô lệ.
* Tôm búng càng: Tôm búng càng là hình ảnh ẩn dụ cho sự sung túc, thịnh vượng. Nó cũng là biểu tượng của sự phục hồi kinh tế, xã hội sau chiến tranh.
* Kỷ niệm: Kỷ niệm là những gì thuộc về quá khứ, nhưng nó vẫn luôn tồn tại trong tâm trí mỗi người. Kỷ niệm là nền tảng để xây dựng tương lai, là động lực thúc đẩy con người tiến lên phía trước.
Phản ánh:
Qua việc phân tích bài thơ, chúng ta thấy tác giả Hoàng Nhuận Cầm đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu cảm xúc để khắc họa sự thay đổi của thiên nhiên sau khi "anh cắt hàng rào". Những hình ảnh đó không chỉ đơn thuần là miêu tả cảnh vật mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc về lịch sử, về khát vọng hòa bình, về lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam. Bài thơ đã khơi gợi trong lòng người đọc những suy ngẫm về giá trị của hòa bình, về trách nhiệm của mỗi người đối với đất nước.
câu 3. Câu thơ "cỏ lại hát những lời riêng của đất" sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa. Tác giả đã sử dụng động từ "hát" vốn chỉ hành động của con người để miêu tả cho cỏ, khiến cho hình ảnh cỏ trở nên sinh động, gần gũi với con người hơn. Cỏ không còn đơn thuần là một loài thực vật mà như một người bạn đồng hành, mang trong mình những tâm tư, tình cảm riêng biệt.
Tác dụng của phép nhân hóa:
- Gợi hình: Hình ảnh cỏ được nhân hóa, tạo nên sự sống động, gần gũi, giúp người đọc dễ dàng hình dung ra khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
- Gợi cảm: Phép nhân hóa thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của cỏ đối với cuộc sống con người. Cỏ không chỉ là một phần của tự nhiên mà còn là biểu tượng của sự kiên cường, bất khuất, luôn vươn lên mạnh mẽ sau mỗi lần bị cắt đứt.
- Thể hiện chủ đề: Biện pháp nhân hóa góp phần thể hiện chủ đề chính của bài thơ: ca ngợi tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
câu 4. Sự vận động cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ "Người Cắt Dây Thép Gai" của Hoàng Nhuận Cầm thể hiện qua việc tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh để miêu tả cảnh vật thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật. Bài thơ bắt đầu bằng hình ảnh cánh cò bay, gợi lên không gian rộng lớn, tự do. Tuy nhiên, khi nhắc đến "đất nước mình bao năm chia cắt", cảm xúc của nhân vật trở nên nặng nề hơn. Tác giả đặt ra câu hỏi "anh nói gì trong hai bàn tay và rơi xuống hàng rào thứ nhất!" như muốn tìm kiếm câu trả lời cho vấn đề chia cắt đất nước. Hình ảnh "cỏ lại hát những lời riêng của đất" và "nhựa lại về nối lại những cành cây" thể hiện mong ước hòa bình, thống nhất. Cảm xúc của nhân vật tiếp tục được nâng cao với hình ảnh "con sông đứt khúc" và "bóng em anh soi xuống hiền hoà". Cuối cùng, khi "các đồng chí ơi, xung phong!" thì cảm xúc đạt đỉnh điểm, thể hiện tinh thần quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc.
Phản ánh:
Qua quá trình giải quyết bài tập này, tôi nhận thấy rằng việc phân tích sự vận động cảm xúc của nhân vật trữ tình đòi hỏi sự kết hợp giữa khả năng đọc hiểu văn bản và kỹ năng phân tích, tổng hợp. Việc xác định chủ đề chính của bài thơ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử và ý nghĩa của từng chi tiết trong bài thơ. Ngoài ra, việc liên hệ với kiến thức về biện pháp tu từ cũng góp phần làm sáng tỏ cách tác giả sử dụng ngôn ngữ để tạo nên hiệu quả nghệ thuật.