viết bài văn phân tích một nhân vật văn học yêu thích trong cuốn sách đã đọc

Cao Đinh Khanh Ly Trong nền văn học Việt Nam viết về đề tài chiến tranh cách mạng, truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm giàu cảm xúc, ca ngợi vẻ đẹp tình phụ tử sâu nặng giữa những mất mát của chiến tranh. Nhân vật trung tâm của truyện – Ông Sáu – đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc bởi tình yêu thương con tha thiết và hi sinh thầm lặng, cảm động.

Ông Sáu là một cán bộ kháng chiến, xa nhà suốt tám năm trời, mãi đến khi đất nước tạm yên tiếng súng, ông mới có dịp trở về thăm vợ con. Cảnh ông nôn nao gặp lại con gái đầu lòng – bé Thu – là một trong những đoạn giàu cảm xúc nhất truyện. Khi gặp con, ông Sáu “vừa bước xuống xuồng đã kêu to: Thu! Con!” và dang tay ôm con vào lòng. Đó là tiếng gọi bật ra từ trái tim của một người cha khao khát con đến cháy bỏng. Thế nhưng, thật đau đớn khi bé Thu không nhận ông là cha vì gương mặt ông có vết thẹo sau chiến tranh. Sự lạnh nhạt, xa lánh của Thu khiến ông Sáu buồn tủi đến nghẹn lòng. Ông chỉ biết “đau đớn, sững sờ”, lặng im nhìn con, bất lực như người vừa đánh mất điều thiêng liêng nhất của cuộc đời.

Tình cảm của ông dành cho con càng thể hiện rõ hơn trong những ngày ngắn ngủi ở nhà. Dù bé Thu không chịu gọi ông là cha, ông vẫn không trách mắng hay giận hờn. Trái lại, ông âm thầm tìm mọi cách để gần gũi, mong con chấp nhận mình. Điều đó cho thấy ông Sáu là một người cha giàu tình thương, bao dung và nhẫn nại. Đỉnh điểm cảm xúc là giây phút chia tay. Khi Thu cuối cùng nhận ra ông Sáu chính là cha, em vừa kịp gọi tiếng “Ba!” đầu tiên thì cũng là lúc ông phải lên đường. Tiếng gọi ấy chứa đựng tất cả tình yêu mà hai cha con bị chiến tranh tước mất suốt tám năm dài. Khoảnh khắc ấy khiến trái tim người đọc nghẹn lại, xót xa cho tình phụ tử bị chia cắt.

Rời quê hương, mang theo nỗi nhớ con da diết, ông Sáu đã dồn tình yêu vào việc làm một chiếc lược ngà dành tặng con. Ông “gò lưng tạc từng nét”, khắc từng chiếc răng lược một cách cẩn thận và nâng niu như chính con của mình. Chiếc lược ngà không chỉ là món quà, mà còn là biểu tượng thiêng liêng của tình cha, là cách ông gửi gắm nỗi nhớ và lòng mong mỏi được gặp lại Thu. Thế nhưng chiến tranh tàn khốc lại một lần nữa tước đi quyền làm cha của ông. Trước khi hi sinh, ông vẫn cố trao chiếc lược lại cho đồng đội với lời dặn: “Nhờ anh trao cho cháu…”. Đến giây phút cuối đời, ông Sáu vẫn chỉ nghĩ về con, chứng tỏ tình thương ấy sâu sắc, vĩnh viễn không gì có thể dập tắt.

Nhân vật ông Sáu không chỉ khơi gợi niềm xúc động mà còn thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc của tác phẩm. Ông đại diện cho những người cha, người mẹ Việt Nam trong chiến tranh: yêu con tha thiết nhưng buộc phải xa cách; chịu nhiều mất mát nhưng vẫn giữ trọn tình cảm gia đình. Qua nhân vật ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng muốn nhắn gửi rằng: dù bom đạn có thể chia cắt con người, nhưng tình phụ tử thì không gì có thể phá hủy.

Tóm lại, ông Sáu là một nhân vật đẹp, chân thật và cảm động. Cuộc đời và tình thương của ông giúp người đọc hiểu sâu hơn về sự hi sinh thầm lặng của những người lính trong chiến tranh và trân trọng hơn hòa bình hôm nay. Nhân vật ông Sáu vì thế đã trở thành hình tượng đáng nhớ trong văn học Việt Nam, để lại dư âm sâu lắng trong lòng bao thế hệ học sinh.

Cao Đinh Khanh Ly Trong kho tàng văn học Việt Nam, truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao là một trong những tác phẩm giàu giá trị nhân đạo nhất, viết về số phận những con người nghèo khổ trước Cách mạng tháng Tám. Trong đó, hình tượng Lão Hạc – một người nông dân lương thiện nhưng bất hạnh – đã để lại ấn tượng sâu sắc và trở thành đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp tâm hồn của người lao động Việt Nam xưa. Cuộc đời và cái chết của Lão không chỉ gợi xót thương mà còn khiến người đọc phải suy ngẫm về phẩm giá, tình thương và nhân cách con người.

Lão Hạc là một nông dân nghèo, góa vợ từ sớm, sống đơn độc cùng con chó Vàng – kỷ vật mà đứa con trai để lại khi bỏ vào Nam tìm kế sinh nhai. Cả cuộc đời Lão gắn với đói nghèo, mưa nắng ruộng đồng và những tháng ngày cơ cực. Tuy vật chất thiếu thốn nhưng lương tâm và lòng tự trọng của Lão lại vô cùng giàu có. Điều ấy thể hiện rõ nhất khi Lão quyết định không ăn tiêu, không bán mảnh vườn từng là tài sản duy nhất dành cho con trai, dù Lão có thể dùng nó để thoát khỏi cảnh thiếu đói. Ở Lão, tình phụ tử thiêng liêng được đặt trên tất cả, dù con trai đã bỏ đi trong uất hận, Lão vẫn giữ trọn lời hứa bảo vệ miếng đất cho con. Chi tiết này cho thấy Lão Hạc là người sống trọn nghĩa, trọn tình, một tấm lòng yêu con sâu sắc và chung thủy.

Nét đẹp trong tâm hồn Lão còn thể hiện qua tình thương đặc biệt dành cho cậu Vàng. Với Lão, nó không chỉ là con vật nuôi mà là người bạn tri kỷ, bầu bạn trong những ngày cô độc. Vì thế, việc bán con chó là một cú đánh vào chính trái tim Lão. Lão đau đớn, dằn vặt, khóc như trẻ con vì đã “lừa một con chó”. Bi kịch tâm hồn ấy cho thấy sự trong sạch đến tận cùng của một người nông dân tưởng như lam lũ nhưng lại giàu yêu thương, nhân bản hơn bất cứ ai.

Cũng bởi lòng tự trọng cao, Lão Hạc chấp nhận cái chết chứ không muốn sống dựa dẫm vào người khác. Lão gửi ông giáo số tiền nhỏ để nhờ lo hậu sự, rồi tìm đến cái chết bằng bả chó – một cái chết dữ dội nhưng thanh sạch theo cách riêng của Lão. Cái chết ấy làm người đọc đau xót, nhưng cũng tôn vinh phẩm chất cao đẹp của người nông dân: thà chết trong danh dự còn hơn sống trong tủi hổ và nợ nần. Đồng thời, Nam Cao đã gửi gắm sự phê phán sâu sắc đối với xã hội thực dân phong kiến đầy bất công, đã dồn người lương thiện đến bước đường cùng.

Nhìn từ góc độ nhân đạo, nhân vật Lão Hạc là biểu tượng của vẻ đẹp truyền thống: giàu tình yêu thương, thủy chung, nhân hậu, giàu lòng tự trọng. Qua nhân vật này, Nam Cao không chỉ bày tỏ sự đồng cảm với nỗi khổ của người nông dân mà còn khẳng định phẩm chất tốt đẹp đáng trân trọng của họ, dù sống trong cảnh nghèo đói và áp bức. Đó là giá trị làm nên sức sống bền bỉ của truyện.

Tóm lại, Lão Hạc là một trong những nhân vật đẹp và buồn nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Cuộc đời đầy nước mắt và cái chết đầy ám ảnh của Lão khiến người đọc không chỉ cảm thương mà còn trân trọng nhân cách cao quý của người lao động nghèo. Nhân vật Lão Hạc giúp ta hiểu rằng: đôi khi sự giàu có không nằm ở vật chất mà nằm ở tấm lòng trong sáng, ở nhân phẩm không gì có thể đánh đổi.