Cuộc xung đột kéo dài khiến sản xuất nông nghiệp và thủ công nghiệp đình trệ vì nông dân phải bỏ ruộng đất để đi lính, lao động bị gián đoạn, và các công trình sản xuất bị tàn phá. Việc trao đổi buôn bán cũng gặp khó khăn do sự chia cắt đất nước, nhiều vùng bị cô lập, đường sá nguy hiểm và các lực lượng tham chiến kiểm soát, đánh thuế nặng nề.
Sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp bị đình trệ
- Nông dân đi lính: Cuộc chiến khiến nhiều người đàn ông phải rời bỏ quê hương để tham gia quân đội, dẫn đến thiếu lao động trầm trọng trong sản xuất nông nghiệp.
- Lao động gián đoạn: Nông dân bị ép buộc làm nghĩa vụ quân sự hoặc phục dịch, không thể tập trung vào việc cày cấy, chăm sóc mùa màng, dẫn đến mất mùa, năng suất giảm sút.
- Tàn phá cơ sở hạ tầng: Xung đột vũ trang phá hủy các công trình thủy lợi, làng mạc, xưởng thủ công, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và khiến việc sản xuất trở nên khó khăn hơn.
Trao đổi buôn bán gặp nhiều khó khăn
- Chia cắt lãnh thổ: Các cuộc xung đột đã chia cắt đất nước thành các vùng riêng biệt, ngăn cản sự giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các khu vực.
- Tình trạng nguy hiểm: Đường sá trở nên nguy hiểm do chiến tranh, cướp bóc, khiến việc vận chuyển hàng hóa trở nên rủi ro và tốn kém.
- Kiểm soát và thuế má: Mỗi phe phái kiểm soát một khu vực và áp đặt các loại thuế, lệ phí, gây khó khăn cho thương nhân và làm giảm lợi nhuận, hoặc thậm chí là ngăn cản hoàn toàn việc buôn bán.