Viết bài văn nghị luận về chuyện người con gái Nam xương

Chuyển thể từ truyện cổ tích Vợ chàng Trương, Chuyện người con gái Nam Xương là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất trong tập Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ. Với ngòi bút sắc sảo, tinh tế cùng hệ thống các biện pháp nghệ thuật điêu luyện, tác giả đã vẽ nên bức tranh hiện thực về số phận bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến đương thời.

Chuyện người con gái Nam Xương xoay quanh cuộc đời và số phận của Vũ Nương - người con gái nết na, thuỳ mị nhưng lại chịu nhiều bất hạnh. Chồng nàng là Trương Sinh, một người đa nghi và ít học. Do tin lời ngây thơ của đứa con nhỏ, Trương Sinh đã nghi oan vợ thất tiết và đánh đuổi nàng đi. Quá đau khổ, Vũ Nương đã trẫm mình xuống bến Hoàng Giang. Thương xót nàng, Linh Phi đã cứu nàng đưa về ở trong động rùa. Khi Trương Sinh thấu nỗi oan của vợ, chàng lập đàn giải oan ở bến Hoàng Giang. Vũ Nương hiện ra giữa dòng ngồi trên chiếc kiệu hoa đạ̣i với ''50 chiếc xe cờ tán võng lọng'', lúc ẩn lúc hiện rồi biến mất.

Nhân vật đầu tiên cần nhắc đến là Vũ Nương. Nàng là con nhà nghèo, một phụ nữ bình dân. Người đã mang đầy đủ phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ truyền thống. " Tính đã thùy mị nết na lại thêm tư dung tốt đẹp ". Về tính tình, nàng là người khiêm nhường, đôn hậu, rất ý tứ, biết kiêng dè một cách tế nhị : " ... điều nguy hiểm của tôi xin thầy nêu lên để tôi được nghe". Trong cuộc sống vợ chồng, nàng luôn giữ gìn khuôn phép dù chồng nàng đa nghi, phòng ngừa quá mức nhưng gia đình chưa từng xảy ra bất hoà.

Về phẩm giá, nàng là người phụ nữ đoan trang, lễ nghĩa, thuỷ chung. Khi chồng đi lính, nàng là người vợ chung thuỷ, yêu chồng hết mực : " Cách biệt 3 năm... giữ gìn một tiết". Nàng một mình chăm lo cho con thơ, phụng dưỡng mẹ già, làm tròn bổn phận của người vợ, người con, người mẹ : " Nuôi dạy con thơ, chăm sóc thuốc thang, lễ bái thần phật và chôn cất mẹ chồng...", " Khi mẹ chồng lâm bệnh nặng, nàng hết sức thuốc thang lễ bái thần phật và lấy lời ngọt ngào khuyên răn ", khi bà cụ qua đời, nàng hết lòng lo việc tang ma, tế lễ chu đáo .

Khi bị chồng nghi oan, nàng đã cố phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng mình. Thật là một người phụ nữ đáng khâm phục, đáng trân trọng !

Nhưng trong xã hội phong kiến đầy áp bức bất công ấy, dù tài năng phẩm chất đến mấy thì người phụ nữ cũng bị tước đoạt hạnh phúc, bị vùi dập một cách tàn nhẫn. Số phận của Vũ Nương cũng là số phận của biết bao người phụ nữ khác trong xã hội xưa. Họ phải sống trong một xã hội mà người đàn ông nắm quyền, người phụ nữ bị coi nhẹ, rẻ rúng. Không những thế, chiến tranh liên miên cũng góp phần cướp đi hạnh phúc của họ.

Chiến tranh khiến gia đình tan vỡ, cha xa con, vợ xa chồng. Trong cảnh ngộ ấy, Vũ Nương không được phép sống chờ đợi, nàng phải thay chồng nuôi dạy con thơ, chăm sóc mẹ già. Nhưng tiếc thay, ngay cả khi sống trong hòa bình, người phụ nữ ấy vẫn không được hưởng hạnh phúc trọn vẹn. Bị chồng nghi oan, không có quyền tự bảo vệ, người phụ nữ ấy đành phải tìm đến cái chết để rửa mối hờn. Thật đau xót, thương cảm biết bao !

Không chỉ Vũ Nương, chúng ta còn thấy thấp thoáng đâu đây bóng dáng của nàng Kiều, nàng Tiểu Thanh... Tất cả họ đều là nạn nhân của xã hội phong kiến với nhiều định kiến hẹp hòi, bất công với người phụ nữ.

Để tô đậm thêm bi kịch của nhân vật, bên cạnh những yếu tố tâm lí, Nguyễn Dữ đã đặt nhân vật Vũ Nương vào những tình huống cụ thể, từ đó bộc lộ phẩm chất của nàng. Tình huống thứ nhất là nàng phải sống với một người chồng đa nghi, hay ghen, không có học. Khi sinh con, nàng không được hưởng niềm vui, niềm hạnh phúc được chồng âu yếm, chở che. Và khi bị chồng nghi oan, nàng chỉ biết khóc và thanh minh bằng những lời thật thà, đúng mực : " Thiếp vốn con kẻ khó ... đề phòng quá sức". Ở tình huống này, Vũ Nương tỏ rõ là người phụ nữ thông minh, khéo léo, tế nhị, đúng mực.

Tình huống thứ hai là nàng phải sống trong cảnh chiến tranh, chồng đi chinh chiến còn nàng ở nhà nuôi dạy con thơ, phụng dưỡng mẹ già. Đó là một cảnh ngộ éo le, đầy trớ trêu. Bởi lẽ, trong hoàn cảnh ấy, người chồng, người cha chưa kịp chia sẻ, giãi bày gánh vác việc gia đình, con cái. Tình huống thứ ba là khi Trương Sinh trở về, do nghe lời nói ngây thơ của đứa con thơ đã vội nghi ngờ lòng thuỷ chung của vợ. Lúc này, Vũ Nương đã hết lời phân trần nhưng chồng không nghe, họ hàng, làng xóm bênh vực cũng không xong, nàng tuyệt vọng đành phải nhảy xuống sông Hoàng Giang tự tử. Tình huống cuối cùng là nàng được Linh Phi cứu, sống sung sướng dưới thuỷ cung nhưng nàng vẫn không nguôi nhớ chồng nhớ con, nàng gửi chiếc thoa về cho chồng, nhờ trả lại chiếc thoa, nói hộ nỗi lòng mình, xin chồng lập đàn giải oan cho mình.

Ở tình huống này, Vũ Nương đã tỏ rõ là người phụ nữ giàu lòng vị tha, thuỷ chung. Như vậy, trong mọi tình huống, Vũ Nương đều cố gắng tìm mọi cách để bảo vệ hạnh phúc gia đình. Nàng luôn khẳng định sự thuỷ chung, son sắt, cố gắng hàn gắn hạnh phúc gia đình. Nhưng bi kịch vẫn ập đến. Nàng không thể nào tránh khỏi cái chết đầy oan ức.

Qua việc tô đậm bi kịch của nhân vật, Nguyễn Dữ đã bày tỏ thái độ cảm thông đối với số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến đương thời. Ông đã phê phán xã hội nam quyền, phi đạo lí, phi nhân bản ; phê phán chiến tranh phi nghĩa đã cướp đoạt hạnh phúc con người, đặc biệt là người phụ nữ.

Ngoài ra, Nguyễn Dữ còn sử dụng yếu tố hoang đường kì ảo làm cho câu chuyện tăng thêm phần hấp dẫn. Chi tiết : Vũ Nương được Linh Phi cứu và sống sung sướng dưới thuỷ cung, được gặp lại Phan Lang - người cùng làng và nhờ Phan Lang gửi cho chồng chiếc thoa vàng cùng lời nhắn về việc lập đàn giải oan... đã góp phần làm cho câu chuyện thêm lung linh huyền ảo, làm dịu mát tâm hồn, bù đắp phần nào cho sự thiệt thòi của người phụ nữ bạc mệnh, góp phần tô đậm phẩm chất cao đẹp của Vũ Nương : bao dung, vị tha, nhân hậu.

Đồng thời, những chi tiết này thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân ta về sự công bằng trong cuộc đời : ở hiền gặp lành, người tốt sẽ được đền đáp xứng đáng.

Với nghệ thuật dựng truyện giàu kịch tính, xây dựng tâm lí nhân vật tinh tế, kết hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình, sử dụng yếu tố hoang đường kì ảo, Nguyễn Dữ đã xây dựng nên một thiên tình sử bi thảm, xót thương, ca ngợi vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa.

Truyện Người con gái Nam Xương đã góp phần làm cho chủ đề của Truyền kì mạn lục thêm sâu sắc, ý nghĩa. Đó là tiếng nói thương cảm, là sự tôn vinh vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam trong chế độ phong kiến đương thời.