câu 1: Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
Thể thơ: Tự do
câu 2: Trong khổ thơ thứ nhất, tác giả sử dụng nhiều hình ảnh để miêu tả về ngôi trường trong ký ức của nhân vật trữ tình:
- "Căn trường nho nhỏ": Hình ảnh này gợi lên sự nhỏ bé, ấm cúng, thân thuộc của ngôi trường.
- "Nước vôi xanh", "bờ cỏ tươi non": Những chi tiết này tạo nên bức tranh về một khung cảnh thanh bình, yên ả, đầy sức sống.
- "Lâu rồi còn thoảng mùi thơm": Mùi hương của nước vôi, cỏ cây mang đến cảm giác dễ chịu, gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ.
- "Chân đi nghe động tới hồn ngây thơ": Câu thơ thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của nhân vật trữ tình khi cảm nhận mọi thứ xung quanh bằng cả tâm hồn.
Những hình ảnh này không chỉ đơn thuần là miêu tả về ngôi trường mà còn ẩn chứa những cảm xúc, suy tưởng của nhân vật trữ tình về thời gian đã qua, về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ.
câu 3: Câu thơ "Đời đẹp quá, tôi buồn sao kịp" thể hiện tâm trạng tiếc nuối, bâng khuâng của tác giả khi nhớ về tuổi thơ hồn nhiên, vô tư. Tác giả cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống qua những hình ảnh bình dị, thân thuộc như "căn trường nho nhỏ", "nước vôi xanh", "bờ cỏ tươi non". Tuy nhiên, thời gian trôi nhanh, tuổi thơ cũng đã qua đi, để lại trong lòng tác giả nỗi buồn man mác. Câu thơ sử dụng biện pháp tu từ so sánh "đời đẹp quá" với "tôi buồn sao kịp" tạo nên sự đối lập giữa niềm vui và nỗi buồn, đồng thời nhấn mạnh vào sự tiếc nuối của tác giả. Qua đó, ta có thể cảm nhận được tình yêu quê hương tha thiết, sự trân trọng những giá trị tinh thần giản dị mà thiêng liêng của nhà thơ Thạch Lam.
câu 4: Trong đoạn thơ "cỏ mấy bận xanh rồi lại tạ gió lùa thu trong lá bao lần", tác giả sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa để miêu tả sự thay đổi của thời gian và cuộc sống.
- "Cỏ mấy bận xanh rồi lại tạ": Hình ảnh cỏ được nhân hóa với hành động "tạ" - một hành động thường chỉ dành cho con người. Điều này tạo nên cảm giác như cỏ cũng có tâm trạng, biết tiếc nuối khi mùa xuân qua đi.
- "Lùa thu trong lá bao lần": Gió được nhân hóa với hành động "lùa" - một hành động thể hiện sự chủ động, mạnh mẽ. Việc gió "lùa" thu vào lá gợi lên hình ảnh mùa thu về nhanh chóng, mang theo hơi lạnh và sự tàn phai.
Tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa:
- Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, giúp người đọc dễ dàng hình dung cảnh vật thiên nhiên chuyển mùa.
- Tạo nên không khí buồn man mác, gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp đẽ đã qua.
- Thể hiện nỗi lòng của tác giả, sự tiếc nuối tuổi trẻ, sự hoài niệm về những gì đã mất đi.
câu 5: Bài thơ "Gánh Nước Đêm" của Trần Tuấn Khải mang đến cho độc giả nhiều cảm xúc và suy ngẫm về cuộc sống lao động vất vả của người phụ nữ Việt Nam truyền thống. Bài thơ được viết bằng thể thơ lục bát, tạo nên âm điệu nhẹ nhàng, du dương, phản ánh sự gian khổ nhưng cũng đầy tự hào của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Hình ảnh người gánh nước đêm hiện lên rất rõ nét qua từng câu thơ. Người phụ nữ ấy phải thức dậy từ canh khuya để ra sông gánh nước, công việc này diễn ra đều đặn hàng ngày, không kể mưa nắng hay bão bùng. Hình ảnh "gánh nước đêm" tượng trưng cho sự cần cù, chịu khó của người phụ nữ Việt Nam. Họ luôn âm thầm hy sinh, lo toan cho gia đình mà không đòi hỏi bất cứ điều gì.
Câu thơ "Nước chảy xuống khe, tiếng suối rì rào" miêu tả cảnh vật thiên nhiên yên tĩnh, thanh bình, trái ngược hoàn toàn với công việc nặng nhọc của người phụ nữ. Điều này càng làm nổi bật sự kiên cường, nhẫn nại của họ. Câu thơ "Lòng son sắt, dạ sắt son" khẳng định phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam. Dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, họ vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng thủy chung, son sắt với chồng con, với quê hương đất nước.
Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh "Trời sáng rồi, đường xa vắng vẻ/ Gánh nước đêm, ai biết ai chờ". Hai câu thơ này gợi lên nỗi cô đơn, lẻ loi của người phụ nữ khi gánh nước đêm trở về. Tuy nhiên, dù có mệt mỏi, họ vẫn tiếp tục công việc của mình vì trách nhiệm với gia đình và xã hội.
Tóm lại, bài thơ "Gánh Nước Đêm" của Trần Tuấn Khải đã khắc họa thành công hình ảnh người phụ nữ Việt Nam truyền thống với những phẩm chất tốt đẹp như cần cù, chịu khó, thủy chung, son sắt. Bài thơ là lời ca ngợi, tôn vinh những người phụ nữ đã góp phần xây dựng và phát triển đất nước.