ĐÔI TAI CỦA TÂM HỒN Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca. Cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ, lại rộng nữa. Cô bé buồn tủi khóc...

Ngọc Ánh

Câu 1. Văn bản được viết theo thể loại truyện ngắn.

Câu 2.

• Truyện sử dụng ngôi kể thứ ba.
• Ngôi kể này giúp người kể chuyện có thể quan sát, miêu tả diễn biến câu chuyện một cách khách quan, đồng thời thể hiện rõ cảm xúc, suy nghĩ và hành động của các nhân vật.

Câu 3.

• Biện pháp tu từ được sử dụng là ẩn dụ : “Đôi tai đặc biệt”

→ “Đôi tai đặc biệt” là hình ảnh ẩn dụ cho sự thấu cảm, lòng yêu thương và khả năng lắng nghe bằng trái tim, chứ không chỉ bằng tai thông thường.

Câu 4.

Tình tiết bất ngờ là việc cô gái phát hiện ra người luôn lắng nghe và khích lệ tiếng hát của mình suốt nhiều năm qua chỉ là một ông lão mù, và chiếc ghế đá quen thuộc chỉ còn trống không.

→ Tình huống này làm nổi bật giá trị của lòng thấu cảm, cho thấy sự động viên âm thầm nhưng chân thành có thể trở thành nguồn sức mạnh lớn lao đối với người khác.

Câu 5.

Bài học em tâm đắc nhất là: Đừng đánh giá con người qua vẻ bề ngoài, hãy biết lắng nghe và cảm nhận bằng trái tim, bởi một hành động tử tế nhỏ cũng có thể mang lại ý nghĩa lớn cho người khác.

Phần II

Câu 1

Những lời động viên, khích lệ có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong cuộc sống con người. Một lời nói chân thành đúng lúc có thể giúp người khác vượt qua tự ti, khó khăn và tìm thấy niềm tin vào bản thân. Trong truyện “Đôi tai của tâm hồn”, chính sự lắng nghe và khích lệ âm thầm của ông lão đã giúp cô gái giữ vững niềm đam mê ca hát. Điều đó cho thấy, đôi khi không cần những điều lớn lao, chỉ cần sự quan tâm chân thành cũng đủ để thay đổi một cuộc đời. Vì vậy, mỗi người cần học cách sống biết yêu thương và động viên người khác.

Câu 2

Trong truyện ngắn “Đôi tai của tâm hồn”, nhân vật ông cụ tuy chỉ xuất hiện với những hành động giản dị, lặng lẽ nhưng lại để lại dư âm sâu sắc, trở thành điểm sáng nhân văn của toàn bộ câu chuyện. Ông cụ chính là hiện thân của lòng thấu cảm, của khả năng lắng nghe con người bằng trái tim chứ không phải bằng đôi mắt hay những định kiến bề ngoài.

Ông cụ xuất hiện trong hoàn cảnh cô bé bị tổn thương sâu sắc khi bị loại khỏi dàn đồng ca chỉ vì vẻ ngoài nghèo khó. Không lời an ủi hoa mỹ, không những hành động phô trương, ông cụ chọn cách ngồi lắng nghe cô hát mỗi chiều trong công viên. Chính sự lắng nghe kiên nhẫn ấy đã trở thành nguồn động viên âm thầm nhưng bền bỉ, giúp cô bé giữ vững niềm tin vào tiếng hát và vào chính mình. Đặc biệt, chi tiết ông cụ là người mù càng làm nổi bật giá trị của nhân vật: dù không nhìn thấy, ông vẫn “nghe” được vẻ đẹp trong tâm hồn và tài năng của cô bé. Điều đó cho thấy, để thấu hiểu con người, không cần đến đôi mắt sáng mà cần một trái tim biết rung cảm.

Nhân vật ông cụ còn gây xúc động bởi sự hi sinh thầm lặng. Ông không cần được ghi nhớ, không mong nhận sự biết ơn, chỉ lặng lẽ đến rồi lặng lẽ rời đi, để lại chiếc ghế đá trống không cùng sự thức tỉnh trong lòng cô gái. Chính sự ra đi ấy đã tạo nên cao trào cảm xúc cho câu chuyện, giúp cô gái nhận ra rằng suốt bao năm qua, tiếng hát của mình được nâng đỡ bởi một “đôi tai đặc biệt” – đôi tai của lòng yêu thương và sự thấu cảm.

Qua nhân vật ông cụ, tác giả gửi gắm thông điệp sâu sắc: trong cuộc sống, đôi khi chỉ một người biết lắng nghe, biết động viên đúng lúc cũng đủ để thay đổi cuộc đời người khác. Ông cụ không chỉ là một nhân vật, mà còn là biểu tượng cho vẻ đẹp lặng thầm của lòng nhân ái – thứ làm nên giá trị bền vững nhất của con người.