Tương tác cộng gộp là gì ?

Tương tác cộng gộp (additive interaction) là hiện tượng khi hai hay nhiều yếu tố (thường là thuốc, hóa chất, tác nhân sinh học…) cùng tác động lên cơ thể, và hiệu quả chung của chúng đúng bằng tổng hiệu quả mà mỗi yếu tố gây ra khi dùng riêng lẻ. Cụ thể: - Nếu thuốc A có tác dụng hạ sốt giảm được 1°C, thuốc B hạ được 1,5°C, thì khi dùng kết hợp A + B với cơ địa bình thường, tác dụng hạ sốt sẽ là 2,5°C (1 + 1,5 = 2,5). - Trong thống kê dịch tễ, khi hai yếu tố nguy cơ A và B cùng tăng nguy cơ bệnh, hiệu quả chung tính theo đo lường “hiệu số” (risk difference) cũng sẽ bằng tổng của hiệu số do A và do B gây ra. Phân biệt với các loại tương tác khác trong dược-dược lực học: 1. Tương tác hiệp đồng (synergism): tác dụng chung lớn hơn tổng (ví dụ A + B hạ sốt hơn 2,5°C). 2. Tương tác đối kháng (antagonism): tác dụng chung nhỏ hơn tổng (ví dụ A + B chỉ hạ sốt 1,8°C). Trong thực hành lâm sàng, hiểu rõ khái niệm tương tác cộng gộp giúp: - Dự đoán chính xác hiệu quả khi phối hợp thuốc. - Điều chỉnh liều để đạt mục tiêu điều trị mà không gây tác dụng phụ quá mức. - Lựa chọn tổ hợp thuốc tối ưu (khi cần tăng cường hiệu quả an toàn).