Dưới đây là lời giải và đáp án cho từng câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Trong các câu sau đây, câu nào sai? Khi một tia sáng đi từ môi trường có chiết suất n1, tới mặt phân cách với một môi trường có chiết suất n2 thì
- A. có tia khúc xạ đối với mọi phương của tia tới. (Đúng, ngoại trừ trường hợp phản xạ toàn phần khi đi từ môi trường chiết suất lớn sang nhỏ, còn lại luôn có tia khúc xạ.)
- B. góc khúc xạ r lớn hơn góc tới i. (Sai, điều này phụ thuộc vào chiết suất: nếu n2 < n1 thì r > i, nếu ngược lại thì r < i.)
- C. tỉ số giữa sin i và sin r là không đổi khi cho góc tới thay đổi. (Đúng, theo định luật Snell: n1 sin i = n2 sin r.)
- D. góc khúc xạ thay đổi từ 0 tới 90 độ khi góc tới i biến thiên từ 0 đến 90 độ. (Đúng.)
=> Câu sai là B.
Câu 2: Khi ánh sáng truyền từ môi trường chiết suất lớn sang môi trường có chiết suất nhỏ hơn thì
- A. không thể có hiện tượng phản xạ toàn phần. (Sai, có thể có phản xạ toàn phần.)
- B. có thể xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần. (Đúng.)
- C. hiện tượng phản xạ toàn phần xảy ra khi góc tới lớn nhất. (Sai, xảy ra khi góc tới lớn hơn hoặc bằng góc tới giới hạn.)
- D. luôn luôn xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần. (Sai.)
=> Đáp án đúng: B.
Câu 3: Lúc trưa nắng, mặt đường nhựa khô ráo, nhưng nhìn từ xa có vẻ như ướt nước. Đó là vì các tia sáng phản xạ
- A. toàn phần trên lớp không khí sát mặt đường và đi vào mắt. (Sai.)
- B. toàn phần trên mặt đường và đi vào mắt. (Đúng, hiện tượng phản xạ toàn phần ở mặt phân cách giữa đường nhựa và không khí.)
- C. toàn phần trên lớp không khí ngang tầm mắt và đi vào mắt. (Sai.)
- D. một phần trên lớp không khí ngang tầm mắt và đi vào mắt. (Sai.)
=> Đáp án: B.
Câu 4: Một chùm tia sáng hẹp truyền từ môi trường 1 chiết suất n1 tới mặt phẳng phân cách với môi trường 2 chiết suất n2. Cho biết n1 > n2. Trường hợp nào sau đây có hiện tượng phản xạ toàn phần?
- A. Chùm tia sáng gần như sát mặt phẳng phân cách. (Không chắc chắn)
- B. Góc tới i thỏa mãn điều kiện i > i_gh, với i_gh là góc tới giới hạn. (Đúng, khi i > i_gh sẽ có phản xạ toàn phần.)
- C. Góc tới i thỏa mãn sin i < n2/n1. (Sai, vì phản xạ toàn phần xảy ra khi sin i > n2/n1.)
- D. Không thể xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần. (Sai.)
=> Đáp án: B.
Câu 5: Một chùm tia sáng hẹp truyền từ môi trường 1 chiết suất n1 tới mặt phẳng phân cách với môi trường 2 chiết suất n2, (n1 > n2). Nếu tia khúc xạ truyền gần sát mặt phân cách hai môi trường trong suốt thì
- A. góc tới bằng góc giới hạn phản xạ toàn phần. (Đúng, khi góc tới bằng góc giới hạn, tia khúc xạ sẽ đi sát mặt phân cách.)
- B. góc tới lớn hơn góc phản xạ toàn phần. (Sai, khi góc tới lớn hơn thì không có tia khúc xạ.)
- C. không còn tia phản xạ. (Sai.)
- D. chùm tia phản xạ rất mờ. (Sai.)
=> Đáp án: A.
Câu 6: Phản xạ toàn phần và phản xạ thông thường giống nhau ở tính chất là
- A. cả hai hiện tượng đều tuân theo định luật phản xạ ánh sáng. (Đúng.)
- B. cả hai hiện tượng đều tuân theo định luật khúc xạ ánh sáng. (Sai.)
- C. cường độ chùm tia phản xạ gần bằng cường độ chùm tới. (Chỉ đúng với phản xạ toàn phần.)
- D. cường độ chùm phản xạ rất nhỏ so với cường độ chùm tới. (Sai.)
=> Đáp án: A.
Câu 7: Nếu có phản xạ toàn phần khi ánh sáng truyền từ môi trường 1 vào môi trường 2 thì
- A. vẫn có thể có phản xạ toàn phần khi ánh sáng từ môi trường 2 vào môi trường 1. (Sai, phản xạ toàn phần chỉ xảy ra khi đi từ môi trường chiết suất lớn sang nhỏ.)
- B. không thể có phản xạ toàn phần khi ánh sáng từ môi trường 2 vào môi trường 1. (Đúng.)
- C. không thể có khúc xạ khi ánh sáng từ môi trường 2 vào môi trường 1. (Sai.)
- D. không thể có phản xạ khi ánh sáng từ môi trường 2 vào môi trường 1. (Sai.)
=> Đáp án: B.
Câu 8: Ánh sáng truyền từ một môi trường tới môi trường chiết quang kém hơn và góc tới lớn hơn góc giới hạn là điều kiện để có
- A. phản xạ thông thường. (Sai.)
- B. khúc xạ. (Sai.)
- C. phản xạ toàn phần. (Đúng.)
- D. tia phản xạ vuông góc với tia khúc xạ. (Sai.)
=> Đáp án: C.
Câu 9: Ba môi trường trong suốt là không khí và hai môi trường khác có các chiết suất tuyệt đối n1, n2 (với n2 > n1). Lần lượt cho ánh sáng truyền đến mặt phân cách của tất cả các cặp môi trường có thể tạo ra. Biểu thức không thể là sin của góc giới hạn là
- A. 1/n1. (Sai, nếu môi trường 1 là không khí n=1, n1>1, góc giới hạn khi ánh sáng đi từ môi trường n1 sang môi trường không khí: sin i_gh = 1/n1.)
- B. 1/n2. (Sai, tương tự.)
- C. n1/n2. (Đúng, vì n1/n2 <1, có thể là sin góc giới hạn khi ánh sáng truyền từ môi trường n2 sang n1.)
- D. n2/n1. (Sai, vì n2 > n1, n2/n1 >1 nên không thể là sin của góc giới hạn.)
=> Đáp án: D.
Câu 10: Khi tia sáng truyền xiên góc tới mặt phân cách hai môi trường trong suốt khác nhau mà không có tia khúc xạ thì chắc chắn
- A. môi trường chùm tia tới là chân không. (Sai.)
- B. môi trường chứa tia tới là không khí. (Sai.)
- C. có phản xạ toàn phần. (Đúng.)
- D. ánh sáng bị hấp thụ hoàn toàn. (Sai.)
=> Đáp án: C.
Tóm tắt đáp án:
1-B, 2-B, 3-B, 4-B, 5-A, 6-A, 7-B, 8-C, 9-D, 10-C.