Hướng dẫn lên sơ đồ dàn ý cho đề phân tích nhân vật Phương Định

Phân tích nhân vật Trương Định trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi - Đề văn hay xuất hiện trong các bài kiểm tra với nhiều cách khai thác và viết bài. Tuy nhiên, cách viết để tái hiện rõ về Phương Định - Cô thanh niên xung phong yêu đời, yêu nước lại không hề đơn giản. Không chỉ phân tích nhân vật Phương Định, mà các em còn phải khắc họa lại hình ảnh về hiện thực khốc liệt của chiến tranh, tâm hồn con người nơi tuyến đường Trường Sơn. 

Vậy, phân tích nhân vật Phương Định như thế nào cho đúng? Hãy cùng tham khảo ngay cách sơ đồ dàn ý cho đề phân tích nhân vật Phương Định của cô trong bài chia sẻ sau đây nhé!

Phương Định là ai?

Trước khi phân tích, các em cần tìm hiểu lại về tác giả, tác phẩm cũng như nội dung chính của tác phẩm là gì? 

Lê Minh Khuê - Tác giả nữ chuyên viết các truyện ngắn với giọng văn vui vẻ, yêu đời. Các tác phẩm của Lê Minh Khuê luôn lấy chính những gì tác giả đã làm và trải nghiệm làm tư liệu. Chính tác cũng đã từ gia nhập thanh niên xung phong trong kháng chiến chống Mỹ. 

“Những ngôi sao xa xôi” - Sáng tác gây được tiếng vang và nổi tiếng nhất của Lê Minh Khuê. Đây cũng là sáng tác đầu tay của nữ tác giả này. Cả tác phẩm là câu chuyện về đời sống, sinh hoạt, tâm tư tình cảm của các cô thiếu nữ nơi tuyến đường Trường Sơn qua giọng kể của Phương Định. 

H1. “Những ngôi sao xa xôi” - Lê Minh Khuê

Trong tác phẩm này, không chỉ có Phương Định , mà cả 3 cô gái trong truyện ngắn đề có những điểm đặc biệt để khai thác. Tuy nhiên, ở đây, cô sẽ chỉ giúp các em tập trung vào việc phân tích nhân vật Phương Định nhé!

Khái quát lại cốt truyện và nhân vật Phương Định

Trước khi phân tích và lập dàn ý, các em cần phải kể lại câu chuyện, cũng như phân chia bố cục để người đọc có thể nắm bắt các ý chính trong tác phẩm. Cốt truyện cũng chỉ có vậy, tuy nhiên, việc kể lại như thế nào sẽ tùy thuộc vào cách hành văn của từng bạn. Nhưng, dù kể dài hay ngắn, đơn giản hay khái quát thi câu chuyện vẫn phải có bố cục rõ ràng đầy đủ các ý chính. 

H2. Phương Định - Nhân vật gợi lên nhiều cảm xúc trong lòng độc giả

“Những ngôi sao xa xôi” nên được chia thành 3 phần cụ thể như sau:

• Phần 1. Từ đầu đến “là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ”: Giới thiệu chung về hoàn cảnh sống và làm việc của 3 cô gái trong tổ trinh sát Phương Định - Nho - Thao
• Phần 2. Tiếp theo đến “Chị Thao bảo”: Kỷ niệm về một trận phá bom của tổ trinh sát.
• Phần 3. Còn lại: Trận mưa đá diễn ra trên cao điểm và cảm xúc của Phương Định sau khi vượt qua tai nạn. 

Cốt truyện sẽ được dựa vào 3 phần chính ở trên để kể lại. Các em có thể dùng giọng văn của mình để khái quát lại. Ví dụ:

Phương Định, Thao và Nho và cô gái nằm trong tổ trinh sát trên tuyến đường Trường Sơn. Hằng ngày, công việc chính của 3 cô gái nhỏ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp, đánh dấu các trái bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm là thế, nhưng cả 3 đều là những “cô nàng” yêu đời, lạc quan, tích cực cũng như những nét hồn nhiên của “thiếu nữ. Một lần Nho bị thương khi làm nhiệm vụ, cả Định và Thìn đều hết lòng lo lắng và chăm sóc cho cô. Cuối cùng, sau khi đối mặt với trận mưa đá nơi tiền tuyến đã gợi lên trong lòng cả 3 rất nhiều những tâm tư, tình cảm. 

Dàn ý phân tích nhân vật Phương Định

Như những gì đã chia sẻ ngay từ đầu, Phương Định luôn là nhân vật được xuất hiện nhiều trong các đề thi văn liên quan đến tác phẩm. Khi phân tích một nhân vật, các em cần phải lên dàn ý trước khi làm để tránh sai sót. 

H3. Hướng dẫn lên dàn ý phân tích nhân vật Phương Định

Với dạng đề phân tích nhân vật Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê, các lập dàn ý cụ thể như sau:

MỞ BÀI

Giới thiệu tác giả - tác phẩm - nhân vật Phương Định. Chú ý viết ngắn gọn, không lan man. Không thể bỏ qua phần giới thiệu nhân vật Phương Định - Trọng tâm của bài viết. 

THÂN BÀI

Nhắc lại cốt truyện và dẫn dắt vào nhân vật chính Phương Định. Khái quát lại tổng thể về cốt truyện, giới thiệu 2 nhân vật còn lại và đưa Phương Định vào. Có thể lý giải tại sao đề bài lại chọn Phương Định. Bởi cô là hình mẫu về một thế hệ trẻ anh hùng nhưng cũng mang những nét đẹp riêng của con người đời thường.

Phân tích nhân vật Phương Định

1. Phương Định - Một cô gái trẻ xuất thân tốt nhưng lại lựa chọn ra tiền tuyến, làm công việc nguy hiểm, đối diện với mưa bom bão đạn. 

Dẫn chứng:

• Quê quán: Hà Nội
• Ngoại hình: khá xinh xắn, đáng yêu
• Tính cách: vui vẻ, hòa đồng, nhiệt tình tham gia thanh niên xung phong sống giữa khói bụi Trường Sơn và bom đạn.
• Công việc: trinh sát trên tuyến đường nguy hiểm Trường Sơn.

1. Cô gái trẻ với tâm hồn trong sáng, nhiệt tình, yêu quê hương đất nước. 

Dẫn chứng:

• Người con gái có lý tưởng cách mạng, yêu nước tha thiết khi sẵn sàng từ biệt gia đình, quê hương để vào chiến trường, bất chấp mọi gian khổ, hiểm nguy). 
• Có đầy đủ các phẩm chất của thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mỹ ngời sáng: dũng cảm, gan dạ, kiên cường. Chọn vào tiền tuyến, công việc ở vùng trọng điểm, nguy hiểm… 
• Tinh thần lạc quan, yêu đời với việc nhìn nhận rõ ràng về công việc, chiến tranh và cái chết
• Tinh thần trách nhiệm, không ngại gian khổ: luôn xung phong nhận việc nguy hiểm. làm việc chuẩn xác, thuần thục
• Giữ vững tâm hồn trong sáng, mộng mơ: Nghĩ về những kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc. Yêu ca hát, tận hưởng những điều bất ngờ thiên nhiên mang đến. 
• Giàu tình cảm, yêu đất nước, yêu thương đồng đội

Phương Định - Là cô gái trẻ, nhỏ tuổi mang trong mình những nét ngây ngô của con gái thủ đô. Tuy nhiên, giữa thời cuộc, khốc khốc liệt của chiến tranh, cô gái nhỏ đã tự khiến mình trưởng thành, kiên cường, bản lĩnh hơn. 

1. Liên hệ mở rộng về cả 1 thế hệ trẻ thời chống Mỹ

Ngoài Phương Định, xung quanh còn biết bao con người cũng gan dạ, dũng cảm như vậy. Đó là: Nho, Thìn, hay những chiến sĩ hàng ngày di chuyển trên tuyến đường Trường Sơn. 

Qua đó, người đọc sẽ thấy được tinh thần của cả 1 thế hệ trẻ thời chống Mỹ: chịu nhiều đau thương, gian khổ, hy sinh; nhưng luôn giàu nhiệt huyết, yêu cuộc đời và không ngại hy sinh vì Tổ Quốc

KẾT BÀI

Đánh giá chung về tác giả, tác phẩm. Khái quát lại về hình tượng nhân vật Phương Định. Tổng kết lại nội dung và các biện pháp nghệ thuật trong tác phẩm. 

Phương Định trong sáng tác của Lê Minh Khuê không chỉ là một nhân vật của truyện ngắn. Cô còn là đại diện của cả một thế hệ trẻ người Việt Nam thời kháng chiến chống Mỹ. Với cách xây dựng điểm nhìn, sử dụng ngôn ngữ, kết hợp cùng nghệ thuật miêu tả tâm lí tài tình. Đặc biệt là giọng văn trẻ trung, tự nhiên, giàu nữ tính; Lê Minh Khuê đã xây dựng Phương Định là nhân vật “vô cùng có hồn” trong suy nghĩ của độc giả. 

Hướng dẫn viết mở bài phân tích nhân vật Phương Định

Để giúp các em có thể dễ dàng hơn khi làm bài văn phân tích nhân vật Phương Định. Cô sẽ gợi ý một vài cách viết mở bài ngắn gọn, hàm súc mà các em có thể tham khảo nhé.

Mẫu 1

Lê Minh Khuê, cây bút trẻ trong làng văn học kháng chiến chống Mỹ, nổi bật với phong cách vui tươi, lạc quan, tràn đầy năng lượng. “Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm đầu tay, cũng là truyện ngắn thể hiện rõ nhất phong cách tác giả. Phương Định - Nhân vật chính của tác phẩm và cũng là người biểu hiện thế giới tâm hồn, cảm xúc đầy đủ và rõ nét nhất. 

Mẫu 2

Nhắc đến tác phẩm có giọng văn giàu nữ tính nhất, không thể không nhắc đến truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê. Được kể dưới ngôi thứ nhất, góc nhìn của nhân vật chính Phương Định - giúp câu chuyện nơi tiền tuyến thu hút và đến gần hơn với độc giả. Phương Định cũng chính là nhân vật đại diện cho thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mỹ của dân tộc ta.

Mẫu 3

Cô thanh niên xung phong - Hình ảnh được xuất hiện nhiều trong sáng tác của các nhà văn thời kháng chiến. Nếu nhà thơ Phạm Tiến Duật có “Gửi em cô gái thanh niên xung phong”, cố nhạc sĩ Xuân Giao có “Cô gái mở đường”... thì Lê Minh Khuê cũng có “Những ngôi sao xa xôi”. Đây là truyện ngắn đầu tay của Lê Minh Khuê kể về cuộc sống của 3 cô gái tổ trinh sát tuyến đường Trường Sơn. Đây là câu chuyện được kể dưới ngôi thứ nhất của Phương Định - cô thanh niên xung phong gốc ở Hà Nội. 

Kết

Trên đây là những gợi về cách phân tích nhân vật Phương Định mà các em có thể tham khảo. Phân tích nhân vật, ngoài việc lấy dẫn chứng trong tác phẩm, các em có thể liên hệ với những sáng tác khác cùng chủ đề để làm bài văn thêm phong phú nhé. 

Theo dõi cô để biết thêm nhiều cách viết văn hay hơn nhé!