Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp đã tác động đến tình hình kinh
tế, xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX — đầu thế kỉ XX :
* Về kinh tế:
- Tích cực : Những mầm mống của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được du nhập vào Việt
Nam, tiến bộ hơn so với quan hộ sản xuất phong kiến
- Tiêu cực : Tài nguyên thiên nhiên bị vơ vét cạn kiệt, nông nghiệp vẫn trong tình trạng lạc hậu,
công nghiệp phát triển nhỏ giọt, què quặt, thiếu hẳn công nghiệp nặng. Nền kinh tế Việt Nam cơ
bản vẫn là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp.
* Về xã hội:
- Các giai cấp cũ bị phân hoá :
+ Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm tay sai cho Pháp. Tuy nhiên, một số địa chủ vừa
và nhỏ cũng có tinh thần yêu nước.
+ Giai cấp nông dân có số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề. Họ sẵn sàng hưởng ứng,
tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.
- Một số giai cấp, tầng lớp mới hình thành :
+ Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, đô thị Việt Nam ra đời và phát triển ngày một nhiều. Ngoài
Hà Nội, Hải Phòng, Sài Gòn - Chợ Lớn, còn có Nam Định, Hòn Gai, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Quy
Nhơn, Biên Hoà, Mì Tho,... đó là trung tâm hành chính, tập trung các cơ sở sản xuất, dịch vụ,
đầu mối giao thông...
+ Cùng với sự phát triển của đô thị, tầng lớp tư sản và tiểu tư sản đầu tiên đã xuất hiện. Công -
thương nghiệp phát triển dẫn đến hình thành một đội ngũ công nhân, lúc đó khoảng 10 vạn
người.