phân tích khổ thớ thứ 2 bài thơ Sang thu của Hữu thỉnh

Nhà thơ Tố Hữu đã từng nói "thơ chỉ bật ra trong tim khi cuộc sống đã thật tràn đầy". Phải chăng tình yêu thiên nhiên mùa thu da diết tràn đầy mà Hữu Thỉnh đã chạm khắc tiếng thơ của mình vào thế giới thi ca bốn mùa nhiều dư vị. Sang thu chính là tác phẩm đặc sắc sâu lắng đầy trữ tình. Đó là những tâm sự hoài niệm của Hữu Thỉnh khi đứng giữa khúc giao mùa đầy rung động của đất trời. Đặc biệt nhất trong tác phẩm là khổ thơ thứ hai viết về khung cảnh đất trời sang thu.

Hữu Thỉnh quê ở Vĩnh Phúc, sinh ra trong một gia đình nông dân có truyền thống Nho học. Ông xuất thân từ phong trào văn nghệ quần chúng trưởng thành sau đó trở thành một nhà thơ. Năm lớp 8 ông đã soạn kịch và diễn kịch. Hữu Thỉnh là một người dày dạn kinh nghiệm, ông viết rất nhiều. Chủ đề của ông viết về con người và cuộc sống của người dân nông thôn với ngôn từ giàu tính tượng hình. Thơ của ông Tuy giản dị nhưng vô cùng tinh tế và không kém phần sâu sắc. Sang Thu là một trong những bài thơ làm nên tên tuổi của Hữu Thỉnh. Khoảnh khắc giao mùa là thời khắc đẹp đẽ nhất bởi nó gieo vào lòng người những rung động nhẹ nhàng. Sang Thu là một bài thơ về những rung động bâng khuâng của tác giả trước vẻ đẹp thiên nhiên đất trời với những hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế cùng dòng thơ nhẹ nhàng đã tạo nên một sang thu đầy ý nghĩa.

Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã

Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu

Có lẽ ngày hạ đi để nhường chỗ cho nàng thu dịu dàng bước tới. Sự chuyển mình giữa hai mùa thật nhẹ nhàng và ngập ngừng như lưu luyến nhau, như vấn vương một cái gì đó của thời gian đã qua. Khoảnh khắc giao mùa ấy thật đẹp nhưng không phải ai cũng đủ tinh tế để dễ dàng nhận thấy. Đối với nhà thơ Hữu Thỉnh, ông có một cái nhìn thật tinh tường khác biệt, một cảm nhận sâu sắc và một cách sống hòa hợp với thiên nhiên nên đã vẽ lại bức tranh đánh dấu sự chuyển mình của đất trời.

Trước sự giao mùa ấy nhà thơ cũng bàng hoàng trước sự thay đổi của thiên nhiên. Hữu Thỉnh đã khắc họa thành công những bước đi nhỏ nhẹ mong manh của mùa thu thu tới nhẹ nhàng mơ hồ nhưng cũng khiến ta cảm nhận được sự hiện diện của nó trong không gian, đặc biệt là trong tâm hồn nhạy cảm của một hồn thơ mang nặng tình yêu thiên nhiên cuộc sống sau phút giao mùa nhẹ nhàng. Những dấu hiệu của mùa thu đã trở nên rõ ràng hơn. Hữu Thỉnh Cảm nhận mùa thu bằng cả tâm hồn của mình. Thu về trên quê hương, đất nước trên những con, đường bờ đê, trên cả dòng sông, cánh chim trời và trong lòng người cảm xúc. Sang thu của tác giả lan tỏa trong không gian rộng lớn với nhiều cung bậc cảm xúc hơn. Nếu như ở khổ một, không gian mùa thu chỉ được gói gọn trong con ngõ nhỏ nay đã lan tỏa ra bầu trời một không gian bao la, rộng lớn không có gì có thể đo được.

"Sông được lúc dềnh dành

Chim bắt đầu vội vã"

Với nghệ thuật nhân hóa tài tình tác giả đã dựng lên linh hồn cho cảnh vật. Dòng sông như được dịp, được thời, lắng lại trầm xuống, lững lờ chảy. Vào mùa thu dòng sông trở nên êm đềm, nhẹ nhàng, sâu lắng không mạnh mẽ, cuồn cuộn như mùa hạ. Tiết trời sang thu đã khiến cho dòng sông sống chậm lại, nhẹ nhàng, nó đang chậm chạp chảy trong không gian tuyệt đẹp của mùa thu. Dường như dòng sông cũng không muốn chia tay mùa hạ, ngập ngừng níu kéo. Sông cũng giống như tâm trạng của con người đang sống chậm lại suy nghĩ chiêm nghiệm về cuộc đời.

Trái ngược với sự yên ả của dòng sông những chú chim "vội vã" đầy lo lắng trước khoảnh khắc giao mùa. Chim là động vật có sự nhạy cảm về thời tiết trước những cơn bão hoặc khi giao mùa chúng đều cảm nhận được rất rõ. Thu sang đàn chim đã bắt đầu cảm nhận được chút se lạnh của tiết trời. Tác giả tinh tế khi sử dụng từ "bắt đầu" bởi mùa thu mới ngập ngừng bước tới vẫn còn đủ thời gian cho những cánh chim làm tổ, tha mồi chuẩn bị cho một mùa đông lạnh kéo dài.

Sự vội vã của chim đối lập với dòng chảy lững lờ trôi của sông tạo sự tương phản đặc sắc. Hữu Thỉnh đã vẽ lên bức tranh thu đầy sinh động, nhẹ nhàng, lãng mạn nhưng không kém phần hối hả tấp nập. Phải chăng tác giả có tình yêu thiên nhiên và những cảm nhận sâu sắc mới có thể thấy được những chuyển biến của vạn vật trong khúc giao mùa. Thông qua bức tranh chuyển mình ấy ông muốn nhắc đến sự chuyển mình của đất nước ta, một đất nước vừa trải qua mưa bom bão đạn, giành được độc lập và trong quá trình xây dựng đất nước trong không khí vui tươi, rộn ràng, phấn khởi của nhân dân

Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu

Lại một sự vật được Hữu Thỉnh nhân hóa diễn tả sự vận động của thời gian. Không gian trở nên rộng mở hơn, bao la hơn. Đám mây bé nhỏ như trải dài hơn, trôi lững lờ trên bầu trời xanh ngắt. Nó vẫn còn vương vấn ánh nắng ấm áp của mùa hạ nên mới chỉ vắt nửa mình sang thu.

Nếu như ở hai câu thơ trên dấu hiệu giao mùa chưa rõ ràng thì ở hai câu thơ cuối tác giả đã vẽ lên một ranh giới cụ thể giữa mùa hạ và mùa thu. Đây là một sự liên tưởng đầy thú vị của thi sĩ.

Với những hình ảnh tiêu biểu cùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa tất cả góp phần tạo nên một thời khắc giao mùa đầy chất thơ, tinh tế và nhạy cảm, độc đáo nhưng bâng khuâng trong không gian êm dịu của mùa thu. những sự vật nhân hóa khiến cho bức tranh thu hữu tình của Hữu Thỉnh trở nên thi vị hơn, qua đó ta thấy được một tâm hồn nhạy cảm yêu thiên nhiên tha thiết và trí tưởng tượng bay bổng độc đáo của nhà thơ. Thể thơ năm chữ giàu nhịp điệu kết hợp với những hình ảnh nhân hóa đặc sắc Hữu Thỉnh đã mang đến cho thơ ca Việt Nam một mùa thu thật đẹp, mộc mạc giản dị. Đọc đoạn thơ ta cảm nhận được cảnh vật như có hồn. Sang Thu là một tiếng lòng trang trải gửi gắm bao tình yêu với mùa thu của quê, hương đất nước một tiếng thu lồng hậu thiết tha.

Hạ đi, thu tới mang theo những cảm xúc bất chợt gieo lại trong lòng người đọc những bồi hồi về một nàng thu nhẹ nhàng êm ái. Qua khổ thơ thứ hai Hữu Thỉnh đã khắc họa nên bức tranh giao mùa bằng ngòi bút xuất sắc mang đầy hơi thở trữ tình cùng những triết lý sâu xa. Lời thơ mộc mạc thể hiện tình yêu thiên nhiên đằm thắm, khát khao yêu đời, yêu thiên nhiên của tác giả.