Phân tích khổ 1 bài Viếng Lăng Bác

Ở khổ thơ 1 của bài thơ Viếng lăng Bác, tác giả trình bày hoàn cảnh người con miền Nam vào viếng lăng Bác, đồng thời bộc lộ tâm trạng dồn nén, xúc động của em, cho đó là một cuộc viếng thăm thiêng liêng và đầy ý nghĩa. với một địa chỉ đặc biệt "Con - Bác". Hình ảnh đầu tiên mà nhà thơ chú ý đến là cây tre quen thuộc, dẻo dai và bền bỉ, tượng trưng cho đất nước và con người Việt Nam:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát

Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam

Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”.

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác” không chỉ giới thiệu hoàn cảnh mà còn gợi lên không khí đặc biệt, thiêng liêng và ý nghĩa của ngày viếng Lăng Bác.Từ đó, người đọc đã có một cách tiếp cận hết sức gần gũi, thân tình. Với hàng triệu người Việt Nam, Bác Hồ mãi là “Người Cha, Người Bác, Người Anh”. Bác không có con mà triệu” nên nhà thơ gọi Bác là con. Các nhà thơ Tố Hữu, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Nguyễn Đình Thi đều xưng con với Bác Hồ. Nhưng người con Nam Bộ Viễn Phương lại mang một sắc thái thiêng liêng bởi đó là tiếng lòng của người con vắng mặt khi cha mất.

Cụm từ “miền Nam” gợi nhiều cảm xúc. Phương Nam xa xôi, mảnh đất cha ông đi mở cõi. Miền Nam, nơi chúng ta sẽ đến đầu tiên. Miền Nam, mảnh đất bao đời Bác Hồ mong nhớ: “Bác nhớ miền Nam, nhớ nhà - Miền Nam nhớ Bác, nhớ cha” (Tố Hữu). Từ “thăm quan” được tác giả sử dụng tinh tế, hàm súc. Nó làm dịu đi cả nỗi đau và lời khẳng định trong lòng: Bác Hồ, người cha già kính yêu còn đây, Bác chỉ nằm đó thôi. Và tác giả như một người con xa xứ đã lâu, chỉ mong được gặp lại người cha thân yêu của mình.

Cảnh tượng đầu tiên nhà thơ nhìn thấy ở Lăng Bác là hàng tre. Người con xa quê lần đầu về quê cha xúc động trước lũy tre xanh quanh nơi ở. Hàng tre thật bên Lăng Bác được nhìn bằng con mắt nhân hóa, trí tưởng tượng để trở thành những hàng tre dài bất tận từ màu xanh tổ quốc (màu xanh Việt Nam) đến những người lính trung kiên bất chấp mưa bão, đứng thẳng hàng. . Như vậy, Lăng Bác gần gũi, thân thuộc như làng quê sau luỹ tre xanh. Nhưng ở đây còn có tính tượng trưng: Cây tre tượng trưng cho một dân tộc cần cù, hào hoa, mạnh mẽ, sát cánh cùng bộ đội canh giấc ngủ.

Các dòng của khổ thơ này không chỉ tả cảnh quanh lăng với những hàng tre rất thực mà còn gợi ra những ý nghĩa sâu xa. Về với Bác là ta gặp cả dân tộc, và nơi Bác yên nghỉ vĩnh viễn cũng là lũy tre xanh bóng mát của làng quê Việt Nam. Khổ thơ đầu của bài thơ Viếng Lăng Bác gói gọn hình dung của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác.

Khoảnh khắc trước lăng Bác, Bác Hồ đã cảm nhận được nỗi nhớ của Bác với niềm xúc động mãnh liệt. Đây là lần đầu tiên tôi được ra Thủ đô, được thăm Bác Hồ, được gặp vị cha già vĩ đại của dân tộc. Bao nhiêu tâm sự, bao nhiêu tình cảm yêu thương dồn nén bấy lâu nay sắp được toại nguyện. Khoảnh khắc này làm nhà thơ ngạt thở và không thể diễn tả bằng lời.