08/03/2024
08/03/2024
Mở bài
– Giới thiệu truyện kể: “Cái chết của con Mực” là một trong những truyện ngắn hay, chứa đựng nhiều thông điệp sâu sắc của nhà văn Nam Cao.
– Nêu nội dung khái quát cần phân tích, đánh giá: Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi vào phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của truyện ngắn nói trên.
Thân bài
1. Tóm tắt truyện: phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
Con Mực là con chó có nhiều tật xấu. Người ta đã định giết thịt nó, nhưng vì nhiều lí do nên ngày xử con Mực liên tục bị hoãn lại. Cuối cùng, người ta quyết định sẽ giết con Mực để mừng người con trai tên Du xa nhà nhiều năm nay mới trở về. Việc bắt và giết con Mực được giao cho Du. Du là người có lòng thương con Mực, nhưng vì muốn mình phải mạnh mẽ, phải giống những người xung quanh nên anh cũng đã vào hùa để giết con Mực, để rồi khi con Mực bị bắt giết thì anh lại nghẹn ngào nén khóc.
phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
2. Xác định và phân tích, đánh giá chủ đề: phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
a. Xác định chủ đề: phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
Thông qua cái chết của con Mực, Nam Cao cho thấy sự nhu nhược của con người cá nhân trước sức mạnh của tập quán xã hội. Vì sống theo tập quán, vì muốn được như người khác, vì không muốn bị người khác xem là yếu đuối, con người đã sẵn sàng từ bỏ cả lòng trắc ẩn, cả bản tính lương thiện của mình, để rồi lại bị cắn rứt lương tâm.
b. Phân tích, đánh giá chủ đề: phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
Truyện viết về nhân vật Du, nhưng cũng thể hiện bức tranh chung của con người, nhất là người trí thức: Bất lực với sự mẫu thuẫn trong chính con người mình. Bất lực của một con người sống trong một xã hội nơi mà người ta được kỳ vọng phải hành xử theo định kiến của những kẻ khác, một xã hội mà con người không được tự do hành xử theo ý niệm cá nhân. Ngược lại, họ bị tù ngục trong những những ý nghĩ người khác nghĩ gì về mình trước khi dám nghĩ tới ý nghĩ mà chính mình thực sự muốn. Sự xung đột giữa ý nghĩ và hành động của anh Du là biển hiện của việc mắc kẹt giữa vai trò con người cá nhân và con người xã hội. Nó tạo nên một bi kịch mà trong đó con người vừa là chủ thể tạo ra bi kịch vừa là nạn nhân của bi kịch ấy. Một khi anh Du vẫn sẽ còn cổ vũ hò hét người ta bức hại con Mực, rồi lại quay đi lau nước mắt thì cái xấu, cái ác trong xã hội vẫn sẽ còn tiếp diễn.
3. Đánh giá tình huống truyện: phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
Xuyên suốt câu chuyện là tình huống mọi người tìm cách bắt và giết con Mực. Tình huống vô cùng giản đơn này lại chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, gắn với cuộc đấu tranh nội tâm giằng xé của nhân vật Du.
– Chỉ vì để xổng con chó và trước cái “tủm tỉm cười” của đứa em, Du đã quên luôn cái lòng yêu thương đối với con vật từng là bạn cũ của mình, để trở nên tức giận, tức giận vị tự ái, khi thấy mình yếu ớt hơn cả con Hoa, yếu ớt đến nỗi một con chó đã được úp sẵn mà cũng để sổng. Du giận con Mực, cho rằng chính vì nó mà mình bị người khác cười nhạo.
– Khi con chó không chịu ăn cơm mà giật mình bỏ chạy, trong lòng Du dấy lên những cảm xúc phức tạp: thương, hối hận hay là thẹn. Du vẫn thương con chó tội nghiệp, hối hận vì hành động vào hùa giết nó hôm trước đã để lại trong trí nhớ của nó một kí ức hãi hùng. Nhưng Du vẫn thẹn, thẹn vì đã để sổng con chó, và mỗi lần nhìn thấy con chó, cái sự vụng về hôm trước của Du lại hiện về. Có thể thấy, Du là một người không có chính kiến, lòng nhân trong anh không đủ mạnh để mà lấn át cái tự ái nhỏ nhen của bản thân, chứ chưa nói gì đến việc đủ sức mạnh để lên tiếng bảo vệ con Mực, khuyên nhủ hay cấm mọi người giết con Mực.
– Rồi cái tự ái nhỏ nhen trong Du lại bốc lên cao. Thay vì tự nhìn nhận để thay đổi mình, để hiểu ra sự mất bình tĩnh mất cân bằng nội tâm là do sự nhu nhược của chính mình, thì Du lại đổ lỗi cho con Mực. Sau cùng thì chàng bực mình: chàng nhận ra rằng một con chó đã làm mất sự bình tĩnh của tâm hồn chàng. Suy nghĩ này khiến Du có quyết tâm giết con Mực. Như vậy đến đây, với sự thiếu chính kiến, không dám đối lập với tập tính của đám đông, Du đã chấp nhận từ bỏ lòng nhân ái của chính mình. Du đi đến một kết luận rất phi nhân, một kết luận cho thấy sự thất bại thảm hại của chàng trong cuộc đấu tranh với chính mình: Chàng muốn có đủ can đảm để giết người. Phải dám giết mà không run tay khi cần phải giết. Còn làm được trò gì nữa nếu chỉ giết một con chó mà tim cũng đập?
– Kết luận đó khiến Du quyết tâm giết con Mực. Nhưng khi nhìn cái điệu bộ đáng thương của con vật đang nằm ngủ, lòng quyết tâm lại tiêu tan. Hành động dùng gậy vụt con chó tới tấp chỉ là một hành động cứu vớt cho những quyết tâm trước đó, để rổi sau hành động đó, chàng lại đi đến một quyết định khác hẳn: Chàng thấy toát mồ hôi và nhất định không giết con chó nữa.
– Nhưng sự nhất định ấy vẫn chưa phải là thái độ cuối cùng. Khi con chó bị người ta bắt vì ngủ quên trong sân, chính Du lại kêu lên: Ðè chặt, thật chặt, đừng buông nó ra nó cắn đấy. Và khi con chó kiệt sức, không giãy giụa nữa thì Du lại thương cảm. Nhưng anh cũng không dám bộc lộ cái thương cảm ấyy ra ngoài, hẳn là sợ người khác chê cười. Anh chỉ nghẹn ngào nén khóc.
Từ phân tích diễn biến của tình huống, ta thấy Du không phải người ác, mà là một kẻ nhu nhược, thiếu quyết đoán, không dám dũng cảm đứng về phía cái thiện. Anh hành xử theo đám đông, muốn giống đám đông, muốn được đám đông công nhận, để rồi lương tâm lại bị giằng xé, bởi những hành động đó đi trái với lương tâm của chính mình.
phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
phân tích đánh giá Cái chết của con Mực ; phân tích đánh giá truyện ngắn Cái chết của con Mực
Kết bài
– Khẳng định khái quát những nét đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của truyện: Câu chuyện đã cho ở phần Đọc hiểu là câu chuyện không chỉ đặc sắc về mặt nghệ thuật, nhất là nghệ thuật xây dựng tình huống, mà còn sâu sắc về mặt chủ đề, chứa đựng nhiều bài học cuộc sống vô cùng giá trị.
– Nêu ý nghĩa của truyện kể đối với bản thân và người đọc: Câu chuyện đã giúp ta hiểu được rằng: trong cuộc sống, cần phải có lòng nhân ái, và một lập trường kiên định, vững vàng để bảo vệ lẽ sống nhân ái của mình.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời