THĂNG LONG THÀNH HOÀI CỔ(*)
(Bà Huyện Thanh Quan)
Tạo hóa gây chi cuộc hí trường(1)
Đến nay thấm thoắt mấy tinh sương(2)
Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo(3),
Nền cũ lâu đài bóng tịch dương(4),
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt(5),
Nước còn cau mặt với tang thương(6)
Ngàn năm gương cũ soi kim cổ.
Cảnh đấy người đây luống đoạn trường(7)
(Nguồn: Nguyễn Tường Phượng, Phan Văn Sách, Bùi Hữu Sủng, Việt văn diễn giảng hậu bán thế kỷ thứ XIX, Trường Nguyễn Khuyến xuất bản, Hà Nội, 1953)
Chú giải:
(*) Thăng Long là kinh đô nước ta từ đời nhà Lý đến đời nhà Lê, đến đời Minh Mệnh nhà Nguyễn thì đổi ra tỉnh Hà Nội. Đi qua cố đô, Bà Huyện Thanh Quan, đại biểu cho giai cấp sĩ phu Bắc Hà, bâng khuâng trước sự di đô đổi triều, đau lòng trước sự tang thương.
(1)Hí trường: Sân khấu diễn tuồng. Ở đây dùng ví với cuộc đời, vì nối tiếp hết lớp này tiếp lớp khác, luôn biến đổi;
(2)Tinh sương: Một năm, tinh là sao, mỗi năm di chuyển một vòng, sương theo thời tiết, mỗi năm giáng một lần;
(3)Thu thảo: Cỏ mùa thu;
(4)Tịch dương: Bóng mặt trời lúc chiều tà;
(5)Tuế nguyệt: Năm tháng;
(6)Tang thương: Do chữ "thương hải biến vi tang điền" (biển xanh biến thành ruộng dâu), chỉ việc sự vật thay đổi;
(7)Đoạn trường: Đau lòng đứt ruột.
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Bài thơ trên được làm theo thể thơ nào ?
A. Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
B. Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
C. Thể thơ song thất lục bát
D. Thể thơ tự do
Câu 2. Những câu thơ nào gợi lên hình ảnh hoang tàn, phế tích của kinh thành xưa?
A. Hai câu đề
B. Hai câu thực
C. Hai câu luận
D. Hai câu kết
Câu 3. Hai câu thơ sau sử dụng những biện pháp tu từ nào?
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt,
Nước còn cau mặt với tang thương
A. Đối và ẩn dụ C. Nhân hoá và đối
B. Điệp và nhân hoá D. Đối và so sánh
Câu 4. Ý nào không đúng về đặc điểm gieo vần của bài thơ Thăng Long thành hoài cổ?
A. Gieo vần chân “ương”
B. Vần bằng
B. Vần "ương" được gieo ở tiếng thứ 7 của các câu 1, 2, 4, 6, 8
D. Gieo cả vần chân và vần lưng rất linh hoạt.
Câu 5. Từ nào không phải từ Hán Việt trong các từ sau?
A. Trơ gan
B. Hí trường C. Tuế nguyệt
D. Kim cổ
Câu 6. Nội dung hai câu luận là?
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt,
Nước còn cau mặt với tang thương
A. Sự vĩnh hằng, bất biến của thiên nhiên, vũ trụ trước thời gian.
B. Cảnh vật mang tình người và hồn người.
C. Thiên nhiên biến đổi theo vòng quay của tạo hoá, vũ trụ..
D. Nỗi niềm hoài cổ, tự hào về kinh thành xưa.
Câu 7. Dòng nào không đúng khi nói về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ Thăng Long thành hoài cổ?
A. Lời thơ trang nhã, sử dụng nhiều từ Hán Việt, giọng thơ man mác, hoài cổ.
B. Sử dụng những thi liệu gắn với cuộc sống đời thường chốn thôn quê.
C. Hình ảnh ước lệ nhưng gợi cảm.
D. Phép đối chặt chẽ, bút pháp tả cảnh ngụ tình.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 8. Nhận xét về ngôn ngữ thơ của bà Huyện Thanh Quan sử dụng trong bài thơ.
Câu 9. Nêu cảm nhận về tâm trạng của tác giả thể hiện trong bài thơ.
Câu 10. Viết đoạn văn ngắn (7 – 10 dóng) nêu suy nghĩ về sự cần thiết phải trân trọng những giá trị trong quá khứ.

Question

THĂNG LONG THÀNH HOÀI CỔ(*)
                                                      (Bà Huyện Thanh Quan)
Tạo hóa gây chi cuộc hí trường(1)
Đến nay thấm thoắt mấy tinh sương(2)
Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo(3),
Nền cũ lâu đài bóng tịch dương(4),
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt(5),
Nước còn cau mặt với tang thương(6)
Ngàn năm gương cũ soi kim cổ.
Cảnh đấy người đây luống đoạn trường(7)
            (Nguồn: Nguyễn Tường Phượng, Phan Văn Sách, Bùi Hữu Sủng, Việt văn diễn giảng hậu bán thế kỷ thứ XIX, Trường Nguyễn Khuyến xuất bản, Hà Nội, 1953)
Chú giải:
(*) Thăng Long là kinh đô nước ta từ đời nhà Lý đến đời nhà Lê, đến đời Minh Mệnh nhà Nguyễn thì đổi ra tỉnh Hà Nội. Đi qua cố đô, Bà Huyện Thanh Quan, đại biểu cho giai cấp sĩ phu Bắc Hà, bâng khuâng trước sự di đô đổi triều, đau lòng trước sự tang thương.
(1)Hí trường: Sân khấu diễn tuồng. Ở đây dùng ví với cuộc đời, vì nối tiếp hết lớp này tiếp lớp khác, luôn biến đổi; 
(2)Tinh sương: Một năm, tinh là sao, mỗi năm di chuyển một vòng, sương theo thời tiết, mỗi năm giáng một lần; 
(3)Thu thảo: Cỏ mùa thu; 
(4)Tịch dương: Bóng mặt trời lúc chiều tà; 
(5)Tuế nguyệt: Năm tháng; 
(6)Tang thương: Do chữ "thương hải biến vi tang điền" (biển xanh biến thành ruộng dâu), chỉ việc sự vật thay đổi; 
(7)Đoạn trường: Đau lòng đứt ruột.
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Bài thơ trên được làm theo thể thơ nào ? 
A. Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
B. Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
C. Thể thơ song thất lục bát
D. Thể thơ tự do
Câu 2. Những câu thơ nào gợi lên hình ảnh hoang tàn, phế tích của kinh thành xưa?
A. Hai câu đề
B. Hai câu thực
C. Hai câu luận
D. Hai câu kết
Câu 3. Hai câu thơ sau sử dụng những biện pháp tu từ nào?
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt,
Nước còn cau mặt với tang thương
A. Đối và ẩn dụ                                     C. Nhân hoá và đối                               
B. Điệp và nhân hoá                            D. Đối và so sánh
Câu 4. Ý nào không đúng về đặc điểm gieo vần của bài thơ Thăng Long thành hoài cổ?
A. Gieo vần chân “ương”
B. Vần bằng
B. Vần "ương" được gieo ở tiếng thứ 7 của các câu 1, 2, 4, 6, 8
D. Gieo cả vần chân và vần lưng rất linh hoạt.
Câu 5. Từ nào không phải từ Hán Việt trong các từ sau?
A. Trơ gan 
B. Hí trường	C. Tuế nguyệt
D. Kim cổ
Câu 6. Nội dung hai câu luận là?
Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt,
   Nước còn cau mặt với tang thương
A. Sự vĩnh hằng, bất biến của thiên nhiên, vũ trụ trước thời gian.
B. Cảnh vật mang tình người và hồn người.
C. Thiên nhiên biến đổi theo vòng quay của tạo hoá, vũ trụ..
D. Nỗi niềm hoài cổ,  tự hào về kinh thành xưa.
Câu 7. Dòng nào không đúng khi nói về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ Thăng Long thành hoài cổ?
A. Lời thơ trang nhã, sử dụng nhiều từ Hán Việt, giọng thơ man mác, hoài cổ.
B. Sử dụng những thi liệu gắn với cuộc sống đời thường chốn thôn quê.
C. Hình ảnh ước lệ nhưng gợi cảm.
D. Phép đối chặt chẽ, bút pháp tả cảnh ngụ tình.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 8. Nhận xét về ngôn ngữ thơ của bà Huyện Thanh Quan sử dụng trong bài thơ.
Câu 9. Nêu cảm nhận về tâm trạng của tác giả thể hiện trong bài thơ.
Câu 10. Viết đoạn văn ngắn (7 – 10 dóng) nêu suy nghĩ về sự cần thiết phải trân trọng những giá trị trong quá khứ.

Accepted Answer

Câu 1.
B. Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Câu 2.
B. Hai câu thực
Câu 3.
C. Nhân hoá và đối
Câu 4.
D. Gieo cả vần chân và vần lưng rất linh hoạt.
Câu 5.
hí trường,
Câu 6.
C. Thiên nhiên biến đổi theo vòng quay của tạo hoá, vũ trụ..
Câu 7.
D. Phép đối chặt chẽ, bút pháp tả cảnh ngụ tình.
Câu 9. Tâm trạng buồn man mác, tiếc thương quá khứ.
Câu 10.
Ta sẽ không thể nào trưởng thành ở hiện tại và phát triển ở tương lai nếu đánh mất đi những ký ức ở quá khứ.Bởi nó chứa đựng bài học , kinh nghiệm mà chính chúng ta đã tích lũy qua những vất ngã qua những lần mà ta gặp những thử thách.Đồng thời "những ký ức đã qua"chính là nguồn động lực để bản thân mỗi người tỏa sáng trong tương lai mà bản thân khao khát. Nếu phủ bỏ đi những ký ức đấy làm sao ta có thể có phiên bản chính mình ở hiện tại.Những ký ức đã qua là tấm gương soi chiếu chính chúng ta đã làm được những gì và khắc phục những thiếu sót của bản thân để tương lai chúng ta sẽ hoàn hảo hơn.

THĂNG LONG THÀNH HOÀI CỔ(*) (Bà Huyện Thanh Quan) Tạo hóa gây chi cuộc hí trường(1) Đến nay thấm thoắt mấy tinh sương(2) Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo(3), Nền cũ lâu đài bóng tịch dương(4), Đá vẫn trơ...