Phân tích nhân vật bé Thu trong tác phẩm "Chiếc lược ngà" của Nguyễn Quang Sáng

Question

thamnguyen · Accepted Answer

Tình phụ tử thiêng liêng cao đẹp là đề tài muôn thuở trong thơ ca, với mỗi thời kỳ, chúng ta sẽ có những tác phẩm nghệ thuật gắn liền với thời đại đó. Tác phẩm "Chiếc lược ngà" của nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã kể câu chuyện về tình phụ tử trong chiến tranh đầy xúc động. Bé Thu, nhân vật người con, chính là điểm sáng trong câu chuyện này.

Ba bé Thu đi chiến trường từ em còn chưa đầy 1 tuổi, cũng vì thế mà em gần như chẳng có ký ức nào về ba. Cô bé cũng không nhớ rõ mặt ba, chỉ được nhìn trong tấm ảnh ba chụp chung với má. Hình ảnh người đàn ông trẻ trung, khuôn mặt rạng ngời đứng bên má đó cũng là ấn tượng duy nhất của em về ba.

Khi ông Sáu, ba của bé Thu được về nhà, tưởng như hai cha con sẽ rất yêu thương, quấn quýt nhau nhưng cô bé không chịu nhận cha. Trong lần gặp đầu tiên, khi ba bé Thu đang xúc động chỉ muốn chạy đến ôm chầm lấy nó thì nó bỗng hoảng sợ, hét lên và chạy vụt đi. Trong những ngày ông Sáu ở nhà, dù mọi người có làm cách nào thi con bé cũng không chịu gọi "ba". Khi má bảo gọi ba vào ăn cơm, con bé chỉ nói trổng "vô ăn cơm". Thậm chí khi má nổi giận quơ đũa định đánh, bé Thu vẫn nhất định không chịu gọi một tiếng "ba". Hay lúc bị dồn vào thế bí, dáng người nhỏ bé của Thu không thể bê nồi cơm để chắt nước, em quyết không gọi "ba" mà vẫn nói trổng. Nhờ không được, con bé lì lợm đành lấy cái vá múc từng vá nước ra ngoài. Không những không gọi cha, Thu còn khước từ sự quan tâm của ông Sáu. Ông Sáu đã gắp miếng trứng cá ngon nhất vào bát nó nhưng nó lại hẩy ra, khiến ba nó tức giận đánh đòn, nó vẫn im im rồi bỏ đi. Tất cả những hành động đó cho thấy Thu là một cô bé mạnh mẽ, cá tính, gan lì. Em không gọi người đàn ông trước mặt là ba vì em vẫn đinh ninh người trong tấm ảnh chụp với má mới chính là người ba thực sự. Đó là người còn trẻ trung và không có vết thẹo dài trên mặt cơ. Tất cả mọi việc làm của bé Thu đều để chứng minh cho tình yêu ba sâu sắc, mãnh liệt. Cũng chính vì lẽ đó, em đã vô tình làm tổn thương ba mình.

Khi nhận ra ông Sáu chính là ba mình thì cũng là lúc ông Sáu lên phải lên đường. Em đã hét gọi ba. Tiếng nói từ tận trong tim ấy đã dồn nén bao nhiêu năm rồi được bật ra vào thời khắc chia tay. Tiếng thét gọi như cứa vào tâm can của ông Sáu và của cả mọi người. Tiếng ba đó tuôn ra cùng những cái ôm, cái hôn yêu thương quấn quýt không muốn ba đi chính là minh chứng rõ ràng nhất cho tình cảm của bé Thu dành cho ba. Không thể giữ ba ở lại bên mình, con bé chỉ biết ôm siết ba mình thật chặt rồi mếu máo "Ba về ! Ba mua cho con một cây lược nghe ba". Đây không chỉ là một yêu cầu về món quà giữa hai cha con mà điều bé Thu mong muốn hơn nữa là ba mình sẽ sống sót trở về từ chiến trường. Từ đây, ta thấy được Thu là cô bé thông minh, hiểu chuyện. Tuy rất yêu thương và nhớ ba nhưng vẫn quyết định tạm biệt để ba trở về với đồng đội.

Nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng hình tượng bé Thu rất thành công, bằng giọng văn gần gũi giản dị, bé Thu hiện lên là một cô bé mạnh mẽ, bướng bỉnh nhưng lại yêu thương ba tha thiết sau này đã trở thành một cô giao liên dũng cảm, tiếp bước cha bảo vệ dân tộc.

Timi · Answer

Nhân vật bé Thu trong tác phẩm "Chiếc lược ngà" của Nguyễn Quang Sáng được khắc họa là một đứa trẻ hồn nhiên, bướng bỉnh nhưng lại giàu tình yêu thương vô bờ bến dành cho cha. Bé Thu thể hiện sự trong sáng, ngây thơ của tuổi thơ trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt. Tình cảm cha con giữa bé Thu và ông Sáu được mô tả rất chân thành, sâu nặng, và vĩnh hằng qua những hành động và suy tư của bé Thu trong câu chuyện. Điều này khiến cho nhân vật bé Thu trở nên đầy cảm xúc và gần gũi với độc giả.

Kiều Minh Sang · Answer

{"userId":5049495,"userName":"Võ Thanh Thanh"}

Chiếc lược ngà là sáng tác xuất sắc của Nguyễn Quang Sáng khi trở lại miền Nam công tác. Từ một câu chuyện kể về một nữ giao liên thông minh, tài trí, nhà văn đã viết nên câu chuyện cảm động này. Qua hoàn cảnh éo le của gia đình ông Sáu, nhà văn đã thể hiện thật chân thành và cảm động vẻ đẹp tình cảm gia đình trong hoàn hoàn cảnh chiến tranh. Đặc biệt, tâm lí và hành động của nhân vật bé Thu được xây dựng khá tinh tế thể hiện sự am hiểu của nhà văn đối với tâm lí trẻ thơ. Diễn biến tâm trạng của nhân vật bé Thu dường như khó hiểu nhưng đó lại là tình cảm yêu thương tha thiết mà bé dành cho người cha thân yêu của mình.

Câu chuyện được kể “vào một đêm trời sáng trăng suông, trong một ngôi nhà nhỏ giữa Tháp Mười mà xung quanh nước đã lên đầy…” . Người kể chuyện cho anh em nghe là “một đồng chí già” – ông Ba, chiến sĩ lão thành từng trải trong cuộc kháng chiến. Cách mở đầu tạo không khí nghiêm trang và gợi mở nhiều điều thú vị.

Ông Sáu, một cán bộ kháng chiến, xa nhà hơn bảy năm mới có dịp trở về thăm nhà. Khi ông đi, bé thu, con gái ông chưa tròn một tuổi. Lúc ông trở về, bé Thu đã lớn. Niềm mong mỏi và háo hức được gặp con gái, được ôm nó vào lòng cho thỏa nhớ mong khiến ông bồi hồi. Khi thuyền chưa cập bến, nhìn thấy con bé đang ngồi chơi trước sân, ông đã vội nhảy lên bờ. Nghe tiếng gọi: “Thu! Con”,bé Thu giật mình, tròn mắt nhìn vào chiếc theo nơi má của người đàn ông vừa gọi mình đang giần giật đỏ ửng lên mà sợ hãi. Nghe ông kêu: “Ba đây con!”, mặt Thu bỗng tái đi, rồi vụt chạy và thét lên: “Má! Má!” khiến ông Sáu đứng sững lại, ngỡ ngàng. Nỗi đau đớn hiện ra mặt ông trông thật đáng thương, hai tay buông thõng xuống như bị gãy.

Ba ngày về phép ngắn ngủi cứ nặng nề trôi đi. Bé Thu nhất quyết không gọi ông là ba khiến ông vô cùng đau khổ. Ông càng vồ vập, vỗ về thì Thu lại cảng lảng tránh, xa cách, lạnh nhạt. Bé Thu không hiểu được nỗi khát khao cháy lòng của cha sau tám năm xa cách biết bao mong mỏi được trở về, được nghe con gọi một tiếng cha – bình dị mà thiêng liêng nhất trong cuộc đời này.

Bằng mọi cách, ông, vợ ông và bác ba khuyên nhủ, tạo tình thế để nó gọi ba nhưng nó nhất quyết không gọi. Mẹ nói Thu gọi cha vào ăn cơm thì Thu nói trống không, Thu gọi cha là “người ta”. Sự xa lánh, ương ngạnh của bé Thu như gáo nước lạnh dội xuống ngọn lửa nồng nàn trong lòng cha. Có lúc tưởng chừng như không thể chịu đựng được nữa, đó là khi một mình Thu đối diện với nồi cơm to đang sôi trào, tưởng chừng nó phải cuống lên, xuống nước, đầu hàng, gọi một tiếng ba nhờ sự giúp đỡ.Nhưng không! Thu kiên quyết lấy chiếc vá múc từng vá nước bỏ đi, quyết không chịu cất lên một tiếng ba mà người cha mong đợi.

Bướng bỉnh, bất cần, không chịu nhượng bộ, không chịu thua cuộc, điều đó khiến người cha càng thêm đau lòng và cũng không hiểu vì sao Thu lại cự nự, chối bỏ tình cha như vậy?

Ẩn sau những điều đáng trách, đáng ghét ấy của Thu lại là điều vô cùng đáng quý của đứa con bé bỏng đối với cha. Thái độ ngang ngạnh, quyết liệt ấy có lí do riêng của trẻ mà chưa ai hiểu được và chưa ai tháo gỡ cho nó, mặc dù cả người bạn của cha, người mẹ và tất cả mọi người đều xác nhận đó là cha của bé. Cái mầm sâu kín thắc mắc trong lòng bởi người cha trong ảnh trẻ, đẹp, không có vết thẹo ghê sợ trên má kia. Bé kiên quyết giữ vững lập trường để bảo vệ người cha thân yêu của mình. Sự việc sẽ không được giải tỏa nếu như Thu không hất cái trứng cá ra khỏi bát cơm và bị cha la đánh. Thu bỏ ăn chèo thuyền sang bà ngoại.

– Nhà văn cởi nút thật khéo léo, tự nhiên, hợp lí, nỗi khúc mắc trong lòng bé Thu đã được bà ngoại tháo gỡ: chiến tranh, thời gian, sự xa cách đã khiến ba già và xấu xí như thế. Khi đã vỡ lẽ rồi thì lòng yêu cha của bé Thu càng nhân lên gấp bội nhưng quá muộn, đúng lúc cha phải từ giã gia đình, bà con lên đường.

– Buổi sáng chia tay trên bến, khi cha phải lo tiếp khách, Thu cảm giác như bị bỏ rơi, lúc bé đứng vào góc nhà, lúc tựa của nhìn mọi người. Vẻ mặt không còn cau có mà sẫm lại buồn rầu. Đôi mắt mở to vẻ nghĩ ngợi sâu xa. Chia tay Thu là người cuối cùng, đôi mắt mênh mông của nó nhìn cha bỗng xôn xao. Tình cha con đột ngột trỗi dậy. Tiếng ba vỡ òa từ sâu thẳm đáy lòng bao năm chờ đợi, nay buột thốt bất ngờ. Và cái tiếng ba suốt chín năm, ba ngày đằng đẵng người cha mong mỏi giờ mới được nghe. Đột ngột, sung sướng, yêu thương và cả những éo le… trào cả dậy, không ai có thể ngờ tới: “Ba… Ba!

Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng ba mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng ba như vỡ tung ra từ đáy lòng nó […]. Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói trong tiếng khóc: – Ba! Không cho ba đi nữa! Ba ở nhà với con! Ba bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài trên má của ba nữa” như muốn chuộc lỗi với ba. Xúc động biết bao Thu hôn lên cả vết thẹo dài mà suốt mấy ngày bé đã nghi kị, ghét bỏ. Đối với người cha ấy, đó là tiếng gọi ba đầu tiên và cũng là tiếng cuối cùng ông nghe được từ con. Xúc động quá nặng tràn, ông Sáu không kìm nổi nước mắt, vừa ôm con, vừa lau nước mắt, rồi hôn lên mái tóc con: “- Ba đi rồi ba về với con. – Không! – Con bé hét lên, hai tay nó xiết chặt lấy cổ […], nó dang cả hai chân câu chặt lấy ba nó, và đôi vai của nó run run”.

Nhìn ảnh ấy, ai cũng nghẹn lòng làm sao cầm nổi nước mắt. Còn nhân vật tôi “bỗng thấy khó thở như có bàn tay ai nắm lấy trái tim”. Lần cuối bé Thu được ôm cha, nó mếu máo và dặn cha trong tiếng nấc : “Ba về! Ba mua cho con một cây lược nghe ba!”. Một ước muốn nhỏ bé, giản dị mà hàm chứa ý nghĩa sâu xa. Cây lược ngà! Phải mười năm sau khi Thu đã trở thành cô giao liên rắn rỏi, kiên cường mới được nhận, lúc đó người cha thân yêu cũng không còn nữa.

Nhà văn không nhiều lời, chỉ qua một vài chi tiết, đủ cho người đọc xúc động trước nỗi niềm, tâm trạng của nhân vật bé Thu. Đó là tình cảm thật trong trẻo, sâu sắc, mạnh mẽ nhưng cũng thật dứt khoát, rạch ròi. Cứng cỏi, ương ngạnh, yêu – ghét đều thống nhất và hồn nhiên trong tâm trạng một đứa trẻ ngây thơ, chứng tỏ nhà văn rất am hiểu tâm lí trẻ em và diễn tả thật sinh động diễn biến tâm lí với cả tấm lòng yêu thương và trân trọng.