Câu 4 (0,5 điểm): Thằn lằn, thạch sùng có khả năng mọc lại cái đuôi đã mất, gọi đó là hiện tượng tái sinh. Hãy phân biệt sinh sản vô tính và tái sinh ở động vật?

1. Khái niệm:

• Sinh sản vô tính: Là hình thức sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không cần sự kết hợp của giao tử đực và cái.
• Tái sinh: Là hiện tượng một số loài động vật có khả năng mọc lại các bộ phận cơ thể đã mất do tai nạn hoặc do quá trình tự nhiên.

2. Quá trình:

• Sinh sản vô tính:
  • Có nhiều hình thức khác nhau, bao gồm:
    • Phân đôi: Cá thể mẹ phân đôi thành hai hoặc nhiều cá thể con giống hệt nhau. (Ví dụ: Amip)
    • Nảy chồi: Mọc ra chồi từ cơ thể mẹ, chồi sau đó phát triển thành cá thể mới. (Ví dụ: San hô)
    • Phân mảnh: Cơ thể mẹ bị chia thành nhiều đoạn, mỗi đoạn sau đó phát triển thành cá thể mới. (Ví dụ: Sao biển)
    • Trinh sinh: Trứng phát triển thành cá thể mới mà không cần thụ tinh. (Ví dụ: Bọ ngựa)
• Tái sinh:
  • Quá trình mọc lại các bộ phận cơ thể đã mất diễn ra thông qua sự phân chia tế bào và tái tạo mô.
  • Các bộ phận cơ thể có thể tái sinh bao gồm: chi, đuôi, vây, da, v.v.

3. Sản phẩm:

• Sinh sản vô tính:
  • Tạo ra các cá thể mới giống hệt cá thể mẹ về mặt di truyền.
  • Không có sự đa dạng di truyền trong thế hệ sau.
• Tái sinh:
  • Tạo ra các cá thể mới giống hệt cá thể mẹ về mặt di truyền.
  • Không có sự đa dạng di遗传 trong thế hệ sau.

4. Ý nghĩa:

• Sinh sản vô tính:
  • Giúp sinh sản nhanh chóng và hiệu quả trong điều kiện môi trường thuận lợi.
  • Giúp duy trì ổn định về mặt di truyền của quần thể.
• Tái sinh:
  • Giúp phục hồi các bộ phận cơ thể bị tổn thương, bảo vệ bản thân khỏi kẻ thù.
  • Giúp thích nghi với môi trường sống thay đổi.

5. Ví dụ:

• Sinh sản vô tính: Giun sán, trùng roi, hydra, rệp vừng, bọ ngựa, sao biển, san hô.
• Tái sinh: Thằn lằn, giun đất, sao biển, hải sâm, cá hồi.