- Thơ tự do là một khái niệm trong thi học chỉ những bài thơ không bị ràng buộc bởi các luật thơ truyền thống, nhất là luật bằng trắc và luật về số câu, số chữ, niêm đối, vần điệu... Ví dụ như bài thơ "Tiếng hát con tàu" của nhà thơ Chế Lan Viên:
+ Bài thơ có 9 khổ, mỗi khổ từ 4 đến 12 dòng.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhiều cách khác nhau, không tuân thủ quy tắc về độ dài dòng thơ hay vị trí trên trang giấy.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh, biểu tượng để diễn tả tâm trạng của tác giả.
- Thơ bảy chữ (thất ngôn) là một dạng thơ cổ điển của Việt Nam, thường gồm 7 chữ trong mỗi dòng thơ. Ví dụ như bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của nhà thơ Thanh Hải:
+ Mỗi dòng thơ trong bài thơ đều có 7 chữ.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhịp 3/4 hoặc 4/3.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp để miêu tả mùa xuân.
- Thơ lục bát là một dạng thơ dân gian của Việt Nam, thường gồm hai dòng thơ, mỗi dòng có 6 và 8 chữ. Ví dụ như bài ca dao sau:
+ Dòng thứ nhất có 6 chữ, dòng thứ hai có 8 chữ.
+ Hai dòng thơ được nối với nhau bằng dấu chấm lửng ("...").
+ Bài ca dao sử dụng nhiều hình ảnh quen thuộc trong đời sống hàng ngày để nói lên tình cảm của người nông dân.
- Thơ bốn chữ là một dạng thơ ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thuộc. Ví dụ như bài thơ "Bé làm bao nhiêu nghề" của nhà thơ Nguyễn Lãm Thắng:
+ Mỗi dòng thơ trong bài thơ đều có 4 chữ.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhịp 2/2.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng yêu để kể về công việc của bé.
- Thơ năm chữ là một dạng thơ ngắn gọn, dễ đọc, dễ hiểu. Ví dụ như bài thơ "Mẹ" của nhà thơ Trần Đăng Khoa:
+ Mỗi dòng thơ trong bài thơ đều có 5 chữ.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhịp 3/2.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh gần gũi, thân thương để nói về mẹ.
- Thơ sáu chữ là một dạng thơ ngắn gọn, dễ đọc, dễ hiểu. Ví dụ như bài thơ "Quê hương" của nhà thơ Đỗ Trung Quân:
+ Mỗi dòng thơ trong bài thơ đều có 6 chữ.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhịp 2/2/2 hoặc 3/3.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh quê hương thân thương để bày tỏ tình yêu quê hương của tác giả.
- Thơ tám chữ là một dạng thơ ngắn gọn, dễ đọc, dễ hiểu. Ví dụ như bài thơ "Lượm" của nhà thơ Tố Hữu:
+ Mỗi dòng thơ trong bài thơ đều có 8 chữ.
+ Các dòng thơ được sắp xếp theo nhịp 4/4.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh sinh động, giàu sức gợi để khắc họa chân dung chú bé liên lạc Lượm.
- Thơ tự do là một dạng thơ không bị ràng buộc bởi các luật thơ truyền thống, cho phép tác giả tự do sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, âm thanh,... Ví dụ như bài thơ "Sóng" của nhà thơ Xuân Quỳnh:
+ Bài thơ không có quy định cụ thể về độ dài dòng thơ, số lượng dòng thơ trong mỗi khổ thơ, vị trí đặt dấu câu,...
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh, biểu tượng để diễn tả tâm trạng của nhân vật trữ tình.
- Thơ văn xuôi là một dạng thơ không có sự phân chia thành các dòng thơ riêng biệt mà chỉ có một dòng duy nhất kéo dài suốt toàn bộ bài thơ. Ví dụ như bài thơ "Bài ca vỡ đất" của nhà thơ Hoàng Trung Thông:
+ Bài thơ chỉ có một dòng duy nhất, kéo dài suốt toàn bộ bài thơ.
+ Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh, biểu tượng để diễn tả quá trình lao động vất vả nhưng đầy ý nghĩa của người nông dân.