…Nhiều lần, theo sau một cô thiếu nữ xinh xắn một thôi đường cũng khá mỏi chân, Hiệp chỉ muốn tiến lên tìm cách làm quen hay nói chuyện với thiếu nữ. Nhưng cái tính rụt rè làm cho Hiệp, khi sắp sửa nói...

Thạch Lam là một cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn. Ông sáng tác trên nhiều thể loại, song truyện ngắn mới thực sự là mảnh đất giàu tiềm năng giúp Thạch Lam tỏa sáng tài năng. Truyện ngắn của ông thường mang nét đặc sắc rất riêng, đó là "những truyện không có truyện". Trong số những đứa con tinh thần Thạch Lam để lại cho đời, “Cô áo lụa hồng” là một truyện ngắn xuất sắc như vậy.

Truyện ngắn Cô áo lụa hồng kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa Hiệp và Lan – một cô gái trẻ trung xinh đẹp trong chiếc áo lụa hồng. Từ đây, họ bắt đầu trò chuyện và dần trở nên thân thiết. Câu chuyện nhẹ nhàng, không có cao trào hay kịch tính, cốt truyện đơn giản, nhưng vẫn đủ sức hấp dẫn độc giả bởi giá trị nội dung sâu sắc và những triết lý nhân sinh đầy ý nghĩa.

Đọc các trang viết của Thạch Lam, độc giả luôn bị cuốn hút bởi lối viết văn bình dị, trong sáng, ngôn từ chọn lọc kĩ lưỡng cùng giọng điệu điềm đạm, thủ thỉ tâm tình. Tất cả tạo nên chất thơ nhẹ nhàng, thấm đẫm trong từng trang viết. Đó là chất thơ được kết hợp hài hòa giữa cảnh và người, giữa không gian và tâm trạng, giữa bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và tâm hồn nhạy cảm của nhân vật. Qua đó gợi lên khát khao tìm đến ánh sáng, sự sống và tình yêu của chính nhân vật trong truyện. Đọc các trang viết của Thạch Lam, độc giả luôn bị cuốn hút bởi lối viết văn bình dị, trong sáng, ngôn từ chọn lọc kĩ lưỡng cùng giọng điệu điềm đạm, thủ thỉ tâm tình. Tất cả tạo nên chất thơ nhẹ nhàng, thấm đẫm trong từng trang viết. Đó là chất thơ được kết hợp hài hòa giữa cảnh và người, giữa không gian và tâm trạng, giữa bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và tâm hồn nhạy cảm của nhân vật. Qua đó gợi lên khát khao tìm đến ánh sáng, sự sống và tình yêu của chính nhân vật trong truyện.

Trong truyện ngắn Cô áo lụa hồng, chất thơ toát lên từ khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, lãng mạn và tâm hồn đầy mơ ước của nhân vật Hiệp. Khung cảnh buổi chiều mùa đông hiện lên thật êm ả, dịu dàng với tiết trời ấm áp, nắng vàng nhạt rải trên đường phố, gió thổi manh manh… Cảnh chiều đông như thế gợi lên trong lòng người nỗi buồn man mác, hoài niệm về những ký ức xa xưa. Nhưng đối lập với khung cảnh êm đềm đó là hành động vội vã, gấp gáp của chàng trai tên Hiệp. Anh đang tất bật chuẩn bị cho buổi diễn tối nay. Hình ảnh chàng nhạc sĩ trẻ tuổi, say mê nghệ thuật và luôn trăn trở, lo lắng cho công việc khiến độc giả cảm thấy trân trọng, ngưỡng mộ.

Bên cạnh khung cảnh thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm của nhân vật Hiệp cũng góp phần tạo nên chất thơ cho tác phẩm. Khi bất chợt nhìn thấy cô gái mặc áo lụa hồng đi qua, Hiệp đã ngay lập tức bị thu hút bởi vẻ đẹp dịu dàng, thanh thoát của cô. Chi tiết này cho thấy Hiệp là người có tâm hồn nghệ sĩ, dễ bị xúc động bởi cái đẹp. Không chỉ vậy, Hiệp còn là người giàu tình cảm, luôn mong muốn được kết giao, trò chuyện với mọi người. Điều này được thể hiện qua cuộc trò chuyện giữa Hiệp và cô gái mặc áo lụa hồng. Dù ban đầu còn e ngại, nhưng nhờ sự chân thành, cởi mở của Hiệp mà cô gái đã dần mở lòng, chia sẻ về bản thân.

Chất thơ trong Cô áo lụa hồng còn được thể hiện qua những suy tư, chiêm nghiệm của nhân vật Hiệp. Sau cuộc trò chuyện với cô gái, Hiệp đã có những suy nghĩ về cuộc sống, về tình yêu. Anh nhận ra rằng, trong cuộc sống bộn bề, tấp nập, con người thường dễ bỏ lỡ những điều tốt đẹp xung quanh. Chính vì vậy, Hiệp quyết định sẽ sống chậm lại, tận hưởng những khoảnh khắc nhỏ bé, bình dị của cuộc sống.

Có thể thấy, chất thơ trong Cô áo lụa hồng được tạo nên bởi sự kết hợp hài hòa giữa khung cảnh thiên nhiên và tâm hồn nhân vật. Đây là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm, khiến người đọc không thể rời mắt khỏi trang sách.

Ngoài ra, truyện ngắn Cô áo lụa hồng còn gửi gắm nhiều thông điệp ý nghĩa về cuộc sống. Trước hết, truyện ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, của con người. Thiên nhiên trong truyện hiện lên thật tươi đẹp, lãng mạn, góp phần khơi dậy những cảm xúc, suy nghĩ tích cực trong lòng người. Con người trong truyện cũng hiện lên thật đáng mến, đáng trân trọng. Họ là những người trẻ tuổi, giàu mơ ước, hoài bão, luôn nỗ lực vươn lên trong cuộc sống. Thông qua câu chuyện của Hiệp và cô gái mặc áo lụa hồng, tác giả muốn nhắn nhủ tới người đọc rằng: Hãy luôn mở rộng lòng mình để đón nhận những điều tốt đẹp xung quanh. Đừng bao giờ để những bộn bề, lo toan của cuộc sống khiến ta quên đi những giây phút bình yên, hạnh phúc.

Tóm lại, truyện ngắn Cô áo lụa hồng là một tác phẩm hay và ý nghĩa. Chất thơ trong truyện được tạo nên bởi sự kết hợp hài hòa giữa khung cảnh thiên nhiên và tâm hồn nhân vật. Đồng thời, truyện còn gửi gắm nhiều thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.