Thế nào là đồng vị bền và đồng vị không bền

**Đồng vị** là các dạng khác nhau của cùng một nguyên tố, có cùng số proton nhưng khác nhau về số neutron trong hạt nhân. Dựa vào tính ổn định của hạt nhân, đồng vị được chia thành hai loại: đồng vị bền và đồng vị không bền.

### 1. Đồng vị bền
- **Định nghĩa**: Đồng vị bền là những đồng vị có hạt nhân ổn định, không bị phân rã theo thời gian. Chúng tồn tại vĩnh viễn trong tự nhiên và không phát ra bức xạ.
- **Ví dụ**: 
 - Carbon-12 $$: có 6 proton và 6 neutron.
 - Oxygen-16 $$: có 8 proton và 8 neutron.
 
### 2. Đồng vị không bền
- **Định nghĩa**: Đồng vị không bền là những đồng vị có hạt nhân không ổn định, dễ dàng phân rã theo thời gian. Khi phân rã, chúng phát ra bức xạ (hạt alpha, beta hoặc gamma) và chuyển đổi thành các nguyên tố khác hoặc đồng vị khác.
- **Ví dụ**:
 - Carbon-14 $$: có 6 proton và 8 neutron, được sử dụng trong phương pháp xác định tuổi (carbon dating).
 - Uranium-238 $$: có 92 proton và 146 neutron, phân rã để tạo ra các đồng vị khác trong chuỗi phân rã của urani.

### Tóm lại
- **Đồng vị bền**: Ổn định, không phân rã, không phát ra bức xạ.
- **Đồng vị không bền**: Không ổn định, phân rã theo thời gian, phát ra bức xạ.

Hai loại đồng vị này có ứng dụng khác nhau trong khoa học, công nghiệp, và y học, ví dụ như trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh, nghiên cứu vật lý hạt nhân, hoặc xác định tuổi của các mẫu vật.