XING NHÃ VÀ HIBIA BLAO
(Trich: Trường ca Xing Nhã)
Xing Nhã gặt đầu chảo Bơra Tang và đi mãi. Anh đi qua không biết bao nhiêu rứng sâu, vượt không nhớ bao nhiêu suối sâu: Anh đi mãi. Ngày đ,i đêm ngủ. Anh đi tới gốc cây đa nắm, gốc cây kơ-ma đứng, là nơi cây của YKú, YLy") thường săn bắn. Xing Nhã bỗng gặp hai con thú dữ ăn thịt người, đầu ot bằng bồ lúa, con mắt giữa trán, tròn như trái ha-đung.
XING NHÃ: Ai đấy? Nếu chính là con của Giàng(2 Nước, Giảng Nửi thi trành cho tôi đ,i nếu là người thi hãy lại đây, còn nếu là vật ăn thịt người thì bay hãy chạy trồn ngay lên rừng sâu núi cao, trong rừng nào mà thần chưa đến, thánh chưa thăm.
THÚ DỮ (giọng ổ ề...): Chúng ta muốn thử ăn tim của mày ot hay nhỏ, muỗn thứ uống máu của mày lạnh hay nóng.
Nghe tiếng động, mùi hôi thối bốc đến gần, Xing Nhã vùng dậy, chạy đến, tay phải nắm một con thú, tay trái nắm cổ một con thủ khác, bóp "ọc ẹc".
XING NHÃ: Tại sao bay muốn ăn tim ta? Nói mau đ,i không thì ta sẽ chả bay như một con sên con vắt.
THÚ DỮ (thấy sức mạnh của Xing Nhã, run sơ van xin): Xin ông đừng giết, chúng tôi sẽ chỉ đường cho ông đến nhà Giaro Bú.
XING NHÃ (hét lớn): Được, mau lên!
THÚ Dữ: Ổng đi đường bên phải sẽ gặp bẩy ma quỷ, mặt chúng đỏ như lửa rừng, răng to bằng vỏ con rùa núi, gặp người lạ hỏi ăn gan. Đi đường bên trái, ông sẽ gặp nàng H'Bia Blao giữ rẫy nhà Giaro Bú.
Lũ yêu tinh đã chỉ xong đường, Xing Nhã giơ gươm chém, đầu chúng rơi lốp bốp như sung rụng. Chàng lại tiếp tục đi về phía tây. Trước mắt àl cái chỏi cao của HoBia Blao ở giữ lúa.
XING NHÃ: Ơ, cái rẫy ai ot quái Lúa chín vàng rực, ngô ngậm nửa bông, xanh xanh bụi nghệ, tim tim luỗng thuốc kơ-soa. Nhưng tại sao ong không thêm đậu, chim không thèm hót thế này?
HBIA BLAO (cắt tiếng đuổi chím): Ở chim nghiếc mày bay cao, ơ chim kơ-trao bay thẳng, ơ chim kơ-tía lượn vòng, chim đừng ăn lúa, do công mẹ ta trồng, do
-Trinhbàynhữngcặđ đểimcơbảnvềcácthếloạisửthìcủngaười Eđê và người Mnông
Toeh- em,ựs khcá bệit cơ bnảhấnt vnềội dung ữgia sử thEiđê và sửthi Mnông l à ?gi
)*Tên những người chuyên sản bản ởlăng Trời
® Giảng àl tên goi vị thấn tồi cao của các dân tộc cư trủ lâu đời ở Tây Nguyên.
15

công cha ta tría buổi chiều. Hobo!. Hohơ...o!...
Năng HBia Blao giặt dây cột mõ kẻ "tắc tắc" . . . Bảy chim cánh nâu, cánh đỏ bay giặt, lượn trên đầu nàng, hót ríu rit. Xing Nhã mạnh dạn bước đến gần. Trên chỏi, một cô gái trẻ, cổ đeo cươm, tay tròn trĩnh, đang ngồi kéo sợi. Ngực nàng củi xuống, làm cho cái lưng của nàng uốn cong dịu dàng như tầu lá mia.
XING NHÀ (cất tiếng hỏi): Ơ bà giữ chim, có nước không, cho tôi uống với!
HBIA BLAO: Chào anh! Nếu anh muốn hút thuốc thì leo lên chỏi, muốn uống nước thi bước lên thang, việc gì phải đứng xin ở dưới đất.
XING NHÃ: Tôi muốn uống thử nước ở suối này có được không?
HB' IA BLAO (vừa nói vừa cười): Được, nhưng nước suối ở đây hôi mùi lá cây, thối mùi rơm khô. Xin mới anh lên chơi, uống tạm nước trong bầu.
XING NHÃ (nhìn HBia Blao, lỏng rạo rực yêu thương): Từ khi mẹ tôi cho chơi con quay, cha tôi cho lượn chiếc diều, tôi muốn đi tìm uống nước suối có mùi ál cây, có mùi rơm khô, nhưng bảy giờ mới được uống.
HB' IA BLAO (biết ,ý nói bóng gió): Ở con chuột đỏ qua đường! Đàn dễ non lại thích uống nước suối làng ta!
XING NHÀ (hiểu ,ý nhưng nói lăng): Chị ở buôn nào đó?
H'BIA BLAO: Buôn Giaro Bú.
XING NHÃ: Tên chị là gi?
H'BIA BLAO: H'Bia Blao.
XING NHÃ (nhìn ra xa): Chả, rằy của ai mà dài như tiếng khèn vang năm đổi chin núi, đứng xa còn nghe được?
HBIA BLAO: Rãy của nhà bảy anh em Giaro Bú đó.
XING NHÃ (cố nén tức giận, hỏi): Chả, sao người ta giảu vậy?
HB' IA BLAO: Tháng Giêng, tháng Mười, bản tay của tôi tớ và nô lệ nhà Giarơ Bú làm nên, sao không giàu được?
XING NHÃ (tặc lưỡi): Tiếng ai đuổi chim trong rằy kia?
HBIA BLAO:
Tiếng H'Bia Đá.
XING NHÃ: Người đó như thế nào? Bạn gái hay nô lệ của Giaro Bú?
H'BIA BLAO: Nô lệ thôi.
XING NHÃ: Tại sao phải làm nô lệ? Tội nghiệp quá
HBia Blao không biêt người ngôi nói chuyện với nàng chính là Xing Nhã. Năng ngồi kế cho Xing Nhã nghe câu chuyện của gia đình chàng. Giọng H°Bia Blao kể chuyện êm hơn tiếng kêu rè rè của xa kéo chi.
XING NHÃ: Còn thể nào nữa? HơBia Đá có bị HBĩa Guê đánh đập không? 16

HBIA BLAO: Có, khổ nhiều lắm!
Thấy Xing Nhã bồi rối, H'Bia Blao sinh nghi. Nàng hỏi: H'BIA BLAO: Anh là con trai ở suối nào đó?
XING NHÃ: Chị hỏi làm gì? Tôi là bạn thân của chàng Xing Nhã, đến thăm mẹ ông ta.
Biết Xing Nhã đi đường dài, bụng đói, nàng H'Bia Blao vội chạy đi thối cơm. Búi tóc đen lánh của nàng đẹp hơn trứng chim kơ-đơng rơi trên cái lưng cong lá mia, cái ngực cong nồi ởl trên cái bụng thon kiển vảng. Nàng đi đều, nhún nhảy mà thong thả. Cô nàng mượt, đẹp hơn chiếc khâu đồng của cản dao. Tay trái nàng cầm củi kơ-đu, củi êrang, tay phải nàng xách chiếc nỗi lở, chỉ vừa hai người ăn. Nồi cơm của H'Bia Blao nấu, sôi như thác chày, bốc hơi ngùn ngụt như sương mù tháng Bảy.
Nàng xoay đi ba lần, xoay lại ba lần, cơm đã nằm trong đĩa hoa, đã ngồi trong bát. Cơm trắng như hoa ê-pang, cơm cười, cơm mời khách trẻ.
HB' IA BLAO: Mời anh xơi tạm cơm nhà tôi, gạo mục hôi, nước suổi đục, thịt con gà diều tha.
Xing Nhã thấy H'Bia Blao đã có lòng giúp đỡ mẹ minh nhiều, con người lại tốt từ bên ngoài vào tận bụng, chăng bên nhờ năng đi gọi mẹ. Xing Nhà đã gọi H°Bia Biao bằng em.
HBIA BLAO: Ơ juk", juk đến chôi tôi chơi, có khách ạl cần gặp! Mau, mau lên! Ô! Một con chim gơ-lung* đẹp lẩm.
HB' IA ĐA: Tôi làm biếng quá, không có cái áo cái váy mặc thi làm sao? Đi với chiếc áo cụt tay, chiếc váy ngắn nửa bắp đùi, một trăm lớp giề và, ba người đảm không thủng, bảy người xâu không vào.
HB' IA BLAO: Đến chơi đi, sẽ có váy đẹp cho juk mặc.
HBia Đá thuận ,ý theo chân nàng lên rằy. Xing Nhã thấy mẹ ốm yếu gầy còm, chàng muốn khóc.
HBIA ĐÁ: Cháo anh em! Anh em đến đây có việc gi?
XING NHÃ: Tôi là bạn của Xing Nhã. Ông ây bảo tôi đến đây thăm bà.
HB' IA ĐÁ (nghe nói con minh đã khôn lớn, mừng quá, khóc): Con ơi! Lúc con còn nhỏ, mẹ cộng bằng chăn đôi, cha nuôi bằng rau rừng nước suối. Mẹ trông cho con mau lớn để giúp cho cha một bò tranh, chẻ cho mẹ một sợi lạt. Nay cha con bị người ta giết tận làng, mẹ con bị người gian ác bắt tận cổng, lùa đi giữ lợn, giữ chim cho họ giảu sang.
XING NHÃ (nghe tiếng mẹ khóc, không chịu được, đứng dậy): Mẹ ơi! Con àl Xing Nhà đáy!
HBIA ĐÀ (sừng sốt): Giảng ơil Không đúng đáu! Con trai nhẫn vàng nhẫn bạc của ta đã bị bầy ma quý cướp rồi mà!
)*Tiếng xung hồót vẻ yêu quý đổi với người giả. *)Loài chim khoẻ, đẹp

XNIG NHÀ: Không đầu! Cái váy do chính tay mẹ đệt ởlàng, đường kmi mỗi chỉ của mẹ thêu tại rấy, con cẩm tới đây cho mẹ.
HBIA ĐÁ (giật vội lấy váy, củi xuống, ngắm nghĩa, khóc nức nở): Giảng ơi! Đúng con trai của mẹ rồi! Cứu mẹ về với con ơi!
XING NHÃ: Chưa được đầu, mẹ ơi. Con còn trẻ, con muỗn đến xem làng Giaro Bú giàu có như thế nào đã
Nói xong, Xing Nhã rút lưỡi gươm sáng óng ánh như chớp tháng Bảy. Chảng chặt nhanh một bỏ gậy, đập nát cả đổi lủa mới chin nửa bỏng của nhà Giaro Bú.
HBia Biao nhìn Xing Nhã. Nàng cười, đôi mắt của nàng vui như có một đôi chim cúc-củ đang hót. Nghĩ gần xa, nảng hỏi:
H'BIA BLAO: Ở chim! Chúng bay gọi ai đó?
XING NHÀ (hiểu ý): Ơ em H'Bia Blao! Làng này đã có chuột bông lên po-ra, có tê giác vào gầm chưa?
HBIA BLAO: Có ai đâu! Thân em đen như gốc cây nương bị sém, lửa đốt không cháy, thả dưới nước không trôi, nằm giữa đường không ai thêm bước. Tay em vụng, không biết thêu đàn bướm lượn trên hoa, thêu hình sao và mây trên trời.
Hai người ngồi ăn trầu hút thuốc, mặt nhìn mặt, tay cầm tay, chân trái của chàng kê bên về trắng như bông của HBia Blao:
XING NHÃ: Có một người con trai gãy chân, quẻ tay, đui một mắt đang ngồi bên em.
HBIA BLAO: Ơ anh Anh có vợ rồi phải không? Bora Tang là vợ của anh chớ?
XING NHÀ: Anh xa mẹ ửt hồi nhỏ, mất cha ừt lúc chưa biết chạy diều, con nhà nghèo đói, ai thèm lấy!
HB' IA BLAO: Này, Bơra Tang không dẫn đường cho anh đi sao?
XING NHÃ: Dẫn làm chi? Đã có HB' ia Biao trồng cây bắp, cây lúa, gốc chuối ở. đây rồi.
Xing Nhã nghi một ngày, ngủ một đẻm, thăm một sáng trên choi của năng H'Bia Blao.
H'BIA BLAO: Ở anh Xing Nhã: Chúng ta như chiêng la đã treo, như ngọn đèn chai đã cháy.
Tối hôm đó, H'Bia Biao ngồi bên người yêu. Nàng hát miết. Giọng hát của nàng ngọt như rằy ngô đang ngậm sữa, như rẫy lúa đang trở đòng. Nàng hát tử đầu hôm, đến khi trời đã tan mây vẫn còn hát.
(Dăm Sản - Xing Nhã, Nhà xuất bản Văn học, 2008) Y ĐIẾNG - Y ÔNG - KƠ SO BƠ LÊU - Y YUNG - Y ĐỨP - NGỌC ANH
(Sưu tầm và dịch), (tr. 107-113)
8

• HƯỚNG Dẫn đọc hiểu
.1 Hãy tóm tắt chi tiết nội dung đoạn trích.

Question

XING NHÃ VÀ HIBIA BLAO
(Trich: Trường ca Xing Nhã)
Xing Nhã gặt đầu chảo Bơra Tang và đi mãi. Anh đi qua không biết bao nhiêu rứng sâu, vượt không nhớ bao nhiêu suối sâu: Anh đi mãi. Ngày đ,i đêm ngủ. Anh đi tới gốc cây đa nắm, gốc cây kơ-ma đứng, là nơi cây của YKú, YLy") thường săn bắn. Xing Nhã bỗng gặp hai con thú dữ ăn thịt người, đầu ot bằng bồ lúa, con mắt giữa trán, tròn như trái ha-đung.
XING NHÃ: Ai đấy? Nếu chính là con của Giàng(2 Nước, Giảng Nửi thi trành cho tôi đ,i nếu là người thi hãy lại đây, còn nếu là vật ăn thịt người thì bay hãy chạy trồn ngay lên rừng sâu núi cao, trong rừng nào mà thần chưa đến, thánh chưa thăm.
THÚ DỮ (giọng ổ ề...): Chúng ta muốn thử ăn tim của mày ot hay nhỏ, muỗn thứ uống máu của mày lạnh hay nóng.
Nghe tiếng động, mùi hôi thối bốc đến gần, Xing Nhã vùng dậy, chạy đến, tay phải nắm một con thú, tay trái nắm cổ một con thủ khác, bóp "ọc ẹc".
XING NHÃ: Tại sao bay muốn ăn tim ta? Nói mau đ,i không thì ta sẽ chả bay như một con sên con vắt.
THÚ DỮ (thấy sức mạnh của Xing Nhã, run sơ van xin): Xin ông đừng giết, chúng tôi sẽ chỉ đường cho ông đến nhà Giaro Bú.
XING NHÃ (hét lớn): Được, mau lên!
THÚ Dữ: Ổng đi đường bên phải sẽ gặp bẩy ma quỷ, mặt chúng đỏ như lửa rừng, răng to bằng vỏ con rùa núi, gặp người lạ hỏi ăn gan. Đi đường bên trái, ông sẽ gặp nàng H&#x27;Bia Blao giữ rẫy nhà Giaro Bú.
Lũ yêu tinh đã chỉ xong đường, Xing Nhã giơ gươm chém, đầu chúng rơi lốp bốp như sung rụng. Chàng lại tiếp tục đi về phía tây. Trước mắt àl cái chỏi cao của HoBia Blao ở giữ lúa.
XING NHÃ: Ơ, cái rẫy ai ot quái Lúa chín vàng rực, ngô ngậm nửa bông, xanh xanh bụi nghệ, tim tim luỗng thuốc kơ-soa. Nhưng tại sao ong không thêm đậu, chim không thèm hót thế này?
HBIA BLAO (cắt tiếng đuổi chím): Ở chim nghiếc mày bay cao, ơ chim kơ-trao bay thẳng, ơ chim kơ-tía lượn vòng, chim đừng ăn lúa, do công mẹ ta trồng, do
-Trinhbàynhữngcặđ đểimcơbảnvềcácthếloạisửthìcủngaười Eđê và người Mnông
Toeh- em,ựs khcá bệit cơ bnảhấnt vnềội dung ữgia sử thEiđê và sửthi Mnông l à ?gi
)*Tên những người chuyên sản bản ởlăng Trời
® Giảng àl tên goi vị thấn tồi cao của các dân tộc cư trủ lâu đời ở Tây Nguyên.
15

công cha ta tría buổi chiều. Hobo!. Hohơ...o!...
Năng HBia Blao giặt dây cột mõ kẻ "tắc tắc" . . . Bảy chim cánh nâu, cánh đỏ bay giặt, lượn trên đầu nàng, hót ríu rit. Xing Nhã mạnh dạn bước đến gần. Trên chỏi, một cô gái trẻ, cổ đeo cươm, tay tròn trĩnh, đang ngồi kéo sợi. Ngực nàng củi xuống, làm cho cái lưng của nàng uốn cong dịu dàng như tầu lá mia.
XING NHÀ (cất tiếng hỏi): Ơ bà giữ chim, có nước không, cho tôi uống với!
HBIA BLAO: Chào anh! Nếu anh muốn hút thuốc thì leo lên chỏi, muốn uống nước thi bước lên thang, việc gì phải đứng xin ở dưới đất.
XING NHÃ: Tôi muốn uống thử nước ở suối này có được không?
HB&#x27; IA BLAO (vừa nói vừa cười): Được, nhưng nước suối ở đây hôi mùi lá cây, thối mùi rơm khô. Xin mới anh lên chơi, uống tạm nước trong bầu.
XING NHÃ (nhìn HBia Blao, lỏng rạo rực yêu thương): Từ khi mẹ tôi cho chơi con quay, cha tôi cho lượn chiếc diều, tôi muốn đi tìm uống nước suối có mùi ál cây, có mùi rơm khô, nhưng bảy giờ mới được uống.
HB&#x27; IA BLAO (biết ,ý nói bóng gió): Ở con chuột đỏ qua đường! Đàn dễ non lại thích uống nước suối làng ta!
XING NHÀ (hiểu ,ý nhưng nói lăng): Chị ở buôn nào đó?
H&#x27;BIA BLAO: Buôn Giaro Bú.
XING NHÃ: Tên chị là gi?
H&#x27;BIA BLAO: H&#x27;Bia Blao.
XING NHÃ (nhìn ra xa): Chả, rằy của ai mà dài như tiếng khèn vang năm đổi chin núi, đứng xa còn nghe được?
HBIA BLAO: Rãy của nhà bảy anh em Giaro Bú đó.
XING NHÃ (cố nén tức giận, hỏi): Chả, sao người ta giảu vậy?
HB&#x27; IA BLAO: Tháng Giêng, tháng Mười, bản tay của tôi tớ và nô lệ nhà Giarơ Bú làm nên, sao không giàu được?
XING NHÃ (tặc lưỡi): Tiếng ai đuổi chim trong rằy kia?
HBIA BLAO:
Tiếng H&#x27;Bia Đá.
XING NHÃ: Người đó như thế nào? Bạn gái hay nô lệ của Giaro Bú?
H&#x27;BIA BLAO: Nô lệ thôi.
XING NHÃ: Tại sao phải làm nô lệ? Tội nghiệp quá
HBia Blao không biêt người ngôi nói chuyện với nàng chính là Xing Nhã. Năng ngồi kế cho Xing Nhã nghe câu chuyện của gia đình chàng. Giọng H°Bia Blao kể chuyện êm hơn tiếng kêu rè rè của xa kéo chi.
XING NHÃ: Còn thể nào nữa? HơBia Đá có bị HBĩa Guê đánh đập không? 16

HBIA BLAO: Có, khổ nhiều lắm!
Thấy Xing Nhã bồi rối, H&#x27;Bia Blao sinh nghi. Nàng hỏi: H&#x27;BIA BLAO: Anh là con trai ở suối nào đó?
XING NHÃ: Chị hỏi làm gì? Tôi là bạn thân của chàng Xing Nhã, đến thăm mẹ ông ta.
Biết Xing Nhã đi đường dài, bụng đói, nàng H&#x27;Bia Blao vội chạy đi thối cơm. Búi tóc đen lánh của nàng đẹp hơn trứng chim kơ-đơng rơi trên cái lưng cong lá mia, cái ngực cong nồi ởl trên cái bụng thon kiển vảng. Nàng đi đều, nhún nhảy mà thong thả. Cô nàng mượt, đẹp hơn chiếc khâu đồng của cản dao. Tay trái nàng cầm củi kơ-đu, củi êrang, tay phải nàng xách chiếc nỗi lở, chỉ vừa hai người ăn. Nồi cơm của H&#x27;Bia Blao nấu, sôi như thác chày, bốc hơi ngùn ngụt như sương mù tháng Bảy.
Nàng xoay đi ba lần, xoay lại ba lần, cơm đã nằm trong đĩa hoa, đã ngồi trong bát. Cơm trắng như hoa ê-pang, cơm cười, cơm mời khách trẻ.
HB&#x27; IA BLAO: Mời anh xơi tạm cơm nhà tôi, gạo mục hôi, nước suổi đục, thịt con gà diều tha.
Xing Nhã thấy H&#x27;Bia Blao đã có lòng giúp đỡ mẹ minh nhiều, con người lại tốt từ bên ngoài vào tận bụng, chăng bên nhờ năng đi gọi mẹ. Xing Nhà đã gọi H°Bia Biao bằng em.
HBIA BLAO: Ơ juk", juk đến chôi tôi chơi, có khách ạl cần gặp! Mau, mau lên! Ô! Một con chim gơ-lung* đẹp lẩm.
HB&#x27; IA ĐA: Tôi làm biếng quá, không có cái áo cái váy mặc thi làm sao? Đi với chiếc áo cụt tay, chiếc váy ngắn nửa bắp đùi, một trăm lớp giề và, ba người đảm không thủng, bảy người xâu không vào.
HB&#x27; IA BLAO: Đến chơi đi, sẽ có váy đẹp cho juk mặc.
HBia Đá thuận ,ý theo chân nàng lên rằy. Xing Nhã thấy mẹ ốm yếu gầy còm, chàng muốn khóc.
HBIA ĐÁ: Cháo anh em! Anh em đến đây có việc gi?
XING NHÃ: Tôi là bạn của Xing Nhã. Ông ây bảo tôi đến đây thăm bà.
HB&#x27; IA ĐÁ (nghe nói con minh đã khôn lớn, mừng quá, khóc): Con ơi! Lúc con còn nhỏ, mẹ cộng bằng chăn đôi, cha nuôi bằng rau rừng nước suối. Mẹ trông cho con mau lớn để giúp cho cha một bò tranh, chẻ cho mẹ một sợi lạt. Nay cha con bị người ta giết tận làng, mẹ con bị người gian ác bắt tận cổng, lùa đi giữ lợn, giữ chim cho họ giảu sang.
XING NHÃ (nghe tiếng mẹ khóc, không chịu được, đứng dậy): Mẹ ơi! Con àl Xing Nhà đáy!
HBIA ĐÀ (sừng sốt): Giảng ơil Không đúng đáu! Con trai nhẫn vàng nhẫn bạc của ta đã bị bầy ma quý cướp rồi mà!
)*Tiếng xung hồót vẻ yêu quý đổi với người giả. *)Loài chim khoẻ, đẹp

XNIG NHÀ: Không đầu! Cái váy do chính tay mẹ đệt ởlàng, đường kmi mỗi chỉ của mẹ thêu tại rấy, con cẩm tới đây cho mẹ.
HBIA ĐÁ (giật vội lấy váy, củi xuống, ngắm nghĩa, khóc nức nở): Giảng ơi! Đúng con trai của mẹ rồi! Cứu mẹ về với con ơi!
XING NHÃ: Chưa được đầu, mẹ ơi. Con còn trẻ, con muỗn đến xem làng Giaro Bú giàu có như thế nào đã
Nói xong, Xing Nhã rút lưỡi gươm sáng óng ánh như chớp tháng Bảy. Chảng chặt nhanh một bỏ gậy, đập nát cả đổi lủa mới chin nửa bỏng của nhà Giaro Bú.
HBia Biao nhìn Xing Nhã. Nàng cười, đôi mắt của nàng vui như có một đôi chim cúc-củ đang hót. Nghĩ gần xa, nảng hỏi:
H&#x27;BIA BLAO: Ở chim! Chúng bay gọi ai đó?
XING NHÀ (hiểu ý): Ơ em H&#x27;Bia Blao! Làng này đã có chuột bông lên po-ra, có tê giác vào gầm chưa?
HBIA BLAO: Có ai đâu! Thân em đen như gốc cây nương bị sém, lửa đốt không cháy, thả dưới nước không trôi, nằm giữa đường không ai thêm bước. Tay em vụng, không biết thêu đàn bướm lượn trên hoa, thêu hình sao và mây trên trời.
Hai người ngồi ăn trầu hút thuốc, mặt nhìn mặt, tay cầm tay, chân trái của chàng kê bên về trắng như bông của HBia Blao:
XING NHÃ: Có một người con trai gãy chân, quẻ tay, đui một mắt đang ngồi bên em.
HBIA BLAO: Ơ anh Anh có vợ rồi phải không? Bora Tang là vợ của anh chớ?
XING NHÀ: Anh xa mẹ ửt hồi nhỏ, mất cha ừt lúc chưa biết chạy diều, con nhà nghèo đói, ai thèm lấy!
HB&#x27; IA BLAO: Này, Bơra Tang không dẫn đường cho anh đi sao?
XING NHÃ: Dẫn làm chi? Đã có HB&#x27; ia Biao trồng cây bắp, cây lúa, gốc chuối ở. đây rồi.
Xing Nhã nghi một ngày, ngủ một đẻm, thăm một sáng trên choi của năng H&#x27;Bia Blao.
H&#x27;BIA BLAO: Ở anh Xing Nhã: Chúng ta như chiêng la đã treo, như ngọn đèn chai đã cháy.
Tối hôm đó, H&#x27;Bia Biao ngồi bên người yêu. Nàng hát miết. Giọng hát của nàng ngọt như rằy ngô đang ngậm sữa, như rẫy lúa đang trở đòng. Nàng hát tử đầu hôm, đến khi trời đã tan mây vẫn còn hát.
(Dăm Sản - Xing Nhã, Nhà xuất bản Văn học, 2008) Y ĐIẾNG - Y ÔNG - KƠ SO BƠ LÊU - Y YUNG - Y ĐỨP - NGỌC ANH
(Sưu tầm và dịch), (tr. 107-113)
8

• HƯỚNG Dẫn đọc hiểu
 .1 Hãy tóm tắt chi tiết nội dung đoạn trích.

Accepted Answer

Đoạn trích miêu tả cuộc gặp gỡ giữa Xing Nhã, nhân vật chính của sử thi, và H'Bia Blao, một cô gái xinh đẹp, thông minh và mạnh mẽ. Sau khi vượt qua nhiều khó khăn, đánh bại quái vật, Xing Nhã tìm đến rẫy của H'Bia Blao. Tại đây, anh bị vẻ đẹp và sự tài năng của cô gái trẻ cuốn hút.

Cụ thể hơn:

Cuộc gặp gỡ định mệnh: Xing Nhã, trong hành trình tìm mẹ và trả thù cho cha, đã lạc đến rẫy của H'Bia Blao.
Vẻ đẹp của H'Bia Blao: Cô gái được miêu tả với vẻ đẹp tự nhiên, đôi bàn tay khéo léo và một trái tim nhân hậu.
Sự thông minh và mạnh mẽ: H'Bia Blao thể hiện sự thông minh, nhanh trí khi đối đáp với Xing Nhã và sự dũng cảm khi đối mặt với khó khăn.
Tình yêu chớm nở: Qua cuộc trò chuyện và những hành động của cả hai, người đọc cảm nhận được tình cảm đặc biệt đang nảy nở giữa Xing Nhã và H'Bia Blao.
Bối cảnh văn hóa: Đoạn trích phản ánh rõ nét cuộc sống và văn hóa của người Êđê, với những hình ảnh quen thuộc như rẫy lúa, nhà rông, những công cụ lao động đơn giản...

XING NHÃ VÀ HIBIA BLAO (Trich: Trường ca Xing Nhã) Xing Nhã gặt đầu chảo Bơra Tang và đi mãi. Anh đi qua không biết bao nhiêu rứng sâu, vượt không nhớ bao nhiêu suối sâu: Anh đi mãi. Ngày đ,i đêm ngủ....