câu 1: Phương thức tự sự và miêu tả
câu 2: - Những lời dẫn trực tiếp trong đoạn trích là:
+ "Trời đất thùng lình, gió mưa đâu phút gãy cành thiên hương".
+ "Anh nhớ ưu phiền, khoa này chẳng gặp ta nguyền khoa sau".
câu 3: Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Trong đoạn trích trên, Nguyễn Đình Chiểu đã sử dụng phép tu từ ẩn dụ để miêu tả về cuộc đời và số phận của Lục Vân Tiên. Cụ thể, ông đã dùng hai hình ảnh “gió mưa” và “chành thiên hương” để ẩn dụ cho những khó khăn, thử thách mà Lục Vân Tiên phải đối mặt trong cuộc sống. Hình ảnh “gió mưa” tượng trưng cho những sóng gió, trắc trở mà Lục Vân Tiên phải trải qua. Còn hình ảnh “chành thiên hương” chỉ những bông hoa thơm ngát đang bị gió thổi bay tứ tung. Hai hình ảnh này kết hợp với nhau tạo nên một bức tranh đầy bi tráng về cuộc đời của Lục Vân Tiên. Ông phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thử thách nhưng vẫn kiên cường vượt qua. Phép tu từ ẩn dụ không chỉ giúp Nguyễn Đình Chiểu miêu tả sâu sắc về nhân vật Lục Vân Tiên mà còn thể hiện được tài năng văn chương của ông.
câu 4: Cách sử dụng từ ngữ của Nguyễn Đình Chiểu rất đặc sắc và mang tính nghệ thuật cao. Ông đã dùng những từ ngữ đơn giản nhưng lại có sức mạnh lớn để diễn tả cảm xúc của nhân vật Lục Vân Tiên. Những từ ngữ như "lụy", "ròng ròng", "đau lòng", "gió xiêu", "ruột đau", "cù lao", "nhũ bộ", "thương thay", "báo hiếu", "phong trần", "eo le", "tài", "tai", "xông pha", "bạc tác", "trực cùng", "hâm", "ưu phiền", "khoa này", "khóa sau" đều là những từ ngữ quen thuộc trong văn học Việt Nam nhưng được ông sử dụng một cách tinh tế và sáng tạo để tạo nên một bức tranh tâm lý sâu sắc về nhân vật Lục Vân Tiên.
câu 5: - Theo em, tác giả cho rằng "Chữ tài liền với chữ tai một vần" vì những người có tài thường bị ghen ghét và hãm hại. Họ phải trải qua nhiều khó khăn, thử thách để đạt được thành công. Tuy nhiên, đôi khi họ cũng phải chịu đựng những hậu quả không mong muốn do sự đố kỵ của người khác.
- Một số nhân vật có sử dụng cảnh ngộ tương tự trong các tác phẩm truyện thơ trung đại là:
+ Thúy Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du: Thúy Kiều là một cô gái xinh đẹp, tài năng nhưng lại bị đẩy vào cuộc đời đầy sóng gió. Cô phải trải qua nhiều gian khổ, đau đớn trước khi tìm được hạnh phúc cuối cùng.
+ Lục Vân Tiên trong Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga của Nguyễn Đình Chiểu: Lục Vân Tiên là một chàng trai tài giỏi, dũng cảm nhưng lại bị hiểu lầm và bị giam cầm. Anh phải vượt qua nhiều khó khăn để chứng minh bản thân và giành lại công lý.
câu 6: Thông điệp của đoạn trích là sự quan tâm và lòng nhân ái đối với những người có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống. Đoạn trích kể về câu chuyện Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga khỏi bọn cướp, thể hiện tinh thần trượng nghĩa và lòng nhân ái của chàng trai trẻ. Từ đó, chúng ta có thể rút ra bài học về việc giúp đỡ và chia sẻ với những người đang gặp khó khăn trong cuộc sống.