Phân tích hai lần chết

“Hai lần chết” là một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của Nguyễn Huy Thiệp, tác phẩm được in trong tập Tuổi 20 yêu dấu (1988). Tác phẩm đã phản ánh chân thực xã hội Việt Nam thời bao cấp với đầy rẫy những bất công, ngang trái. Đồng thời qua đó tác giả còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, con người.
Truyện kể về nhân vật chính tên Tốn, vốn là một chàng trai hiền lành, chất phác nhưng lại có số phận vô cùng bất hạnh. Ngay từ khi sinh ra anh đã bị mọi người xa lánh vì họ cho rằng anh là quỷ nhập tràng. Lớn lên, dù đã chứng minh được sự trong sạch của mình nhưng Tốn vẫn không thể hòa nhập với cộng đồng. Anh phải làm nghề bán ma túy để kiếm sống. Một ngày nọ, Tốn gặp được cô gái tên Lan, cô là người đầu tiên đối xử tốt với anh. Hai người nhanh chóng nảy sinh tình cảm và quyết định kết hôn. Tưởng chừng từ đây Tốn sẽ có được hạnh phúc nhưng bi kịch vẫn tiếp tục ập đến với anh. Trong một lần bị truy đuổi, Lan đã hi sinh thân mình để cứu Tốn. Sau cái chết của vợ, Tốn càng trở nên tuyệt vọng hơn, anh quyết định tìm đến cái chết để giải thoát bản thân. Tuy nhiên, khi đứng trước bờ vực của sự sống và cái chết, Tốn lại thay đổi quyết định của mình. Anh nhận ra rằng mình cần phải sống để tiếp tục chiến đấu, vượt qua nghịch cảnh.
Thông qua câu chuyện về cuộc đời của nhân vật Tốn, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã mang đến cho người đọc những suy nghĩ, trăn trở về ý nghĩa của cuộc sống. Cuộc sống vốn dĩ rất khắc nghiệt, không phải ai cũng may mắn có được hạnh phúc. Nhưng điều quan trọng là chúng ta phải biết cách vượt qua khó khăn, thử thách để vươn lên trong cuộc sống. Nhân vật Tốn là một tấm gương sáng về nghị lực sống. Dù phải trải qua nhiều đau khổ, bất hạnh nhưng anh vẫn luôn cố gắng vươn lên, không chịu khuất phục trước số phận. Điều này cho thấy ý chí kiên cường, tinh thần lạc quan của con người trong cuộc sống. Ngoài ra, truyện còn đề cập đến vấn đề phân biệt đối xử trong xã hội. Nhân vật Tốn là nạn nhân của sự phân biệt đối xử, anh bị mọi người xa lánh chỉ vì họ cho rằng anh là quỷ nhập tràng. Sự phân biệt đối xử đã khiến cho Tốn phải chịu nhiều tổn thương cả về thể xác lẫn tinh thần. Đây là một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện đại, cần được giải quyết triệt để.
Về nghệ thuật, truyện ngắn “Hai lần chết” có ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi. Tác giả đã sử dụng thành công các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ,... để làm nổi bật chủ đề của truyện. Bên cạnh đó, truyện còn có cốt truyện hấp dẫn, lôi cuốn, tạo được sự hứng thú cho người đọc.
Có thể nói, “Hai lần chết” là một truyện ngắn hay, giàu ý nghĩa nhân văn. Truyện đã mang đến cho người đọc những suy nghĩ, trăn trở về cuộc sống, con người.