câu 1: Hai phương thức biểu đạt được sử dụng trong bài thơ là miêu tả và biểu cảm
câu 2: - Những hình ảnh miêu tả thiên nhiên: bầu trời, cây trúc, mặt nước, ánh trăng, hoa năm ngoái, tiếng ngỗng trời.
- Bức tranh thiên nhiên hiện lên qua ngòi bút của Nguyễn Khuyến thật đẹp đẽ và nên thơ. Đó là vẻ đẹp của sự hài hòa giữa cảnh vật với nhau và cảnh vật với tâm hồn nhà thơ. Cảnh sắc mùa thu hiện lên thật sinh động qua hệ thống những từ ngữ đặc sắc mà tác giả đã sử dụng: "xanh ngắt", "lơ phơ", "hắt hiu", "biếc", "phong khê",... Tất cả hợp lại tạo nên bức tranh thiên nhiên mùa thu nơi làng quê thanh bình, yên ả.
câu 3: Biện pháp tu từ: so sánh "nước biếc trông như tầng khói phủ" Tác dụng: Gợi hình ảnh làn sương mờ ảo bao trùm lên cảnh vật vào buổi đêm, tạo nên khung cảnh huyền ảo, lãng mạn.
câu 4: Nguyễn Khuyến là nhà thơ lớn cuối thế kỉ 19, đầu thế kỷ 20 của nước ta. Các tác phẩm của ông mang đậm tính dân tộc và thấm đẫm hình ảnh làng quê Việt Nam mộc mạc. Nổi bật trong đó là bài thơ Thu Vịnh được viết bằng thể thất ngôn bát cú Đường luật. Bài thơ đã khắc họa bức tranh phong cảnh mùa thu ở làng quê và gửi gắm những tâm sự thầm kín của nhà thơ.
Ngay câu thơ đầu tiên, mùa thu đã hiện lên với vẻ đẹp đầy tinh tế:
Trời thu xanh ngắt mấy từng cao.
Một chiều thu, bầu trời cao rộng bao la, trong xanh ngắt. Ngắm nhìn bầu trời rộng lớn ấy, nhà thơ chợt cảm thán mà thốt lên câu hỏi: "Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu". Hình ảnh cần trúc tượng trưng cho mùa thu đã gợi nhắc cho người đọc về thời gian. Trong cái không gian tĩnh lặng đó, chúng ta thấy hình ảnh gió hắt hiu xuất hiện. Gió khẽ thổi khiến lá cây rung động, chầm chậm bâng quơ khắp mọi nơi. Từ láy "lơ phơ" kết hợp với gió hắt hiu tạo nên hình ảnh mỏng manh, yếu ớt. Qua hai câu thơ đầu, chúng ta thấy được khung cảnh thiên nhiên mùa thu thật yên bình, nhẹ nhàng.
Không chỉ vậy, bức tranh thiên nhiên còn được miêu tả qua con sông quê hương:
Nước biếc trông như tảng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Màu nước xanh thắm hòa quyện cùng sắc vàng của ánh trăng tạo nên màu sắc hài hòa, tuyệt đẹp. Nhà thơ đã so sánh bề mặt sông giống như "tảng khói phủ". Hình ảnh so sánh đầy đặc biệt này đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp huyền ảo, lung linh của dòng sông quê hương dưới ánh trăng. Câu thơ thứ tư sử dụng phép đảo ngữ "Song thưa để mặc" nhằm nhấn mạnh cái vắng lặng của không gian. Bóng trăng tràn vào song thưa, len lỏi vào từng ngõ ngách của cuộc sống. Khung cảnh thật thơ mộng, làm say đắm lòng người.
Bức tranh mùa thu tiếp tục được khắc họa thông qua hình ảnh vườn cau:
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái
Một tiếng trên không, ngỗng nước nào?
Khung cảnh thiên nhiên ngày xưa trở về trong nỗi nhớ của tác giả. Những sự vật gần gũi, thân thuộc như hoa năm ngoái, ngỗng nước nào. Hoa năm ngoái là loài hoa đã tàn phai, không còn nở nữa. Tiếng ngỗng nước nào vang lên giữa không gian yên tĩnh càng làm nổi bật sự cô đơn, trống trải. Câu hỏi tu từ đã bộc lộ nỗi niềm hoài niệm của tác giả về một thời đã qua.
Hai câu thơ cuối khép lại bức tranh mùa thu:
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.
Trước cảnh thu thơ mộng, nhà thơ nảy sinh ý định muốn sáng tác nhưng rồi lại e ngại, xấu hổ khi nghĩ tới ông Đào. Ông Đào ở đây chính là Đào Tiềm - một nhà thơ nổi tiếng thời Lục Triều Trung Quốc. Ông Đào sống cuộc đời thanh bạch, ẩn dật, có lối sống vô cùng giản dị. Nguyễn Khuyến cảm thấy thẹn vì tài năng, phẩm chất khó có thể sánh bằng ông Đào. Đồng thời, điều này cũng thể hiện tấm lòng muốn gìn giữ, bảo vệ nền văn hóa, đạo đức cổ truyền của dân tộc trước sự xâm nhập của văn hóa phương Tây.
Bài thơ Thu Vịnh đã vẽ nên bức tranh mùa thu ở làng quê Bắc Bộ. Thông qua đó, tác giả bày tỏ lòng yêu nước thầm kín nhưng không kém phần sâu sắc.
câu 5: Nguyễn Khuyến đã từng tâm sự rằng: "Nhân hứng cũng vừa toan cất bút/Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào". Ông Đào được nhắc tới ở đây chính là Đào Uyên Minh hay còn gọi là Đào Tiềm, Đào Duy Sinh, Đào Đạm, Đào Nạn,... sống vào thời Lục Triều đời Tấn bên Trung Quốc. Ông sinh năm 365 mất năm 427, quê ở huyện Tiêu Sơn thuộc Cối Kê, phía Bắc sông Trường Giang. Từ năm 29 đến năm 41 tuổi, ông nhiều lần ra làm quan rồi lại cáo quan về ở ẩn. Năm 405, ông chính thức tuyên bố rút về ở hẳn với điền viên khi mới 40 tuổi và viết bài thơ "Về đi thôi!". Như vậy, Nguyễn Khuyến cảm thấy xấu hổ vì mình chưa được như Đào Uyên Minh, chưa đạt tới cảnh giới thanh cao của những bậc tiền bối đi trước.
câu 6: Trong cuộc sống, chúng ta thường dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy của công việc, gia đình, bạn bè và các mối quan hệ xã hội khác. Đôi khi, chúng ta quên mất rằng việc dành thời gian cho bản thân là vô cùng quan trọng. Những phút giây nhìn lại mình mang lại rất nhiều lợi ích mà đôi khi chúng ta không nhận ra. Đầu tiên, nó giúp chúng ta tìm thấy sự cân bằng trong cuộc sống. Khi chúng ta biết cách chăm sóc và yêu thương bản thân, chúng ta sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn và có thể tận hưởng mọi khoảnh khắc trong cuộc sống một cách trọn vẹn nhất. Thứ hai, những phút giây nhìn lại mình giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân. Chúng ta có thể khám phá những điểm mạnh, điểm yếu của mình và phát triển theo hướng tích cực. Điều này giúp chúng ta trở nên tự tin hơn và đạt được thành công trong cuộc sống. Cuối cùng, việc dành thời gian cho bản thân cũng giúp chúng ta giảm stress và căng thẳng. Khi chúng ta biết cách thư giãn và nghỉ ngơi đúng cách, tâm trí và cơ thể của chúng ta sẽ được nạp lại năng lượng, sẵn sàng đối mặt với những thử thách tiếp theo. Tóm lại, những phút giây nhìn lại mình đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần và tạo ra một cuộc sống ý nghĩa. Hãy dành thời gian cho bản thân và trân trọng từng khoảnh khắc quý báu đó.