phân tích bài thơ phò giá về kinh ngắn gọn

Trần Quang Khải (1241 – 1294), là con thứ ba của vua Trần Thánh Tông. Ông được phong chức thượng tướng vì có nhiều công trạng với đất nước, đặc biệt là trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần thứ hai và lần thứ ba.
Bài thơ “Phò giá về kinh” được sáng tác năm 1285, sau chiến thắng quân Nguyên – Mông lần thứ ba. Bài thơ thể hiện khí thế bất diệt và niềm tin vào sự trường tồn của dân tộc:
“Chương Dương cướp giáo giặc
Hàm Tử bắt quân thù
Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy ngàn thu.”
Hai câu đầu nói về những chiến thắng lẫy lừng ở Chương Dương và Hàm Tử. Hai địa danh đã đi vào lịch sử dân tộc như một dấu son chói lọi. Chiến thắng Chương Dương diễn ra vào tháng 6 năm Ất Dậu (tháng 6-1285). Sau khi chiếm được Chương Dương, đoàn chiến thuyền của ta tiến thẳng đến thành Thăng Long. Quân Mông Nguyên vô cùng hoảng sợ. Chúng bị quân ta đánh tan tành tại cửa Hàm Tử (thuộc huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên ngày nay) vào tháng 9 năm Ất Dậu (tháng 9-1285). Những trận đánh này đều do Trần Quang Khải trực tiếp chỉ huy. Giọng thơ vang lên đầy hào hùng, tự hào về những chiến công hiển hách của quân ta.
Chiến tranh đã kết thúc nhưng dư âm của nó vẫn còn đọng lại. Đó chính là khát vọng thái bình thịnh trị của nhân dân ta. Tác giả thay mặt cả dân tộc để bày tỏ ước nguyện đó qua hai câu thơ cuối:
“Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy ngàn thu.”
Tác giả dùng từ “thái bình” để nói về thời đại mà đất nước không có chiến tranh, nhân dân sống yên vui hạnh phúc. Từ đó, ông mong muốn rằng mọi người hãy cố gắng giữ gìn nền hòa bình quý báu ấy. Câu thơ cuối khẳng định niềm tin sắt đá vào tương lai tươi sáng của dân tộc. Hình ảnh “ngàn thu” tượng trưng cho một thời gian lâu dài trong quá khứ. Nó đối lập hoàn toàn với cái nhất thời của giặc xâm lược. Qua đây, tác giả cũng thể hiện quyết tâm bảo vệ chủ quyền độc lập dân tộc.
Với thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt ngắn gọn, hàm súc cùng hình ảnh giàu ý nghĩa, bài thơ “Phò giá về kinh” đã khắc họa khí thế hào hùng, oan liệt của quân đội nhà Trần. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng của dân tộc.