I. THỰC HIỆN CÁC YÊU CẦU
Câu 1. Chủ thể trữ tình của văn bản trên là người nghệ sĩ, người quan sát không gian và sự việc, thể hiện cảm xúc và suy tư của mình về vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống giản dị của con người ở nông thôn.
Câu 2. Những khung cảnh được miêu tả trong bài thơ gồm:
• Cảnh ông lão nằm chơi dưới ánh trăng, với tàu cau lấp loáng.
• Hình ảnh thằng cu đứng bên chõng, ngắm bóng mèo.
• Các cô gái xứ quê vui vẻ bên giếng, mang nước về.
• Không gian yên tĩnh của xóm làng vào đêm, với tiếng chày giã gạo đã ngừng.
• Hình ảnh trăng tà hạ xuống và đom đóm bay qua.
Câu 3. Tác dụng của các từ láy:
• Kĩu kịt: Gợi âm thanh của nước trong thùng, thể hiện sự nặng nề và vất vả của các cô gái.
• Cót két: Diễn tả âm thanh của gió lay động rặng tre, tạo cảm giác sống động, gần gũi với thiên nhiên.
• Thiết tha: Thể hiện nỗi lòng, tâm tư của tiếng ốc rúc, gợi lên sự tĩnh lặng và lắng đọng của không gian.
Câu 4. Nhận xét về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong bài thơ có tâm hồn nhạy cảm và yêu thiên nhiên. Họ sống gắn bó với cuộc sống bình dị, biết trân trọng những điều nhỏ bé xung quanh. Sự quan sát tinh tế và cảm xúc sâu sắc của họ cho thấy tình yêu thương và nỗi nhớ về quê hương, về những khoảnh khắc êm đềm trong cuộc sống.
Câu 5. Hiện thực trong cuộc sống của người dân quê được gợi ra từ văn bản là sự yên bình và giản dị, với những công việc hằng ngày như đi lấy nước, giã gạo, những âm thanh thân thuộc của làng quê. Ấn tượng đậm nét nhất là hình ảnh ánh trăng và sự tĩnh lặng, phản ánh vẻ đẹp thanh bình của cuộc sống nông thôn, điều mà nhiều người vẫn đang tìm kiếm trong nhịp sống hối hả ngày nay.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Nghị luận về hiện tượng sử dụng ngôn từ lệch chuẩn trong giao tiếp của giới trẻ hiện nay
Trong xã hội hiện đại, việc giao tiếp giữa các bạn trẻ ngày càng phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, hiện tượng sử dụng ngôn từ lệch chuẩn đang trở thành vấn đề đáng lo ngại. Các bạn trẻ ngày nay thường sử dụng ngôn ngữ không chính xác, từ lóng, hay thậm chí là những từ ngữ thô tục trong giao tiếp hàng ngày.
Nguyên nhân của hiện tượng này có thể đến từ việc tiếp xúc với các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, nơi mà ngôn ngữ không chuẩn mực dễ dàng được chấp nhận. Hơn nữa, áp lực từ bạn bè và môi trường xung quanh khiến các bạn trẻ cảm thấy việc sử dụng ngôn ngữ lệch chuẩn trở nên “cool” và “hợp thời”.
Tuy nhiên, việc này không chỉ làm giảm chất lượng giao tiếp mà còn ảnh hưởng đến cách suy nghĩ và nhận thức của người trẻ. Ngôn ngữ là phương tiện truyền tải tư tưởng, nếu không sử dụng đúng cách, nó có thể dẫn đến những hiểu lầm, mâu thuẫn trong giao tiếp.
Do đó, mỗi cá nhân cần tự ý thức trong việc lựa chọn từ ngữ phù hợp, thể hiện sự tôn trọng đối với người đối diện và bản thân mình. Việc giữ gìn và phát huy ngôn ngữ chuẩn mực không chỉ giúp nâng cao giá trị giao tiếp mà còn góp phần bảo tồn văn hóa ngôn ngữ của dân tộc.