Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh hai đoạn thơ sau: Nhắc chiếc phone lên bỗng lặng người Giọng buồn hơn cả tiếng mưa rơi Ví mà tôi đổi thời gian được Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười ( Trần...

Nếu phải tìm bản nhạc hay nhất, có lẽ tôi sẽ chọn văn chương. Bởi chỉ khi đến với văn chương, người nghệ sĩ mới được tự do để trái tim dẫn dắt, được thể hiện quan niệm của chính mình và rồi mang đến cho người đọc biết bao giai điệu cảm xúc với nhiều cung bậc. Tất cả những vĩnh cửu đó đã được thăng hoa qua hai bài thơ " Đổi cả thiên thu tiếng mẹ vười" và " Mẹ ta trả nhở về không".

Hai bài thơ “Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười” và “Mẹ Ta Trả Nhớ Về Không” đều viết về tình mẹ con, là nỗi niềm, là sự nhớ nhung và tình yêu vô bờ bến mà mỗi người con dành cho mẹ. Dù cùng chung chủ đề, nhưng hai bài thơ lại mang những sắc thái khác nhau về cảm xúc và cách thể hiện, tạo nên những cảm nhận riêng biệt đối với người đọc.

Bài thơ “Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười” của tác giả Trần Trung Đạo khiến người đọc cảm nhận được nỗi niềm da diết và sự khắc khoải của người con khi xa mẹ. NHà thơ tâm sự:" Bài thơ đơn giản và dễ hiểu, không có gì phải cần bình giải. Tất cả chỉ để nói lên tâm trạng của một người con xa mẹ, bay đi như chiếc lá xa cành, mười năm chưa về lại cội. Năm tôi viêt bài thơ, mẹ tối, đã ngoài 60 tuổi và đang sông trong căn nhà tôn nghèo nàn ở Hòa Hưng Sài Gòn. Căn nhà nhỏ co giản hoa giây đó đó là nơi tôi đã sông tám năm".

Mẹ, một đề tài thường đem lại sự thành công, trong nhiều bộ môn sáng tác nghệ thuật. Riêng trong lãnh vực thi ca, không kể những cây bút thành danh, những người có duyên với thơ, phần nhiều cũng đã viết được những bài về mẹ từ xuất sắc đến đọc được. Phải công nhận một số thơ thuộc chủ đề này, đôi khi có sự lặp lại ngôn từ, hình ảnh hoặc cả cách diễn đạt. Tuy vậy, người đọc cũng ít khi gặp sự nhàm chán như ở một số đề tài khác. Điều này có lẽ nhờ tình thương yêu sẵn có trong lòng người đọc. Đọc thơ viết về mẹ có lúc như là kiểm chứng lòng mình, có lúc như là ôn lại, sống với những kỷ niệm, những hình ảnh, khó phai nhòa trong tâm tưởng. Tôi đã từng bâng khuâng với Nắng Mới của Lưu Trọng Lư, đã từng thao thức với Lòng Mẹ của Nguyễn Bính, đã từng trôi nổi với Lời Ru Của Mẹ của Xuân Quỳnh. Thế nhưng đên với trang thơ của Trần Trung Đạo ta cảm nhận được mạnh nguồn mới mẻ về nỗi nhớ dành cho mẹ:

"Nhấc chiếc phone lên bỗng lặng người

Giọng buồn hơn cả tiếng mưa rơi

Ví mà tôi đổi thời gian được.

Mở đầu bài thơ, câu “Nhấc chiếc phone lên bỗng lặng người” tạo ra một không gian lắng đọng, khi người con bất chợt nhận ra rằng có một khoảng cách vô hình giữa mình và mẹ. Trung Đạo đã làm cho một vế thơ vốn khô khan vì kể lể trở nên ướt át, đậm đà và bàng bạc một nỗi buồn vời vợi vì chất chứa trong đó âm thanh của tiếng mẹ cùng tiếng lá thu rơi. Khi nghĩ đến “ tiếng lá thu rơi” người đọc liên nghĩ cả một bầu trời thu và từ đó lại liên nghĩ tiếng nói êm ru của mẹ, dáng dấp âm thầm của mẹ trong khung cảnh u buồn. Tiếng mẹ cười trong quá khứ, như một âm thanh hạnh phúc, nay đã trở thành một ký ức xa xôi, nhạt nhòa. Sự xuất hiện của câu “giọng buồn hơn cả tiếng mưa rơi” làm tăng thêm nỗi buồn và sự cô đơn của người con. Nhớ về tiếng mẹ cười, người con bỗng muốn “đổi cả Thiên Thu” để có thể nghe lại âm thanh ấy, như thể trong những ngày tháng xưa, mẹ luôn là điểm tựa tinh thần vững chắc cho con. Tuy nhiên, “Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười” không chỉ đơn giản là sự nhớ nhung, mà còn là lời tự nhắc nhở về sự mất mát, về thời gian đã trôi qua mà không thể lấy lại. Đoạn thơ đã thể hiện nỗi nhớ của tác giả dành cho mẹ, nỗi đau về sự chảy trôi của thời gian trước sự già nua từng ngày của mẹ càng khiến thi sĩ xót xa, nghẹn ngào.

Có người không tâm đắc với câu đầu đề bài thơ là “Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười” vì cho rằng làm chi ai có được thiên thu để đổi tiếng mẹ cười, và dẫu tác giả sống được 1000 năm chăng, thì có chịu chết đi để nghe tiếng mẹ cười hay không? Lấy cái không có mà đổi cái có thì chỉ là nói cho vui cửa miệng mà thôi.  Ở đây nhà thơ dùng chữ “thiên thu” không phải là 1000 năm của thời gian mà mục đích để chỉ sự bình tịnh, an lạc dài lâu trong tâm hồn mình, và sự bình tịnh an lạc đó ông sẳn sàng chịu mất đi để đổi lại nghe được tiếng mẹ cười, nghĩa là biết được mẹ mình đang hạnh phúc. Vì thế nhà thơ không dùng chữ “thiên niên” mà dùng chữ “ thiên thu” cũng hàm xúc một ý nghĩa sâu xa.

Bài thơ “Mẹ Ta Trả Nhớ Về Không” của tác giả Đỗ Trung Quân lại thể hiện một cảm xúc khác biệt, Mẹ ta trả nhớ về không là tiếng lòng, là niềm day dứt khôn nguôi của người con đối với mẹ, là lời nhắc nhở về lòng hiếu đạo, bổn phận làm con. Người đọc bắt gặp mình trong các dòng thơ chan chứa ân tình của Đỗ Trung Quân.

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tình mẹ con, đúng hơn, đó là tình cảm của đứa con đối với người mẹ, day dứt bao nỗi niềm:

Ngày xưa chào mẹ, ta đi

Mẹ ta thì khóc, ta đi thì cười

Mười năm rồi lại thêm mười

Ta về ta khóc, mẹ cười… lạ không?

Tác giả chọn hai thời điểm ý nghĩa nhất: ta đi và ta về/ mẹ khóc và ta cười/ mẹ cười và ta khóc. Giữa hai thời khắc ấy, mười năm rồi lại thêm mười, có nghĩa đến hai mươi năm, dằng dặc hơn bảy ngàn ngày thương nhớ. Hai mươi năm, bao vui buồn đổ xuống trên hai cuộc đời (mẹ và ta), hai mái ấm gia đình, hai thứ tóc chuyển màu. Tiếng cười và tiếng khóc, ý nghĩa không giống nhau, đằng đẳng cả nghìn trùng của không gian và thời gian trong mỗi số phận. Mẹ không bao giờ ngừng lo lắng cho con, dù con đi hay về. Câu thơ “mẹ cười lạ không?” như một câu hỏi trăn trở, ám chỉ rằng mẹ đã vui mừng khi thấy con trở về, nhưng cũng không khỏi hoang mang, liệu có phải con đã thay đổi, liệu có phải sự trở về của con không còn nguyên vẹn như trước nữa. Phải chăng, khi trở về, người con gặp lại mẹ, bao năm xa nhà, nhiều năm chia cách, theo tuổi đời, mẹ không còn như xưa nữa, nhớ nhớ quên quên, trí nhớ suy giảm, kém dần... Mẹ ta trí nhớ về mênh mông rồi!Sự tương phản giữa những lần đi và về khiến người đọc cảm nhận được sự phức tạp trong tình cảm mẹ con: khi con đi, mẹ khóc vì lo lắng, nhưng khi con về, mẹ lại cười, thể hiện sự vui mừng, nhưng cũng chứa đựng một chút lo lắng và bâng khuâng.
Nếu bài thơ “Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười” là sự khắc khoải và tiếc nuối của người con khi không còn nghe được tiếng cười của mẹ, thì bài thơ “Mẹ Ta Trả Nhớ Về Không” lại là sự phản ánh về những thay đổi trong cảm xúc của người con và mẹ qua thời gian. Cả hai bài thơ đều thể hiện tình cảm sâu sắc và mối quan hệ khăng khít giữa mẹ và con, nhưng mỗi bài lại khai thác một khía cạnh khác nhau của sự gắn bó này.Tuy vậy, cả hai bài thơ đều cho thấy tình mẹ con không chỉ là những khoảnh khắc hiện tại mà còn là những ký ức, những cảm xúc không thể lãng quên, dù thời gian có trôi đi, dù mỗi người đều phải bước qua những chặng đường riêng biệt. Thông qua đó, chúng ta cảm nhận được tình yêu thương vô bờ bến của mẹ, luôn hiện hữu trong mỗi bước đi của người con, dù đi đâu về đâu.

"Cái gốc làm nên sự sâu lắng của bài thơ", như Bạch Cư Dị nói, đó là tình. Các chi tiết đều có tính điển hình, chọn lọc. Bài thơ là tiếng lòng, là niềm day dứt khôn nguôi của người con đối với mẹ, là lời nhắc nhở về lòng hiếu đạo, bổn phận làm con. Để rồi khiến bạn đọc nhận ra sự chảy trôi của thời gian trước sự già nua của mẹ, để ta nhận ra cần phải biết quan tâm, chăm sóc và báo hiếu mẹ cha khi còn có thể.

" Đổi cả thiên thu tiếng mẹ cười" và" Mẹ ta trả nhớ về không" đã rọi vào trong lòng tôi thứ ánh sáng riêng không bao giờ nhòa đi trong kí ức thời gian ....