Trong nền văn học Việt Nam, có rất nhiều tác giả nổi tiếng với những tác phẩm để đời. Trong số đó không thể không nhắc đến nhà văn Nam Cao - một cây bút xuất sắc của nền văn học hiện thực phê phán trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị, tiêu biểu là truyện ngắn "Một bữa no" và "Tư cách Mõ". Qua hai tác phẩm này, chúng ta thấy được hình ảnh người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám qua nhân vật bà lão và Lộ.
Trước hết, ở cả hai tác phẩm, chúng ta đều bắt gặp hình ảnh người nông dân bị áp bức bóc lột, phải chịu cảnh nghèo đói cùng cực. Bà lão trong "Một bữa no" là một người phụ nữ góa chồng từ sớm, sống cô độc một mình trong túp lều rách nát. Bà lão làm lụng vất vả quanh năm nhưng vẫn không đủ ăn. Đến khi ốm đau, bà lão không có tiền mua thuốc nên đành nằm chờ chết. May thay, có người hàng xóm tốt bụng mang cho bà lão bát cháo. Bát cháo nóng hổi khiến bà lão cảm thấy ấm lòng và khỏe khoắn hơn. Nhờ vậy mà bà lão đã vượt qua cơn nguy kịch. Còn Lộ trong "Tư cách Mõ" cũng là một người nông dân nghèo khổ, bị xã hội phong kiến đẩy xuống tận cùng của xã hội. Lộ phải làm nghề mõ, tức là nghề quét rác, hốt phân. Công việc bẩn thỉu, nhục nhã khiến Lộ bị mọi người xa lánh, khinh bỉ. Dù vậy, Lộ vẫn cố gắng giữ gìn phẩm chất của mình. Anh luôn tự nhủ rằng dù có phải làm nghề gì đi chăng nữa thì cũng phải giữ lấy cái danh dự của con người.
Bên cạnh đó, chúng ta còn thấy được sự bất công, tàn bạo của xã hội phong kiến đối với người nông dân. Xã hội ấy đã đẩy họ vào bước đường cùng, khiến họ phải chịu cảnh nghèo đói, bần cùng. Bà lão trong "Một bữa no" vì quá nghèo đói nên đã phải nhịn ăn suốt mấy ngày liền. Đến khi được cho bát cháo, bà lão đã ăn một cách ngon lành như chưa từng được ăn bao giờ. Còn Lộ trong "Tư cách Mõ" thì bị xã hội khinh bỉ, coi thường chỉ vì anh làm nghề mõ.
Ngoài ra, chúng ta còn thấy được vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt Nam. Đó là vẻ đẹp của tình yêu thương, sự hi sinh, lòng tự trọng,... Bà lão trong "Một bữa no" tuy nghèo khó nhưng vẫn biết ơn người hàng xóm đã giúp đỡ mình. Còn Lộ trong "Tư cách Mõ" dù bị xã hội khinh bỉ nhưng vẫn luôn giữ gìn phẩm chất của mình. Anh không muốn làm mất đi danh dự của con người.
Như vậy, qua hai tác phẩm "Một bữa no" và "Tư cách Mõ", chúng ta thấy được hình ảnh người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Họ là những con người nghèo khổ, bất hạnh nhưng vẫn luôn giữ gìn phẩm chất của mình.