câu 1: Dấu hiệu nhận biết thể thơ tự do là số tiếng trong câu không cố định, gieo vần linh hoạt.
câu 2: Tác giả đã sử dụng nhiều mùi hương khác nhau để khắc họa cuộc sống lao động vất vả của người mẹ:
- Mùi bùn non từ cánh đồng sâu ruộng cạn.
- Mùi khét nắng những buổi trưa đổ lửa.
- Mùi hoa bưởi thoang thoảng mẹ gội đầu lúc chiều hôm.
- Mùi tanh nồng của những con cá sặc, con rô mẹ bắt được ở ngoài đồng.
- Hương gạo mới trên bếp hồng mỗi tối.
- Mùi khói nồng nàn rơm rạ.
- Mùi dầu phong thấp mẹ xoa mỗi đêm.
câu 3: Trong đoạn thơ "Đôi bàn tay mẹ", tác giả Trương Trọng Nghĩa đã sử dụng biện pháp tu từ liệt kê để miêu tả chi tiết về đôi bàn tay của người mẹ. Tác giả liệt kê hàng loạt những hình ảnh cụ thể, sinh động về sự vất vả, lam lũ của người mẹ: "ngón trỏ bám phèn", "ngón giữa lấm lem", "ngón út dính đầy mủ chuối". Những hình ảnh này không chỉ gợi lên vẻ đẹp lao động cần cù, chịu khó của người mẹ mà còn thể hiện sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho con cái.
Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong đoạn thơ là:
- Gợi hình: Liệt kê những chi tiết cụ thể về đôi bàn tay của người mẹ giúp người đọc hình dung rõ nét hơn về cuộc sống vất vả, lam lũ của người mẹ.
- Gợi cảm: Tạo nên cảm giác xúc động, trân trọng đối với người mẹ. Hình ảnh đôi bàn tay của người mẹ được khắc họa một cách chân thực, giản dị nhưng đầy ý nghĩa, khiến người đọc thêm thấu hiểu và biết ơn công lao to lớn của người mẹ.
- Nhấn mạnh: Nhấn mạnh sự vất vả, hy sinh của người mẹ. Qua đó, tác giả muốn khẳng định tình yêu thương bao la của người mẹ dành cho con cái.
Biện pháp tu từ liệt kê trong đoạn thơ đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao, làm tăng sức biểu đạt và giá trị thẩm mỹ cho bài thơ. Nó giúp người đọc dễ dàng hình dung, cảm nhận và đồng cảm với tâm tư, tình cảm của nhân vật trữ tình.
câu 4: Tình mẫu tử là thứ tình cảm thiêng liêng nhất đối với cuộc sống của mỗi người. Mẹ là người sinh ra ta, nuôi lớn ta từng ngày từ khi còn thơ bé đến khi trưởng thành. Tình yêu thương của mẹ theo ta đến hết cuộc đời này. Bài thơ Đôi Bàn Tay Mẹ đã thể hiện được điều đó. Tác phẩm đã nói lên sự biết ơn của người con đối với mẹ của mình. Qua đó, nhà thơ muốn gửi gắm thông điệp tới bạn đọc rằng hãy trân quý tình cảm gia đình, đặc biệt là tình mẫu tử thiêng liêng.
Bài thơ sử dụng hình ảnh đôi bàn tay để làm biểu tượng xuyên suốt bài thơ. Đó chính là đôi bàn tay vất vả, lam lũ vì mưu sinh, vì con cái. Người mẹ tần tảo sớm hôm, chịu thương chịu khó, hi sinh cả tuổi thanh xuân để chăm lo cho con cái. Hình ảnh đôi bàn tay ấy gắn liền với những kỉ niệm ấu thơ của người con. Từ khi còn nhỏ, người mẹ đã phải lao động cực nhọc để kiếm tiền nuôi con. Những kí ức về mùi bùn non, mùi lúa chín, mùi khói bếp,... đều in hằn trong tâm trí người con bởi nó gắn với đôi bàn tay của mẹ. Đôi bàn tay ấy không mềm mại mà thô ráp, sần sùi vì phải làm việc nhiều. Nhưng chính đôi bàn tay ấy đã nuôi lớn người con khôn ngoan, trưởng thành.
Đôi bàn tay ấy chứa chan tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho con. Nó ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm trái tim người con. Chính nhờ đôi bàn tay ấy mà mái nhà trở nên ấm cúng hơn bao giờ hết. Nhờ có đôi bàn tay ấy mà người con được ăn cơm ngon lành dù bữa cơm chỉ toàn rau với củ. Và cũng nhờ đôi bàn tay ấy mà người con được tắm mát sau những giờ chơi đùa dưới nắng gắt. Tất cả những hành động ấy đều xuất phát từ tình yêu thương của người mẹ dành cho con.
Qua bài thơ, tác giả muốn nhắn nhủ chúng ta cần biết trân trọng tình cảm gia đình, đặc biệt là tình mẫu tử thiêng liêng. Bởi lẽ, cha mẹ là những người đã sinh thành và dưỡng dục ta nên người. Họ sẵn sàng hi sinh tất cả mọi thứ để mang đến cho ta những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống. Vì thế, chúng ta cần biết hiếu thảo, quan tâm và chia sẻ với cha mẹ ngay từ những điều nhỏ nhặt nhất. Hãy cố gắng học tập thật tốt, rèn luyện đạo đức để trở thành một công dân tốt, cống hiến nhiều điều tốt đẹp cho xã hội. Có như vậy, cha mẹ mới yên lòng.
Tóm lại, bài thơ Đôi Bàn Tay Mẹ đã giúp em hiểu thêm về tình mẫu tử thiêng liêng. Em sẽ ghi nhớ mãi lời nhắc nhở của tác giả và cố gắng thực hiện thật tốt.
câu 5: - Giữ gìn sự sạch trong là biết trân quý những điều tốt đẹp mà cha mẹ đã mang đến cho chúng ta; không ngừng nỗ lực học tập để trở thành người có ích cho xã hội. - Phê phán những kẻ vô ơn bội nghĩa, lãng quên công lao sinh dưỡng của đấng sinh thành.