Bài thơ "Thực Chiến" của Vũ Quần Phương là một tác phẩm văn học đầy cảm xúc và sâu sắc, thể hiện tình yêu thương gia đình, quê hương và cuộc sống bình dị. Mỗi khổ thơ đều mang đến cho người đọc những trải nghiệm tinh tế và gợi mở nhiều suy ngẫm.
Khổ 1: Khổ thơ này miêu tả khung cảnh làng quê thanh bình với hình ảnh "lối ngõ thôn thơm mùi ổi chín sau cơn mưa". Mùi ổi chín ngọt ngào, kết hợp với không gian yên tĩnh của làng quê sau cơn mưa, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và ấm áp. Hình ảnh "khí trời ngọt lịm" cũng góp phần làm tăng thêm sự thanh tao và dễ chịu của khung cảnh.
Khổ 2: Khổ thơ thứ hai chuyển sang mô tả buổi tối với ánh sáng lung linh của "đêm xanh ngời", cùng với sự xuất hiện của "ngôi sao lên hai đầu kèo võng". Hình ảnh này tạo nên một bầu không khí huyền bí và lãng mạn, đồng thời nhấn mạnh sự yên bình và tĩnh lặng của đêm quê.
Khổ 3: Khổ thơ này tập trung vào việc miêu tả âm thanh của tiếng ru con và hình ảnh "cánh cò trắng bay ra trận địa nghe tiếng ru cò lại bay về". Tiếng ru con nhẹ nhàng, êm ái, hòa quyện với hình ảnh cánh cò trắng bay lượn tự do, tượng trưng cho sự hồn nhiên, vô tư của trẻ thơ. Đồng thời, câu thơ còn ẩn dụ cho khát vọng hòa bình, mong muốn được sống trong một môi trường an toàn và hạnh phúc.
Khổ 4: Khổ thơ cuối cùng kết thúc bằng hình ảnh "cò lại vào trong giấc con mơ xanh biếc tuổi thơ". Giấc mơ của đứa trẻ tràn ngập màu xanh biếc, biểu thị cho sự ngây thơ, trong sáng và hy vọng về tương lai tốt đẹp. Câu thơ này cũng khẳng định vai trò quan trọng của lời ru, của những câu chuyện cổ tích, những bài hát dân ca trong việc nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, giúp chúng lớn lên với niềm tin và ước mơ.
Về mặt nghệ thuật, bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm. Tác giả khéo léo sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh ("khí trời ngọt lịm"), nhân hóa ("cò lại bay về") để tạo nên những hình ảnh sinh động, gần gũi và đầy ấn tượng. Bên cạnh đó, cách sắp xếp các khổ thơ theo trình tự logic, từ khung cảnh thiên nhiên đến đời sống con người, rồi đến giấc mơ của trẻ thơ, càng làm nổi bật chủ đề chính của bài thơ - tình yêu thương gia đình, quê hương và cuộc sống bình dị.