Tóm tắt phần đầu: Nguyễn sinh người Thanh Trì, diện mạo đẹp đẽ, tư chất thông minh, giọng hát ngọt ngào. Chàng sớm mồ cô cha, nhà nghèo nên học hành dang dở, chàng làm nghề chèo đò. Vì say đắm giọng há...

<>
Câu 1:
Truyện kể về Nguyễn Sinh - một chàng trai có diện mạo đẹp đẽ, tư chất thông minh, giọng hát rất ngọt ngào. Chàng vốn là người Thanh Trì, từ nhỏ đã mất cha, nhà nghèo nên học hành dang dở. Để kiếm sống, chàng làm nghề chèo đò chở khách sang sông. Vì say đắm giọng hát và vẻ ưa nhìn của chàng nên cô con gái một nhà giàu họ Trần đã đem lòng yêu mến, sai người hầu đem khăn tay đến tặng, dặn chàng nhờ người mối mai đến hoỉ. Vốn tính thật thà, chàng nhờ mẹ bảo người mối manh đến nhà nàng nhưng bố nàng chê chàng nghèo nên không nhận lời, còn dùng lời lẽ không hay để mắng bà môí. Phẫn chí bỏ đi xa để lập nghiệp; cô gái biết chuyện âm thầm đau khổ chẳng thể giãi bày cùng ai, dần sinh bệnh, hơn một năm sau thì nàng qua đời. Trước khi nhắm mắt, nàng dặn cha: "Trong ngực con chắc có một vật lạ. Sau khi con nhắm mắt, xin cha cho hỏa táng để xem vật đó là vật gì?". Ông làm theo lời con. Khi lửa thiêu đã luị, ông thấy trong nắm xương tàn, sót lại một vật, to bằng cái đâú, sắc đỏ như son, không phải ngọc cũng chẳng phải đá, nó trong như gương, búa đập không vỡ. Nhìn kĩ thì thấy trong khối ấy có hình một con đò, trên đò một chàng trai trẻ tuổi đang ngả đầu tựa mái chèo nằm hát. Nhớ lại việc nhân duyên trước kia của con, ông chợt hiểu ra vì chàng lái đò mà con gái ông chết, hối thì không kịp nưã. ông bèn đóng một chiếc hộp con, cất khối đỏ ấy vào trong, đặt lên giường của con gaí. Nguyễn Sinh bỏ nhà lên cao Bằng làm khách của trấn tướng. Chàng vì hát hay nên được trấn tướng yêu quý. hơn một năm sau, chàng dần dần có của nả, rồi lại mấy năm nữa tích cóp lại được hơn hai trăm lạng vàng. Chàng nghĩ: "Số vàng này đủ để chi dùng cho việc cưới xin". xong, chàng sửa soạn hành trang trở về. Đến nhà, chàng hỏi thăm ngay cô gái nọ. Được nghe tất cả đầu đuôi về nàng, chàng vô cùng đau đớn, vội sắm sửa lễ vật đến điếu nàng. khi chàng làm lễ xong, bố cô có mời chàng ở lại dùng cơm. Chàng xin ông cho xem vật đã được cất giấu trong hộp con. Ông mở hộp lấy ra đưa chàng. Chàng nâng niu cầm lâý, lòng vô cùng xúc động, hai dòng lệ trào ra nhỏ xuống khối đá đỏ. Bỗng khối đá tan ra thành nước, giọt giọt đều biến thành máu tươi, chảy đầm đìa vào tay áo chàng. Chàng cảm kích mối tình của nàng, thề không lấy ai nưã.
Đoạn trích "Chuyện tình ở Thanh Trì" là một tác phẩm văn học nổi tiếng thuộc thể loại truyện thơ Nôm của Việt Nam. Tác giả Vũ Trinh đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế và hình ảnh phong phú để miêu tả cuộc tình đầy bi kịch giữa Nguyễn Sinh và cô gái họ Trần. Đoạn trích mang đậm nét văn hóa dân gian, phản ánh tâm hồn và tình cảm sâu sắc của người dân Việt Nam.
Về mặt nội dung, đoạn trích xoay quanh câu chuyện tình yêu giữa Nguyễn Sinh và cô gái họ Trần. Tình yêu của họ bị ngăn cản bởi sự khác biệt về địa vị xã hội và gia đình. Cô gái họ Trần dù yêu Nguyễn Sinh tha thiết nhưng vẫn phải tuân thủ quy tắc và truyền thống gia đình. Cuối cùng, cô gái họ Trần quyết định hy sinh bản thân để giữ gìn danh dự và trách nhiệm với gia đình. Điều này tạo nên một bi kịch đầy xót xa và tiếc nuối cho độc giả.
Về mặt nghệ thuật, đoạn trích sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, hoán dụ,... để tăng cường hiệu quả biểu đạt. Ví dụ, hình ảnh "khối đá đỏ" tượng trưng cho trái tim của cô gái họ Trần, "búa đập không vỡ" thể hiện sự kiên cường và bất khuất của cô gái. Ngoài ra, cách sử dụng ngôn ngữ tinh tế, giàu hình ảnh giúp cho đoạn trích thêm phần hấp dẫn và lôi cuốn.
Tuy nhiên, đoạn trích cũng chứa đựng một số hạn chế. Một số chi tiết trong câu chuyện chưa được giải thích rõ ràng, gây khó hiểu cho độc giả. Đồng thời, việc sử dụng ngôn ngữ cổ xưa đôi khi khiến cho đoạn trích trở nên khó đọc đối với một số độc giả hiện đại.
Nhìn chung, đoạn trích "Chuyện tình ở Thanh Trì" là một tác phẩm văn học đáng đọc và suy ngẫm. Nó không chỉ mang đến cho chúng ta những giây phút thư giãn mà còn giúp chúng ta hiểu thêm về văn hóa và tâm hồn của người dân Việt Nam.