Viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề văn học hiện đại Chí Phèo của Nam Cao

Nam Cao là nhà văn xuất sắc trong nền văn học Việt Nam, những tác phẩm ông để lại đều mang giá trị nhân văn sâu sắc. Trong đó, "Chí Phèo" được xem là kiệt tác thành công nhất của ông. Tác phẩm đã xây dựng hình tượng nhân vật Chí Phèo - tiêu biểu cho số phận của người nông dân bị chà đạp cả nhân tính lẫn nhân hình trong chế độ cũ.

Tác phẩm "Chí Phèo" được đăng tải lần đầu tiên trên tuần báo "Hà Nội tân văn" năm 1941 và đến năm 1946 được in thành quyển. Truyện ngắn này có tiền thân là tiểu thuyết "Cái lò gạch cũ" được đăng trên tạp chí "Văn nghệ" năm 1957. Tác phẩm xoay quanh cuộc đời của nhân vật chính là Chí Phèo - một đứa trẻ bị bỏ rơi một cách tàn nhẫn tại lò gạch cũ. Sau đó, hắn được người làng chuyền tay nhau nuôi. Lớn lên, Chí làm canh điền cho Bá Kiến nhưng vì ghen tuông vô cớ mà bị đẩy vào tù. Bảy tám năm sau khi ở tù trở về, hắn biến thành một kẻ lưu manh hóa với ngoại hình gớm ghiếc cùng bộ dạng chệch choạc. Hắn trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại, chuyên rạch mặt ăn vạ và gây tai họa khắp nơi. Cuộc sống của Chí cứ chìm đắm trong những cơn say triền miên cho đến ngày định mệnh gặp gỡ Thị Nở. Sau đêm trăng gió với Thị, Chí ốm nặng. Bản chất lương thiện bên trong Chí dần thức tỉnh. Hắn thèm muốn sự hiền lành, khát khao làm hòa với mọi người và có ước mơ bình dị là gia đình nhỏ. Nhưng bà cô Thị Nở không đồng ý khiến Chí thất vọng cực độ. Hắn xách dao đến nhà Bá Kiến giết chết hắn ta rồi tự tử. Chí Phèo chết trong bi kịch đau đớn bởi không được quay lại con đường lương thiện.

Nhân vật trung tâm của truyện ngắn là Chí Phèo - đại diện cho số phận của người nông dân bị tha hóa nhân cách trong xã hội phong kiến. Ban đầu, Chí cũng giống như những người nông dân khác, họ hiền lành, chăm chỉ làm lụng kiếm sống qua ngày. Thế nhưng, bọn cường hào ác bá đã đẩy họ vào bước đường cùng, khiến họ phải bán linh hồn cho quỷ dữ. Chí từ một anh canh điền hiền lành trở thành kẻ đâm thuê chém mướn với diện mạo gớm ghiếc. Không ai còn nhận ra vẻ đẹp vốn có của chàng trai ấy nữa. Họ xa lánh Chí, coi hắn là con quỷ dữ cần tránh né. Chí rơi vào tình trạng không được làm người hoàn toàn do sự độc ác của những kẻ cầm quyền.

Bên cạnh việc xây dựng nhân vật điển hình, Nam Cao còn khắc họa rõ nét diễn biến nội tâm tinh tế thông qua ngôn ngữ độc thoại và đối thoại. Qua đây, tác giả thể hiện niềm thương xót cho số phận bất hạnh của người nông dân trước Cách mạng. Đồng thời, ông cũng phát hiện ra vẻ đẹp ẩn giấu bên trong họ - dù bị tha hóa vẫn luôn tồn tại bản chất lương thiện.

Có thể nói, "Chí Phèo" là tác phẩm thành công nhất của nhà văn Nam Cao. Nó đánh dấu tên tuổi của ông trên văn đàn và trở thành kiệt tác bất hủ so với dòng chảy văn học hiện thực.