Nguyễn Trãi (1380-1442) hiệu là Ức Trai, quê gốc ở làng Chi Ngại, huyện Phượng Sơn, lộ Lạng Giang (nay thuộc Chí Linh - Hải Dương), sau dời về làng Ngọc Ổi, xã Nhị Khê, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Cha là Nguyễn Phi Khanh, một học trò nghèo, học giỏi, đỗ thái học sinh (tiến sĩ). Mẹ là Trần Thị Thái, con gái của quan tư đồ Trần Nguyên Đán, dòng dõi quý tộc nhà Trần. Lên sáu tuổi, mất mẹ, lên mười tuổi, ông ngoại qua đời, ông về ở ẩn tại Côn Sơn, Chí Linh, Hải Dương. Năm hai mươi tuổi, Nguyễn Trãi thi đỗ thái học sinh và ra làm quan trong triều Hồ với chức Ngự sử đài chính chưởng. Ông đã dâng "Quân trung từ mệnh tập" lên vua nhưng không được chấp nhận. Sau đó, ông lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Khi quân Minh xâm lược nước ta, nhà Hồ thất bại, Nguyễn Phi Khanh bị bắt sang Trung Quốc, Nguyễn Trãi theo cha đến biên giới nhưng rồi phải quay về để tìm đường cứu nước. Cuối năm 1426, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, Nguyễn Trãi thay mặt Lê Lợi viết "Bình Ngô đại cáo". Ông lại được giao nhiệm vụ soạn thảo luật pháp, xây dựng chính quyền mới. Ông còn có nhiều đóng góp to lớn trên lĩnh vực văn hóa, văn học, ngoại giao... Năm 1442, cả gia đình Nguyễn Trãi bị khép vào tội giết vua khi Lê Thái Tông băng hà. Đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông xuống chiếu minh oan cho Nguyễn Trãi.