Phân tích thơ “Tự thuật” của Nguyễn Khuyến

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Ông có nhiều bài thơ hay để lại nhiều ấn tượng sâu sắc cho bạn đọc cho đến ngày hôm nay. Bài thơ Tự trào là một tác phẩm như thế, qua bài thơ ta thấy được hình ảnh của chính tác giả hiện lên vô cùng chân thực.

Mở đầu bài thơ tác giả đã giới thiệu về bản thân mình:
"Cũng chẳng giàu mà cũng chẳng sang
Biết đâu núi nọ, rừng kia."

Nhà thơ Nguyễn Khuyến tự nhận thấy bản thân mình không phải là người giàu có, cũng chẳng phải là người quyền cao chức trọng trong xã hội xưa. Nhưng ông vẫn luôn sống cuộc đời thanh bạch và liêm khiết. Hai câu thơ tiếp theo thể hiện sự trăn trở của nhà thơ khi chưa tìm ra hướng đi đúng đắn cho tương lai phía trước.

"Chẳng qua chờ lúc tới làng
Thì ta cầm lấy mà ăn cái lòng."

Tác giả nói rằng việc làm quan chỉ là tạm bợ, chứ thật tâm thì ông muốn ở quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình. Tác giả mong muốn được sống những tháng ngày bình yên, giản dị bên gia đình và người thân yêu.

Hai câu thơ cuối bài khép lại bài thơ bằng tiếng cười chua chát, mỉa mai của chính tác giả:

"Nào ai đã rõ ý ta chăng?
Hay là ta chẳng biết chăng chăng?"

Qua hai câu thơ này chúng ta cảm nhận được nỗi buồn man mác của tác giả khi nghĩ về cuộc đời mình. Nhà thơ băn khoăn không biết nên chọn con đường nào cho phù hợp với hoàn cảnh của mình.

Bài thơ "Tự trào" của Nguyễn Khuyến mang đậm chất trữ tình, thể hiện tâm trạng của một người trí thức đang đứng giữa ngã ba đường. Qua đó, chúng ta hiểu thêm về tâm tư, nguyện vọng của tác giả và đồng thời trân trọng hơn tài năng văn chương của ông.