Bài làm
Trần Tế Xương là một nhà thơ nổi tiếng của nước ta vào những năm cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, ông được mệnh danh là "ông vua" trong làng thơ trào phúng Việt Nam với phong cách thơ độc đáo và sâu sắc. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Trần Tế Xương cũng sáng tác rất nhiều bài thơ trữ tình đầy xúc động, thể hiện tâm trạng đau đớn xót xa trước thời cuộc và số phận bất hạnh của con người, đặc biệt là người phụ nữ. Một trong những bài thơ tiêu biểu nhất cho mảng thơ trữ tình của Tú Xương chính là Văn tế sống vợ - một bài thơ vừa trào phúng nhưng lại vừa chứa chan tình cảm.
Mở đầu bài thơ, Tú Xương đã giới thiệu về hoàn cảnh gia đình mình bằng giọng điệu hài hước pha lẫn chút tự hào:
"Nhà này ví biết chừng nào mà xong!
Một vốn bốn lời thật khôn thủ!"
Câu thơ như một lời than thở, tiếc nuối của tác giả khi không thể giúp đỡ gì được cho vợ. Ông nhận thấy rằng việc buôn bán của bà Tú chẳng khác nào đánh quả, may rủi vô cùng. Nếu thắng thì sẽ có lãi lớn, còn nếu thua thì coi như mất trắng cả vốn liếng. Điều này khiến cho ông luôn lo lắng, trăn trở vì sợ bà Tú phải chịu thiệt thòi.
Tiếp theo, Tú Xương miêu tả hình ảnh bà Tú đang tất bật ngược xuôi để kiếm tiền nuôi sống gia đình:
"Thân cò lên thác xuống ghềnh
Nước non luống những chăm bề khó nhọc."
Hình ảnh "thân cò" gợi liên tưởng đến thân phận nhỏ bé, yếu đuối của người phụ nữ trong xã hội xưa. Bà Tú cũng vậy, bà phải vất vả bươn chải giữa dòng đời xô đẩy, đối mặt với bao khó khăn, thử thách. Từ "lên thác xuống ghềnh" càng nhấn mạnh sự gian nan, nguy hiểm mà bà Tú phải trải qua. Bà không chỉ phải gánh vác trọng trách nuôi sống gia đình mà còn phải vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đạt được mục đích ấy.
Không dừng lại ở đó, Tú Xương tiếp tục khắc họa thêm nỗi khổ tâm của bà Tú khi phải đối diện với những điều tiếng thị phi từ xã hội:
"Chẳng qua nghề bán thịt buôn người
Lắm lúc ăn năn, mấy lúc vui?"
Bà Tú bị gán cho cái mác "bán thịt buôn người", tức là bán chồng lấy tiền. Đây là một hành vi đáng xấu hổ, bị xã hội lên án gay gắt. Chính vì vậy, bà Tú luôn phải chịu đựng những lời đàm tiếu, dị nghị từ người đời. Điều này khiến bà cảm thấy buồn bã, thất vọng và đôi khi còn muốn buông xuôi tất cả.
Tuy nhiên, dù phải đối mặt với bao nhiêu khó khăn, thử thách, bà Tú vẫn luôn kiên cường, vững vàng vượt qua tất cả. Bà là một người phụ nữ giàu đức hy sinh, hết lòng yêu thương chồng con và sẵn sàng hi sinh bản thân để mang lại hạnh phúc cho gia đình.
Như vậy, qua bài thơ "Văn tế sống vợ", chúng ta có thể thấy được tấm lòng yêu thương, trân trọng của Tú Xương dành cho người vợ của mình. Ông thấu hiểu những vất vả, gian truân mà bà Tú phải trải qua và luôn mong muốn được chia sẻ, giúp đỡ bà. Bài thơ cũng là một lời tố cáo xã hội phong kiến bất công, tàn bạo đã đẩy người phụ nữ vào cảnh khốn cùng, đồng thời ca ngợi phẩm chất cao đẹp của họ.